Tuesday, June 21, 2016

တစ္မ်ိဳးသားလုံး နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥ မေပါ့ၾကနဲ႔

ျမနန္းဆရာေတာ္'s photo.




ရခုိင္ျပည္နယ္ လ.ဝ.က ဒု-ျပည္နယ္မွဴး (ျငိမ္း) ဦးသာျမ ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံျခင္း ၊
================================================
* စာနည္းနည္း ရွည္ေပမယ္႔ စိတ္ဝင္စားစရာပါ။


 ေမး။ ။ မဂၤလာပါ ဆရာၾကီး။ ဆရာၾကီး က ရခုိင္ျပည္နယ္ လ.ဝ.က မွာ အခ်ိန္ အၾကာၾကီး တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ခဲ့ဖူးတယ္လုိ႔ ၾကားသိရတဲ့ အတြက္ သိခ်င္တာေလးေတြ ေမးျမန္းခြင့္ျပဳပါ။ ဆရာၾကီး ရဲ႕ ဇာတိႏွင့္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ေနရာေဒသေတြကို ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ကၽြန္ေတာ့္ ရဲ႕ ေမြးရာ ဇာတိက ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြျမိဳ႕ လမ္းမေတာ္ေျမာက္ရပ္ကြက္ က ပါ။ ၁၉၅၇ ခုနွစ္ မွ ဒီ လ.ဝ.က လူဝင္မွဳၾကီးၾကပ္ေရး မွာ အလုပ္ စဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ တုန္းက ကၽြန္ေတာ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရတဲ့ ရာထူး ကုိ လူဝင္မွဳၾကီးၾကပ္ေရးမွဴး လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ 

မူဆယ္၊ ဗန္းေမာ္၊ ေကာလင္း စတဲ့ ရွမ္းျပည္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ နဲ႔ ရန္ကုန္ တုိ႔မွာ တာဝန္က်ျပီးမွ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြျမိဳ႕ကို ၁၉၆၇ ေလာက္မွာ ေရာက္ရွိလာတာပါ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ မွာ လက္ေအာက္ျပည္နယ္မွဴး နဲ႔ ဒုျပည္နယ္မွဴး အျဖစ္ နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျပီး ၁၉၈၉ ခုနွစ္မွာ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုမွာ ပါခဲ့တယ္ ဆုိျပီး Forced to Retire ေပးခံခဲ့ရတယ္။ ၁၉၉၀ ခုနွစ္မွာ မွ ရန္ကုန္ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အခု အသက္ (၈၂) ႏွစ္ ရွိျပီ။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီးက ၁၉၆၇ ကေန ၁၉၈၉ အထိ လဝက မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့ျပီး ျပည္နယ္ တာဝန္ အဆင့္ေတြ ကုိ ယူခဲ့တယ္ ဆုိေတာ့ ဒီကေန႔ ရခုိင္ျပည္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္ ဘဂၤလီ အေရးအခင္း ကုိ ၾကား သိရတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ေျပာျပခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ရွိပါသလား။ ဆရာၾကီး ေတြ႕ၾကံဳခဲ့တဲ့ အေတြ႕ အၾကံဳေလးေတြ ကိုလည္း ျပန္လည္ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ။ ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တကၠသိုလ္မွာ တုန္းက ဘူးသီးေတာင္ အမတ္ ေရာဟီးဘသာ ဆုိသူက ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ေလာက္ မွာ ေနရွင္း သတင္းစာမွာ အဂၤလိပ္ ဘာသာ နဲ႔ ဘဂၤါလီေတြ ကို ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ လူမ်ဴိး တစ္မ်ဴိး အျဖစ္ တီထြင္ေရးထည့္ တာကုိ ေတြ႕ရတယ္။ ဒီ ဇာတ္လမ္း ဟာ တီထြင္ လုပ္ၾကံ ဖန္တီးတဲ့ ဇာတ္လမ္းျဖစ္ တယ္။ 

အဲ့ဒီ တုန္းက ဆရာ ဦးေဖာ္ဇံ ဟာ ဓညဝတီ ရခုိင္ ေက်ာင္းသားမ်ား အသင္းမွာ ဥကၠဌ ျဖစ္တယ္။ ဆရာ ဦးေဖာ္ဇံ က ေရာ္ဟီးဘသာ  ေရးတဲ့ ဇာတ္လမ္း ကို သတင္းစာ မွာပဲ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ မရွိဘူး ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း ကုိ ဓမၼဓိဌာန္ က်က် ျပန္ေရးခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ က စျပီး ရုိဟင္ဂ်ာ မူစလင္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ၾကားဖူးတယ္။ 

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ငယ္ငယ္ တုန္းက ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ကုလား-ရခုိင္ အဓိကရုဏ္းျဖစ္ဖူးတယ္။ အဲ့ဒီျပႆနာ ဟာလည္း ဂ်ပန္ နဲ႔ အဂၤလိပ္ တုိ႔ ခ်န္ထားခဲ့တဲ့ လက္နက္ေတြ အားကုိး နဲ႔ ကုလားေတြက စတင္ျပႆနာရွာ ရန္စတာေၾကာင့္ ျဖစ္တာပဲ။ ျပီးရင္ စစ္ေတြ အေရးပုိင္ ဦးေက်ာ္ခုိင္ ကို သတ္ပစ္တာလဲ ရွိဖူးတယ္။ 

ဒီလူေတြဟာ မၾကာမၾကာ ရာဇဝတ္မႈ မ်ဳိးစံုကုိ က်ဴးလြန္ တတ္ၾကတယ္။ ဒီ႔ထက္ ဆုိးတာက ဒီ ဘဂၤါလီေတြ ဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံေပၚမွာ သစၥာ မရွိဘူး။ ျပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ရဲ႕ အလံေတာ္ကုိ လည္း ဘယ္ေတာ့မွ အေလးမျပဳၾကဘူး။ ဘာသာေရး အရ ဆုိျပီး ဦးမညြတ္ၾကဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာနုိင္ငံသား အျဖစ္ေတာ့ ခံ လုိၾကတယ္။ အရမ္း အံ့ၾသဖုိ႔ေကာင္းတာပဲ။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီး လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး ဆုိတာ ဆယ္စု ရာစု တစ္ခု နဲ႔ ျဖစ္ေပၚလာတာလား၊ ဒါမွ မဟုတ္ ဘယ္လုိျဖစ္ေပၚ လာတာလဲ။ ဒီကိစၥမ်ဳိး က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္ တစ္ခုတည္း မွာပဲ ျဖစ္ေပၚတာလား၊ သိသေလာက္ ရွင္းျပေပးပါ။

ေျဖ။ ။ လူမ်ဳိး တစ္မ်ဳိး ဆုိတာ ယဥ္ေက်းမႈ ဘာသာစကား ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာေတြ သီးျခားျဖစ္တည္ ရမယ္ လုိ႔ ၾကားဖူးတယ္၊ ဗမာျပည္ မွာ အဂၤလိပ္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတုန္းက သြင္းခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတယ္။ ဥပမာ အိႏၵိယနုိင္ငံသား (ဟိႏၵဴ)၊ တရုတ္နုိင္ငံသား၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နုိင္ငံသား (ဟုိတုန္းက အိႏိၵယႏုိင္ငံ သား)ေတြ၊ 

ဒါေပမယ့္ အခုခါမွာ ဟိႏၵဴ တမီလ္၊ ပန္ခ်ာပီ၊ ေဂၚရခါး၊ တရုတ္ေတြ က လူမ်ဴိးသစ္ အျဖစ္ ဖန္တီး လာတာကုိ မေတြ႕ရဘူး။ ဒီ ဘဂါၤလီေတြ ကေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဴိးသစ္ အျဖစ္ အတင္း ဖန္တီး လာတာကုိ စိတ္ဝင္ စားဖြယ္ေတြ႕ရွိ ရတယ္။ 

ဒါဘာေၾကာင့္လဲ ဘာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြရွိေနသလဲ ဆုိတာကိုု ေသခ်ာ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိတယ္။ အမွန္မွာ ဒီ ဘဂၤါလီေတြဟာ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြပဲ။ ဒီကေန႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ က ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္ သမားေတြ အမ်ားၾကီးေရာက္သြားျပီ။ ဒီလူေတြဟာ ထုိင္းႏုိင္ငံ မွာ လူမ်ဴိးသစ္ အျဖစ္နဲ႔ လုပ္ၾကံေတာင္း ဆုိ မယ္ ၊ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ေတာင္းမယ္ ဆုိရင္ ရႏိုင္မလားလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားမိတယ္။


 
ေမး။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ဥပေဒ အရ ရုိဟင္ဂ်ာ မရွိဘူးလုိ႔ ေျပာေနေပမယ့္ ဘဂၤါလီ တစ္ခ်ဳိ႕က ရုိဟင္ဂ်ာ မွ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဴိးလုိ႔ နာမည္ ခံေနၾကတယ္။ ဒီကိစၥမ်ဴိး ကို ဥပေဒ အရ အေရးယူနုိင္ပါသလား ဆရာ။

ေျဖ။ ။ ကမာၻ႔ သမုိင္း၊ အေရွ႕ေတာင္ အာရွသမုိင္း၊ ျမန္မာ့ သမုိင္း၊ ရခုိင္ သမုိင္းေတြ ထဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဴိး ဆုိတာ မရွိခဲ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကေန႔  ( ဦးသိန္းစိန္ ) အစုိးရ ကလဲ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး ဆုိတာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မရွိဘူး၊ ျမန္မာ့ တုိင္းရင္းသား ထဲမွာ မရွိဘူးလုိ႔ တရားဝင္ေျပာေနၾကျပီပဲ။ ဘဂါၤလီ နာမည္ ကုိသာ ခံလုိတဲ့ လူေတြလဲရွိတယ္။ 

ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာ မရွိတဲ့ လူမ်ဳိး တစ္မ်ဳိး ကို အတင္း နာမည္သစ္ ရုိဟင္ဂ်ာ လုိ႔ ခံေနတယ္ ဆုိရင္ ရာဇဝတ္မွဳ နဲ႔ အေရးယူလုိ႔ ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ တာဝန္ရွိတဲ့ သူေတြက အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ ရဲရဲ ဝံ့ဝံ့လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လုိေနတယ္။ ဒီလို မွ မလုပ္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒကုိ ဒီေကာင္ေတြ လံုးဝေၾကာက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ပုိျပီး အတင့္ ရဲလာလိမ့္မယ္။

 ေနာက္ေနာင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကုိ လုလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာရဲတယ္။ ဒီကိစၥ တစ္မ်ဴိးသားလံုး နဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ကိစၥပဲ မေပါ့ၾကပါနဲ႔ လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္သတိေပးခ်င္တယ္။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီး လဝက နဲ႔ အမတ ဆုိတာ ဘာကြာပါသလဲ။

 ေျဖ။ ။ လဝက ဆုိတာ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရး နဲ႔ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန ျဖစ္တယ္။ အမတ ဆုိတာ အမ်ဳိးသား မွတ္ပံုတင္ ဌာနျဖစ္တယ္။ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးဌာန ဆုိတာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ခုိးဝင္ လာေရာက္မႈ ကုိ စစ္ေဆးတဲ့ ဌာနျဖစ္ျပီး အမတ ဆုိတာ အမ်ဳိးသား မွတ္ပံုတင္ ကိစၥေတြကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ ဌာနျဖစ္တယ္။ ဒီဌာနႏွစ္ခု မတူဘူး။ 

ကၽြန္ေတာ္က လဝက ဆုိတဲ့ ဌာန မွာ အလုပ္ ဝင္ခဲ့တာ၊ ေနာက္ပုိင္း မွာ လဝက နဲ႔ အမတ ေပါင္းလုိက္တာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္လုိ႔ ထင္တယ္။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီး က ရခုိင္ျပည္နယ္ ရဲ႕ လဝက မွာ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြၾကာတယ္ ဆုိေတာ့ တစ္ဖက္နုိင္ငံ သားေတြ ျမန္မာနုိင္ငံထဲ ခုိးဝင္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိႏုိင္ပါသလဲ။ ခန္႔မွန္းျပီး ေျပာေပးပါ။ ရွင္းျပေပးပါ။

ေျဖ။ ။ ကၽြန္ေတာ္ ရဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳနဲ႔ ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ တဖက္နုိင္ငံ က ဝင္ေရာက္လာမႈဟာ ၇၅% ေက်ာ္ မယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ဘူးသီးေတာင္-ေမာင္ေတာနယ္ ကုိ တာဝန္ရွိသူ တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ေရာက္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြမွာ တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္နွစ္ လူဦးေရ တုိးပြားမႈေတြ အရမ္းမ်ားေန တယ္။ 

ဒီ တုိးပြားႏွဳန္းဟာ ေမြးဖြားမႈႏွဳန္းနဲ ႔လည္း ဆုိင္တယ္။ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ ျပီးေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ နယ္ စပ္ ရဲ႕ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရး တာဝန္ ခ်ထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ဟာ ဒီ တာဝန္ကုိ ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေန မရွိဘူး။ တာဝန္ေပးထားတဲ့ လူဦးေရနည္းတယ္။ စခန္း တစ္ေနရာ နဲ႔ တစ္ေနရာ ရွစ္မုိင္ ကေန မုိင္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ကြာေဝးတယ္။ 

နယ္စပ္ တစ္ခုလံုး ထိစပ္မႈ ကလည္း မုိင္ေပါင္း (၁၆၀) ေလာက္ရွိတယ္။ ဘယ္လုိမွ ဝင္ေရာက္လာမႈကုိ ကာကြယ္ႏုိင္ တဲ့ အေျခအေန မရွိဘူး။ စခန္း တစ္ခုမွာ အမ်ားဆံုး တာဝန္ေပးႏုိင္တာ သံုးဦးပဲ ရိွတယ္။ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံ ရဲ႕ လူဦးေရ ေပါက္ဖြားႏွဳန္း ဟာ အရမ္းမ်ားေနတယ္။ 

နယ္စပ္ေန ဘဂၤလီေတြ ဟာ လူမ်ဳိး တူတယ္၊ ဘာသာစကား တူတယ္၊ ယဥ္ေက်းမႈ တူတယ္၊ ဘာမွျခားနား တာ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ ကုိ ခြဲျခားႏုိင္ဖုိ႔ ခက္ခဲတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဖက္က အားနည္းခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေနတယ္။ တာဝန္ေပးတယ္ လုိ႔သာ ဆုိေပမယ့္ အျဖစ္ပဲေပးတာ။ တာဝန္ေက်ပြန္ဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ ဘယ္သူမွ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။

ေမး။ ။ ဒီလုိ ကိစၥမ်ဴိး ကုိ ဥပမာ တစ္ခုေပးျပီး ရွင္းျပေပးပါ ဆရာၾကီး။

ေျဖ။ ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘူးသီးေတာင္-ေမာင္ေတာ မွာ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံ က ခုိးဝင္ လာတဲ့သူေတြကုိ ဖမ္းဖူး တယ္။ ခုိးဝင္ လာတဲ့သူေတြကို ဖမ္းတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဖမ္းသူ နဲ႔ ခုိးဝင္သူ မမွ်ဘူး။ ဖမ္းတဲ့ သူက သံုးေလးေယာက္၊ ခုိးဝင္လာတဲ့ သူက (၃၀-၄၀)၊ ဒီေတာ့ ခ်ည္စရာၾကိဳး မရွိဘူး။ လက္ထိပ္ မရွိဘူး။ ေသနတ္ ပါလုိ႔ သူတုိ႔ေၾကာက္ တာပဲ ရွိတယ္။ 

စခန္း ကိုေရာက္ေတာ့ အိပ္ဖုိ႔ေနရာေပးရတယ္။ ထမင္း ခ်က္ေကၽြးရတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါလာေတာ့ အိမ္သာတက္ ေနာက္ေဖးသြားမယ္ ဆုိျပီး ထြက္ေျပး သြားၾကတယ္။ လုိက္ မဖမ္းႏုိင္ဘူး။ လုိက္ဖမ္းျပန္ ရင္ လည္း စခန္းမွာ ရွိတဲ့သူေတြ ထြက္ေျပးၾကျပန္တယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဝန္ထမ္းေတြ အရူး က်ေနတာဘဲ။ တစ္ခါ တစ္ေလ ဖမ္းမိလုိ႔ တရားစြဲလုိ႔ ေထာင္က် သြားၾကတယ္။

 ေထာင္က် ႏွစ္ေက်ေတာ့ တဖက္ႏုိင္ငံ ကုိ ျပန္ပုိ႔တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ က သူတုိ႔လူ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ျငင္း တယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မွာ ဘယ္မွာ ထားရမွန္း ဘယ္ကို ပုိ႔ရမွန္း မသိဘူး။ ဒီလုိမ်ဴိး အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီး ၾကံဳခဲ့ရတယ္။ 

ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အဖြဲ႕ဝင္ေတြ ခုိးဝင္ လာသူေတြကုိ ဖမ္းရမွာေတာင္ ေၾကာက္ေနျပီ။ ခုိးဝင္လာ သူေတြ ကို ဖမ္းျပီးေထာင္ခ်မယ္ ျပီးရင္ျပန္လႊတ္မယ္ ဒီ စရိတ္ေတြ ႏုိင္ငံေတာ္က က်ခံရတယ္။ ေကၽြးေမြးေရး စရိတ္ ရွိတယ္။ က်န္းမာေရး စရိတ္ရွိတယ္။ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စရိတ္ရွိတယ္။ ဒီစရိတ္ေတြ ကို ႏုိင္ငံေတာ္ က မက်ခံ မီ ဖမ္းတဲ့ လူေတြက စုိက္ထုတ္ ရတယ္။ ဒီလုိျပႆနာေတြ ရွိတဲ့ အတြက္ ဘယ္သူ ကမွ မဖမ္းခ်င္ ၾက ဘူး။ ဖမ္းတဲ့လူကလည္း ဌာနမွာ နာမည္ဆုိးနဲ႔ တျဖည္းျဖည္းၾကံဳ လာတယ္။ ဒီေတာ့ ဝင္ခ်င္ တုိင္းဝင္ ထြက္ခ်င္ တုိင္း ထြက္ေနၾကတာပဲ။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီးတုိ႔ လဝက မွာ လုပ္ခဲ့စဥ္တုန္းက မွတ္ပံုတင္ ထုတ္ေပးခဲ့တဲ့ ဘဂၤါလီေတြ မရွိဘူးလား။ ရွိခဲ့ ရင္ အမွတ္ တရေလးေတြ ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ။ ။ မွတ္ပံုတင္ ဆုိတာက ျမန္မာျပည္တြင္း မွာ သြားဖုိ႔ လာဖုိ႔ စစ္ေဆးတဲ့ အခါ သက္ေသခံ လက္မွတ္ တစ္ခု သာျဖစ္တယ္။ နုိင္ငံသားျဖစ္တယ္ လုိ႔ ေဖာ္ျပတာ မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းရင္းသားျဖစ္မႈကုိ ဆုိလုိတာ မဟုတ္ဘူး။ 

ဒါေပမယ့္ ျမန္မာ့ ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ေခတ္က စလုိ႔ မွတ္ပံုတင္ ရွိမွ သြားလုိ႔ လာလုိ႔ ရတယ္။ ေလယာဥ္စီး လုိ႔ရတယ္။ ကားစီး လုိ႔ရတယ္။ သေဘာၤစီးလုိ႔ ရတယ္။ သမဝါယမက ေပးတဲ့ပစၥည္းေတြ ထုတ္ခြင့္ရတယ္။ ဒီလုိ အခြင့္အေရးေတြ ရေတာ့ လူတုိင္း လုိခ်င္တယ္။ ဒီေန႔လဲ မွတ္ပံုတင္ ဟာ ျမန္မာျပည္ မွာ အေရးတစ္ၾကီး လုိအပ္ေနတာပဲ မဟုတ္လား။ 

မွတ္ပံုတင္ ရံုးေတြမွာ ဝန္ထမ္းက (၃၀-၄၀) ပြဲစား က အမ်ားၾကီး ဆုိေတာ့ လဝက ရံုးေတြဟာ အျမဲတမ္း စည္ ကား တယ္။ ဝန္ထမ္းေတြ လည္း ေငြရႊင္တယ္။ ပုိက္ဆံေတာင္းစရာ မလုိဘူး။ သူ႔ အလုိလုိ ေရာ့ ... ဆုိျပီး ေပး လာၾကတယ္။ ဆြဲအံထဲ မွာ ပစ္သြင္း ခဲ့ၾကတယ္။ 

အမွန္မွာ ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ မွတ္ပံုတင္ေပ်ာက္ပ်က္ သြားတဲ့ လူေတြ ကိုသာ မွတ္ပံုတင္ မိတၱဴေတြျပန္ လုပ္ေပး ဖို႔သာ တာဝန္ရွိတယ္။ အသစ္ထပ္လုပ္ေပးခြင့္ မရွိဘူး။ အသက္ (၁၈) နွစ္ျပည့္တဲ့ လူေတြကို သာ စီစစ္ၿပီး အသစ္ထုတ္ေပးတာ။


ေမး။ ။ ဆရာၾကီး က လဝက နဲ႔ အမတ ကုိ ေပါင္းပစ္တယ္ ဆုိေတာ့ ဘာေၾကာင့္လဲ။

ေျဖ။ ။ အေရးၾကီးတဲ့ ဌာန လုိ႔ သူတုိ႔ သိမွ မသိတာ။ စမ္းသပ္ျပီး အမ်ဳိးမ်ဳိး လုပ္ၾကည့္တာပဲလုိ႔  ထင္တယ္။ သူတုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ကုိ အတိအက် မေျပာတတ္ဘူး။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီး အလုပ္ ဝင္စက အေစာပုိင္းေျပာခဲ့တဲ့ လဝက ဆုိတာ ဘာေတြ လုပ္ခဲ့ရပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ အလုပ္ ဝင္ခဲ့တဲ့ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးမႈး ဘဝမွာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ကုိ ေလဆိပ္၊ သေဘၤာဆိပ္၊ အဝင္ အထြက္ေတြမွာ စစ္ေဆးရတယ္။ နယ္စပ္ေတြ မွာ ကင္းလွည့္ရတယ္။ အေႏွးကင္း၊ အျမန္ကင္း ဆုိျပီး ျမင္းေတြ၊ လားေတြ၊ ကားေတြ နဲ႔ အဖြဲ႕ဝင္ေတြ အမ်ားၾကီးနဲ႔ ယူနီေဖာင္း လက္နက္ အျပည့္အစံု နဲ႔ စစ္ေဆးရတယ္။ 

ဒါမ်ဳဳိးကုိ ရွမ္းျပည္ဖက္ မွာ အမ်ားၾကီး လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ရခုိင္ျပည္ ဖက္မွာ တစ္ခါ မွ မလုပ္ခဲ့ ဖူးဘူး။ အဓိက လုပ္ငန္း က "အဝင္ လြယ္လာရင္လည္း အေန ခက္ေအာင္ လုပ္တဲ့ သေဘာပဲ" ။ ရွမ္းျပည္ဖက္ မွာ ဒီလုပ္ငန္း ကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေန႔စဥ္ လစဥ္ လုပ္ရတဲ့ အလုပ္ပဲ။

ေမး။ ။ ဒီလုိ လုပ္ငန္းမ်ဳိး ကို ရခုိင္ျပည္ ဖက္မွာ တစ္ၾကိမ္ တစ္ခါ မွ မလုပ္ခဲ့ဖူးဘူး ဆုိေတာ့ ဘယ္လုိလုပ္ငန္း မ်ဳိးကုိ လုပ္ခဲ့ရပါသလဲ ဆရာၾကီး။

ေျဖ။ ။ ပံုမွန္ေန႔စဥ္ လစဥ္ အေႏွးကင္း အျမန္ကင္းမ်ဳိး ကုိ တစ္ခါမွ် မလုပ္ခဲ့ရဘူး လုိ႔သာ ေျပာတာ၊ စစ္ဆင္ေရး အၾကီးၾကီးေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ နဂါးမင္း စစ္ဆင္ေရးတုိ႔၊ ျမတ္မြန္ စစ္ဆင္ေရးတုိ႔၊ က်ီးကန္း စစ္ဆင္ေရးတုိ႔ ဆုိတာေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္ေျပာတဲ့ အဝင္လြယ္ျပီး အေနခက္ေအာင္ လုပ္တာပဲ။ ခုိးဝင္  လာတဲ့သူေတြကုိ စစ္ဆင္ေရး အရ စစ္ေဆးလုိက္ရင္ က်န္ခုိးဝင္လာသူေတြ လန္႔ျပီး ျပန္ထြက္ေျပးၾကတာပဲ။ 

ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ မွာ ဒီလုိ စစ္ဆင္ေရးမ်ဳိး လုပ္ျပီးရင္ အေပၚက လူၾကီးေတြ နဲ႔ သမၼတ နဲ႔ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံ နဲ႔ အဆင္ တစ္ခုခုေျပသြားျပီေဟ့ ဆုိတာနဲ႔ ျပန္လက္ခံရတယ္။ စိတ္ပ်က္ဖုိ႔ သိပ္ေကာင္းတဲ့ အျဖစ္ေတြ နဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရတယ္။ 

သူတုိ႔ ခုိင္းလုိ႔ စိတ္ပါ လက္ပါ နဲ႔ လုပ္ျပန္ရင္လည္း အေျပာင္းအလဲက သိပ္ျမန္ တယ္။ ျပန္ျပီးေတာ့ ျပန္လည္ လက္ခံေရး ကုိ ဟသၤာ လုိ႔ ေခၚတယ္။ ခင္ဗ်ားၾကားဖူး မွာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ လူၾကီးေတြ နဲ႔ အဆင္ေျပတယ္ ဆုိရင္ ဥပေဒေတြ မလုိဘူး။ ျပင္ခ်င္တုိင္းျပင္ လုပ္ခ်င္တုိင္း လုပ္ေပးတယ္။ 

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာ့ ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ေခတ္မွာ တုန္းက စကားပုံ တစ္ခု ရွိဖူးတယ္။ 'လူကုိ ခင္ရင္ မူ ကုိျပင္ တယ္၊ လူကို မုန္းရင္ မူကို သံုးတယ္၊ လူကို ခ်စ္ရင္ မူကိုပစ္တယ္'' ဒါေၾကာင့္ နဂါးမင္း လဲ အေန ခက္ေအာင္ လုပ္တယ္။ လူၾကီးခ်င္း အဆင္ေျပသြားရင္ ဟသၤာ နဲ႔ ျပန္ေခၚလုိက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေအာက္ေျခမွာ လုပ္ရတဲ့ လူေတြ ရူးတာပဲ။

ေမး။ ။ ဒီလုိ အျဖစ္အပ်က္ မ်ဴိး ေနာက္ထပ္ၾကံဳဖူး ခဲ့တာေတြ ရွိရင္ ေျပာျပေပးပါဦး ဆရာၾကီး။
 
 ေျဖ။ ။ ကၽြန္ေတာ္ ရင္နာစြာ နဲ႔ မ်က္ရည္ က်ခဲ့ဖူးတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ တစ္ခု ရွိဖူးတယ္။ ၁၉၇၀ ေက်ာ္ ႏွစ္ေလာက္ က ထင္တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ က ငါးလာ ခုိးဖမ္း တဲ့ စက္ေလွ သံုးစီး ကို ျမန္မာေနဗီ က ဖမ္းမိ လာတယ္။ လူေတြ အမ်ားၾကီး ပါလာတယ္။ ၅၀ ဝန္းက်င္ေလာက္ ရွိမယ္ထင္တယ္။ 

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လဝက ကုိ တာဝန္ လႊဲအပ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ကုိယ္တုိင္ တာဝန္ ယူျပီး ဥပေဒ အရ အဆင့္ဆင့္ အစီရင္ ခံျပီး တရားစြဲတယ္။ ေထာင္ခ်မယ့္ေန႔ရက္ေလာက္ေရာက္ေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ သမၼတၾကီး နဲ႔ ဦးေနဝင္း တုိ႔ စကားေျပာျပီး ခ်စ္ၾကည္ေရး အတြက္ ဆုိျပီး တရားခံ အားလံုးကုိ တရား မစြဲေတာ့ပဲ လႊတ္ေပး လုိက္တယ္။ ျပီးေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ က "တက္ကနာ" ဆုိတဲ့ျမိဳ႕ကုိ အေရာက္ ပုိ႔ခုိင္းတယ္။ 

ကၽြန္ေတာ္ ကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္ ပုိ႔ပါ ဆုိတဲ့ အတြက္ လွဳိင္းေတြ ေလေတြၾကားမွာ ခ်က္ခ်င္းသြားပုိ႔ ရတယ္ ။ ေလွေပၚ မွာ ကုလားေတြ က ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ကုိျပႆနာ ရွာတယ္။ ခုန္ဆင္းဖုိ ႔ၾကိဳးစားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ က အသနား ခံျပီး ေတာင္းပန္ ရတယ္။ ဖမ္းထားတဲ့ လူဦးေရ အတုိင္း သူတုိ႔ျမိဳ႕ကုိ မေရာက္ရင္ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔မွာ ျပႆနာၾကီး လာႏုိင္တယ္။

 ျပန္ပုိ႔ခုိင္းေတာ့ ရဲလည္း မပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လဝက ေတြခ်ည္းပဲ။ ဘဝ မွာ ဒီလုိျပႆနာမ်ဴိး ကုိ ျပန္ မစဥ္းစား ရဲဘူး။ ဒီလုိ ကိစၥမ်ဴိးေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတယ္။ ဖမ္းတဲ့ လူေတြ ၾကာ လာရင္ ဌာန မွာလဲ နာမည္ ပုိပုိ ဆုိးလာတယ္။ ဒီကိစၥမ်ဴိး ကို တစ္ဖက္ႏုိင္ငံ က ခုိးဝင္တဲ့ သူေတြ သိေနေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံ ဥပေဒ ကုိ မေၾကာက္ ဘူး။ သူတုိ႔က ေအးေအးေဆးေဆးပဲ။ 

ရခုိင္ျပည္မွာ ရွိတဲ့ ေျမာက္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ မင္းျပားျမိဳ႔ေတြကို ရဲရဲ တင္းတင္း အမ်ားၾကီး ဝင္သြားၾကတယ္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တင္ျပဖူးတယ္။ အထက္ လူၾကီးေတြကို စာ နဲ႔ တင္ျပ ခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္သူမွ ဂရုမစုိက္ခဲ့ၾက ဘူး။ ဒီကေန႔ ဗမာျပည္မ အတြင္းကုိ ခုိးဝင္ လာေနၾကတဲ့ သတင္းေတြ အမ်ားၾကီးၾကားေနရပါတယ္။ ဒါ ဒီေန႔ မွ ျဖစ္လာတာ မဟုတ္ဘူး။ အရင္တုန္း ကလဲ ရွိတယ္။ လူေတြ သတိ မထားၾကလုိ႔ပါ။ 

ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ေျပာေနတာေပါ့။ ခုိးဝင္တဲ့လူ ၇၅% ရွိတယ္။ ေနာင္ ဗမာျပည္မ ထဲမွာ ျမိဳ႕ၾကီးေတြ မွာ ျပႆနာၾကီးလာ ဦးမွာပါ။ ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါ။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီးေျပာတာေတြက စိတ္ဝင္စားဖုိ႔ ေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ စိတ္ဝင္စားစရာ ရွိခဲ့ရင္ လည္း ေျပာေပးပါဦး။

ေျဖ။ ။ ေနာက္တစ္ခု ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ဝင္းျမင့္ ေခတ္ေလာက္က နဲ႔တူ တယ္။ စကၤာပူ ကုိ ျမန္မာနုိင္ငံ က ေဘာလံုး သြားကန္ၾကေတာ့ ေဘာလံုးသမားေတြကို အကူအညီေပးခဲ့တဲ့ ဘဂၤါလီေတြ ကို မွတ္ပံုတင္ေန႔ခ်င္းျပီး အားခ်င္း ထုတ္ေပးတာမ်ဳိး ရွိခဲ့ဖူးတယ္။ ေတာ္ျပီ။ ေနာက္ထပ္ ကိစၥေတြ မေျပာခ်င္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ မွာ ျပႆနာ အမ်ားၾကီး ရွိလာႏုိင္တယ္။ ဒါဘဲ။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီးေျပာေနတာေတြက ရခုိင္ျပည္နယ္ဖက္ က ကိစၥေတြပဲ။ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ကိစၥေတြ လဲ ေျပာျပပါဦး။

ေျဖ။ ။ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ဖက္ မွာက လူခုိးသြင္းတဲ့ ကိစၥ ကို ဂိုဏ္းဖြဲ႕ျပီး လုပ္ၾကတာ။ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ နယ္စပ္ မွာ တစ္ဆင့္ တစ္ဆင့္ လက္လႊဲေပးျပီး တစ္ေရြ႕ေရြ႕ ခုိးသြင္းၾကတာ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဖက္ထက္ ဝန္ထမ္းေတြ ပုိအဆင္ေျပတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ မွာ ျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥမ်ဳိး ေနာင္ ဒီဖက္မွာလဲျဖစ္လာမယ္လုိ႔ ထင္တယ္။

ေမး။ ။ ျမန္မာနုိင္ငံ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒ ၁၉၈၂ ခု ဥပေဒ ဟာ တင္းၾကပ္လြန္းတယ္၊ ျပင္သင့္တယ္ လုိ႔ ကုလသမဂၢ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ နဲ႔ ႏုိင္ငံတစ္ကာ က ျပင္သင့္တယ္လုိ႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဆရာၾကီး အျမင္ ကို ေျပာပါဦး။

ေျဖ။ ။ ဒီကေန႔ ဘဂၤါလီေတြ နဲ႔ ရခုိင္ေတြ ျဖစ္တဲ့ အေပၚမွာ အေျခခံျပီး ေျပာေနၾကတာျဖစ္လိမ့္မယ္။ အမွန္ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ ပထဝီ အေနအထား အရ လူဦးေရ သန္းရာေထာင္ ရွိတဲ့ တရုတ္နုိင္ငံ နဲ႔ အိႏၵိယနုိင္ငံ ၾကား၊ လူဦးေရ ေပါက္ဖြားႏွဳန္း အလြန္ေကာင္းတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ၊ အေရွ႕ဖက္မွာ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဒီလုိအေျခ အေနမ်ဴိးမွာ ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒ ဆုိတာကုိ သူတုိ႔ စဥ္းစားသင့္တယ္။

 ျမန္မာနုိင္ငံ ရဲ႕ အေျခအေန ကုိ ေျပာရရင္ လူ႔ အခြင့္အေရး ဆုိတာ တစ္ခုတည္း နဲ႔ စဥ္းစားျပီးေျပာလုိ႔ မရ ဘူး။ Stateless ေတြကို ဘယ္လုိ ေျဖရွင္းမလဲ ဆုိတာကိုပါ စဥ္းစားရမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ဥပေဒ မွာ လုိအပ္ ခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေနေသးတယ္ လုိ႔ ထင္တယ္။ ဒီ ဘဂၤါလီေတြ လုပ္ရပ္က အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ နဲ႔ ဥပေဒျပဳခြင့္ အာဏာ ကုိ ထိပါးေစာ္ကားရာလည္း ေရာက္ပါတယ္။ 

ဒါကို တင္းၾကပ္တယ္ လို႔ေျပာေနတာ ကုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မၾကိဳက္ဘူး။ စကၤာပူႏုိင္ငံ ရဲ႕ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒ၊ အစၥေရးႏုိင္ငံ ရဲ႕ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒ ကုိပါ ႏွဳိင္းယွဥ္ျပီး စဥ္းစားသင့္တယ္။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီး တုိ႔ကုိ လုပ္ငန္းဌာနမွာ ရွိစဥ္ တုန္းက အျခားႏုိင္ငံေတြ ရဲ႕ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒေတြ ကို သိေအာင္ သင္တန္းေပးခဲ့ဖူး တာမ်ိဳး သင္တန္း တက္ေရာက္သင္ၾကားခဲ့ရတာမ်ဳိး ရွိခဲ့ပါသလား။

ေျဖ။ ။ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ သင္တန္း မ်ဳိး ကၽြန္ေတာ္ၾကားလဲ မၾကားဖူးဘူး။ သင္တန္း လဲ မတက္ခဲ့ဖူးဘူး။ တစ္ၿခားသူေတြ လဲ တက္ဖူး တယ္လုိ႔ မသိရခဲ့ဘူး။ ဘယ္ႏုိင္ငံ ရဲ႕ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒေတြကို မွ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သင္ၾကားခဲ့ရတာမ်ဳိး မရွိဘူး။

ေမး။ ။ ဆရာၾကီး တစ္ခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံျခားသားေတြ က တုိင္းရင္းသား နဲ႔ ႏုိင္ငံသား ကုိ အဓိပၸါယ္ ကြဲျပားစြာ မသိၾက ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လုိ႔ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ ဥေရာပႏုိင္ငံ တစ္ခ်ဳိ႔ နဲ႔ အေမရိကန္နုိင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသား ဆုိတာ မရွိဘူး။ ႏုိင္ငံသားေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္္ခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ဟာ တုိင္းရင္းသား ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ ကုိ သူတုိ႔နား မလည္ႏုိင္ ဘူး။ ျမန္မာနုိင္ငံ မွာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ အခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံသားေတြ ဘယ္ေတာ့မွ တုိင္းရင္းသား မျဖစ္ဘူးဆုိတဲ့ ဥပေဒ ရွိတာကုိ သူတုိ႔ သိပံု မေပၚဘူးလုိ႔ ထင္တယ္။

 ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ တုိင္းရင္းသားတုိင္းဟာ အလုိ အေလ်ာက္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားသား ဟာ ဘယ္ေတာ့ မွ ႏုိင္ငံသား မျဖစ္ဘူး။ ႏုိင္ငံျခားသား ဟာ ဧည့္ႏုိင္ငံသား ပဲ ျဖစ္မယ္။ ႏုိင္ငံျခားသား ဟာ ႏုိင္ငံ သားျဖစ္ဖုိ႔ အဆင့္ဆင့္ေလွ်ာက္ထားရမယ္။ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရယူရမယ္။ 

ဒါ့အျပင္ ျပဌာန္း ထားတဲ့ ဥပေဒေတြ လည္း ရွိေသးတယ္။ ဒီလုိေလွ်ာက္ထားမႈမ်ဳိး မရွိခဲ့ရင္ ႏုိင္ငံသား လံုးဝ မျဖစ္ဘူး။ အလုိ အေလ်ာက္ လံုးဝမျဖစ္ဘူး။ 

တုိင္းရင္းသား ဟာ မူလ အိမ္ရွင္ပဲ။ အိမ္ရွင္ လက္မခံရင္ ဘယ္ ဧည့္သည္ မွ ေနလုိ႔ မရဘူး။ ေတာ္ျပီ။ ကၽြန္ေတာ္ေမာလာျပီ ေနာက္ထပ္ သိခ်င္တာေတြ ရွိေသးရင္ ေနာက္မွ တစ္ခါ လာခဲ့ပါ။ ဒါဘဲ။ ေတာ္ျပီ။


 ေက်းဇူးပါပဲ ဆရာၾကီး။



 ေနာင္ရဲခုိင္ (အာရကန္လိႈင္းသံ)
ရခိုင္ခ်စ္သူေခ် at 5:04 PM

 ျမနန္းဆရာေတာ္

No comments:

Post a Comment