Monday, March 14, 2016

ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား ျဖစ္ေလ့ ရွိသည့္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ

 သိန္း ျမင့္'s photo.


 ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ ဆိုတာဘာလဲ?
ဘားဂါး ဆိုတာဟာ ေၿခေထာက္ နဲ႔ လက္ေတြ မွာ ရွိတဲ့ ေသးငယ္ေသာ သို႔မဟုတ္ အလယ္ အလတ္ ရွိေသာ ေသြး လႊတ္ေၾကာ နဲ႔ ေသြးၿပန္ေၾကာေတြ ေယာင္ ရမ္းၿခင္း ႏွင့္ ပိတ္ဆို႔ၿခင္း တို႔ ခဏခဏ ၿဖစ္ေပၚေနၿခင္း ကို ဆိုလိုပါတယ္ ။ 

ဒါဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္ သံုးၿခင္း နဲ႔ အလြန္အမင္း သက္ဆိုင္လ်က္ ရွိပါတယ္ ။ ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုး သူမ်ား အပါအ၀င္ ေဆးလိပ္ မေသာက္ေပမယ့္ လည္း ေဆးရြက္ၾကီး စားသံုးသူေတြ Tobacco နဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ ထုတ္ ကုန္မွန္သမွ် သံုးစြဲသူေတြမွာ ၿဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္ ။

အၿဖစ္ မ်ားေစတဲ့ အခ်က္ေတြ ။
စီးကရက္ေသာက္သံုးၿခင္း ဟာ ဘားဂါး ကို အၿဖစ္မ်ားေစတဲ့ အဓိက အခ်က္ပါ ။ ေဆးလိပ္ အရမ္းေသာက္ သူေတြ ဥပမာ တစ္ေန႔ ကို တစ္ဗူး ႏွုန္း ေသာက္ သံုးသူေတြဟာ ဘားဂါးၿဖစ္ ေစဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားသူေတြ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

 ေဆးရြက္ၾကီး ငံုတဲ့ လူေတြ ကြမ္းစားရင္ ေဆးရြက္ၾကီး ထည့္စားသူေတြ လည္း ဘားဂါးေရာဂါ ၿဖစ္ ပြားေစႏိုင္ ပါတယ္ ။ လက္ နဲ႔ လိပ္တဲ့ ေဆးေပါ့လိပ္ (ဖက္ၾကမ္း) ကိုေသာက္သံုးေတြက ၿဖစ္ပြားႏိုင္ေၿခ ပိုမ်ားပါတယ္ ။ Tobacco မွာ ပါ၀င္တဲ့ ဓါတု ပစၥည္းေတြက သင့္ေသြးေၾကာနံရံေတြ ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္ ။ သူတို႔ ကို ေရာင္ ရမ္းလာေစပါတယ္ ။ 

ဘားဂါး ၿဖစ္ပြားမႈႏွုန္း ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္ မႈ မ်ားတဲ့ Middle East နဲ႔ East မွာ ပိုမ်ားပါတယ္ ။ သင္ ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ တစ္ေယာက္ မဟုတ္ခဲ့ဘူး ဆိုရင္ေတာင္မွ သင့္မွာ ဘားဂါး ၿဖစ္ေနၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္ သူမ်ား နဲ႔ ေ၀းေ၀းေန သင့္ပါတယ္ ။ 


ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုေတာ့ သူတို႔ ရဲ႔ ေဆးလိပ္ေငြ႔ ကလည္း သင့္ကို ထိခိုက္ေစ ပါတယ္ ။ ဘားဂါး ရဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ။

၁ ။ ေၿခေထာက္မွာ နာက်င္ လာၿခင္းနဲ႔ အားနည္း လာၿခင္း လက္မ်ား နာက်င္လာၿခင္း လက္ေမာင္းမ်ား နာက်င္ လာ ၿခင္းနဲ႔ အားနည္းလာၿခင္း ။
 



၂ ။ သင့္ ရဲ႔ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြ ေရာင္ရမ္း လာၿခင္း ။
 

၃ ။ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ နဲ႔ ေၿခမ ၊ ေၿခေခ်ာင္းေလးေတြ ဟာ ၿဖဴေဖ်ာ့လာၿပီး အထူး သၿဖင့္ ေအးတဲ့ အခါမွာ ပိုသိသာပါတယ္ ။ ဒါကို Raynaud's phenomenon လို႔ေခၚပါတယ္။

ဘားဂါး ကေန ဘာေတြ ဆက္ၿဖစ္လာႏိုင္သလဲ ။
ဘားဂါးေရာဂါ က ပိုဆိုး လာၿပီ ဆိုရင္ သင့္ရဲ႔ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြ ကို ေသြးပို႔ မႈႏွုန္းေသြး စီးဆင္း မ ႈႏွုန္း နည္းလာပါတယ္ ။ ဒါဟာ ေသြးေတြ က လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ေၿခေခ်ာင္းေလး ေတြဆီ စီးဆင္းရာမွာ ပိတ္ဆို႔ တဲ့ အတားအဆီးေတြ (Blood clots) ရွိေနတဲ့အ တြက္ေၾကာင့္ပါ ။ 

ဒါေၾကာင့္ ေသြးေတြ က ေအာက္ဆီဂ်င္ နဲ႔ အာဟာ ရေတြကို တစ္ရွုးေတြ ဆီကို မပို႔ေပးႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ေၿခဖ်ား လက္ဖ်ားေလးေတြမွာ ရွိတဲ့ တစ္ရွုးေလးေတြ ေသဆံုး သြားပါတယ္ ။ ဒါကို gangrene လို႔ေခၚပါတယ္ ။ 

ဂမ္ဂရင္း ရဲ႔ လကၡဏာေတြ ကေတာ့ အေရၿပား ဟာ အမဲေ၇ာင္ အၿပာေရာင္ေၿပာင္းသြားၿခင္း ၿဖစ္ တဲ့ ေၿခေခ်ာင္း လက္ေခ်ာင္း မွာ အာရံုခံစားမႈ မရွိေတာ့ၿခင္း ၿဖစ္တဲ့ ေနရာမွာ အနံ႔ နံလာၿခင္း စသည္တို႔ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဂမ္ဂရင္း ၿဖစ္ၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ၿဖစ္တဲ့ ေၿခေခ်ာင္း လက္ေခ်ာင္း ကို ၿဖတ္ထုတ္ပစ္ဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္ ။

ကုသမႈ နဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ ။
ဘာ ကုသမႈမွ ဘားဂါး ကို မကုႏိုင္ပါဘူး ။ သင့္ ရဲ႔ ဆရာ၀န္ ကလည္း သင္ၿဖစ္ေနတဲ့ ခံစားမႈေတြ လကၡဏာေတြ ကို ေလ်ာ့နည္း သြားေအာင္ ကုသမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳး နဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ ယံုပဲ ရွိပါလိမ့္မယ္ ။ အဲဒါေတြ ကေတာ့...............

၁ ။ သင္ေဆးလိပ္ၿဖတ္ ဖို႔ အကူအညီေပးႏိုင္ တဲ့ ေဆး ၀ါးေတြ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးေပးၿခင္း။ သင့္ရဲ႔ ေသြးေၾကာေတြ ေရာင္ရမ္းမႈ သက္သာေအာင္ ေဆးေပးၿခင္း ။
 

၂ ။ သင့္ရဲ႔ ေသြးလည္ပတ္မႈေကာင္းေအာင္ ခဲေနတဲ့ေသြးေတြ ၿပန္က်ဲ သြားေအာင္ ေဆးေပးၿခင္း (ဥပမာ Cilostazol )
 

၃ ။ ၿဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာ က အာရံုေၾကာေတြ ကို ၿဖတ္ေတာက္ ပစ္ၿခင္း (ဒါ ကေတာ့ နာတာကို သက္သာေစ ဖို႔ပါ )
 

၄ ။ ေၿခေထာက္ လက္ ၿဖတ္ထုတ္ ပစ္ၿခင္း (အကယ္ ၍ ပိုး၀င္ေနတယ္ ပုပ္ေနၿပီ ဆိုရင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ )

ဘယ္လို ကာကြယ္မလဲ ။
သင္ဟာ ဘားဂါးၿဖစ္ေနၿပီ လို႔ သိတာ နဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးတာ ကို ခ်က္ခ်င္း ၿဖတ္ပစ္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ထူးဆန္းတာ တစ္ခ်က္က ေတာ့ သင္ေဆး လိပ္ၿဖတ္လိုက္ တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ သင့္ရဲ႔ ေၿခ လက္ေတြ ေသြးေၾကာေတြေရာင္ ရမ္း ေနတာေတြ ခ်က္ခ်င္းသက္ သာ သြားၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္ ။

 ေဆးလိပ္ အခ်ိန္မွီၿဖတ္ပစ္ တဲ့ လူ အမ်ားစုဟာ ေၿခလက္ေတြ ၿဖတ္ပစ္ စရာ မလိုအပ္ေတာ့ ပါဘူး ။ ဆက္ေသာက္ေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သင္႔ရဲ႔ ဘားဂါး ကို ပိုဆိုးေစၿပီး သင့္ရဲ႔ ေၿခလက္ေတြ ဖယ္ရွားပစ္ခံရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ 

ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို ႔ဟာ ခက္ခဲလွပါတယ္။ သင္ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ အမ်ားစု ထဲက တစ္ေယာက္ ဆိုရင္ သူတို႔ လိုပဲ အတိတ္တုန္းက ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ဖူး မွာပါ ။ဒါေပမယ့္ ေအာင္ၿမင္ခဲ့မွာ မဟုတ္ ပါဘူး ။ ဆရာ၀န္ နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး သင့္ ၿပႆ         နာကို ေၿပာၿပပါ ။ သင့္ဒုကၡကို ကူညီေပးႏိုင္မယ့္ ေဆး၀ါးေတြ ရွိပါတယ္ ။ 

ပီေက၀ါးၿခင္း နဲ႔ စိတ္ အာရံုေၿပာင္းၿခင္း ။ ေနာက္တစ္ခု ကေတာ့ နီကိုတင္း အစား ထိုး ထုတ္ကုန္ေတြကို သံုးစြဲၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုေတာ့ နီကိုတင္း ကလည္း ဘားဂါး ကို ပိုဆိုးေစတဲ့ အရာၿဖစ္ တဲ့အတြက္ပါ ။

 ေနာက္တစ္ နည္းကေတာ့ ေဆးလိပ္ၿဖတ္ ပရိုဂရမ္ ကို အသံုးၿပဳၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါကေတာ့ ေဆး ရံု ေဆးခန္း မွာ ရက္ အနည္းငယ္သြားေနၿပီး ကုသမႈ ခံယူၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီ အခ်ိန္ေတြမွာ သင္ဟာ လူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ ရြက္ၿခင္း ကုသိုလ္ေရး ေတြ လုပ္ေဆာင္ၿခင္းအားၿဖင့္ သင့္ကို Tobacco free world ထဲကိုေခၚေဆာင္သြား မွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

အိမ္မွာေနရင္း နဲ႔ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္မလဲ ။
သင့္မွာ ဘားဂါး ရွိေနၿပီဆိုရင္ သင့္ေၿခေခ်ာင္းေတြ လက္ေခ်ာင္းေတြ ကို ဂရုစိုက္ပါ ။ သင့္ ရဲ႔ အေရၿပားေပၚက ၿခစ္ရာ ရွရာေတြ ကို သတိထားပါ ။ သင္ဟာ အာရံု ခံစားမႈ ရွိေနေသးလား မရွိေတာ့ဘူး လား ဆိုတာ ဆမ္းစစ္ပါ ။ ေၿခလက္ေတြ ေအးေနၿခင္း ဟာ သင္ဟာ ပိုးမႊား အလြယ္တကူ ၀င္ေ၇ာက္ကူးစက္ ခံႏုိင္ရတဲ့ အေၿခ အေနၿဖစ္ ပါတယ္ ။ 


စာေရးသူ....သက္တန္႔ခ်ိဳ  (၁၁း၁၀ ည ၆.၁၁.၀၉)
ရွယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ မျဖစ္ပြားေအာင္ ကူညီေပးပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။


No comments:

Post a Comment