မေလးရွားႏိုင္ငံ ၏ အက်ယ္ အ၀န္းမွာ စတုရန္းမိုင္ (၁၂၇၃၁၆) ျဖစ္ၿပီး။ႏိုင္ငံ ၏ၿမိဳ႕ေတာ္ မွာ “ကြာလာလမ္ပူ”ျဖစ္ သည္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ တြင္ ေကာက္ခံ ထားသည့္ မွတ္တမ္းမ်ား အရ
လူဦးေရ ၂၂.၂ သန္း ရွိသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ ေနာက္ခံ သမိုင္း မွာ တ႐ုတ္ႏြယ္ဖြား မ်ားမွ ဆင္းသက္ လာၾကျခင္း
ျဖစ္သည္။ B.C,1500,2000 .ခန္႔ တြင္ မြန္ဂိုႏြယ္ဖြား တရုတ္မ်ား သည္
မေလးကြ်န္းဆြယ္ ရွိ ကြ်န္းစု မ်ား သို႔ ေရာက္ရွိ အေျခခ် ခဲ့သည္မွ မေလးႏိုင္ငံ စတင္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ထို မြန္ဂို တရုတ္ မ်ားသည္ မေလးကြ်န္းဆြယ္ ကို မလကၠာၿမိဳ႕ျပ တည္ေထာင္ ၍ အုပ္
ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုသို႔ မလကၠာၿမိဳၿပ တည္ေထာင္ ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည့္
ဘုရင္တို႔ အားလည္း မလ ကၠာ ဘုရင္မ်ား ဟု ေခၚဆိုခဲ့ၾက ၏။
ထိုအခ်ိန္ ကာလ ၌
မေလးကြ်န္းဆြယ္ သည္ “မလႅာယုႏိုင္ငံေတာ္”ဟု အမည္တြ င္ခဲ့၏။
မလႅာယုႏိုင္ငံေခၚ မေလးရွားႏိုင္ငံ သို႔ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ သည္ B.C, 309,
ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ စံလြန္ေတာ္ မူၿပီးႏွစ္ေပါင္း (၂၅၀) အၾကာ
တတိယ သဂၤါယနာ တင္ၿပီးခ်ိန္ မွ စတင္၍ ေရာက္ရွိ ခဲ့ၿပီး ထို မေလးကြ်န္းဆြယ္ ကို လည္း
သု၀ဏၰဘူမိေဒသ တြင္ပါ၀င္ေၾကာင္း ကို ပညာရွင္တို႔ က ယူဆခ့ဲၾကေလသည္။
တိက် ခိုင္လံုေသာ သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ား အရ မေလးရွားႏိုင္ငံ တြင္ သာသနာႏွစ္
(၉၀၀) ႏွင္ (၁၀၀၀) အတြင္း ခရစ္ႏွစ္ ၄-ရာစုႏွင့္ ၅-ရာစု တြင္း
အိႏၵိယ ၌ အသံုးျပဳေသာ သကၠတ ဘာသာျဖင့္ေရးထိုး
သည့္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ က်မ္းစာေက်ာက္ခ်ပ္ မ်ားစြာ တို႔ကို
မေလးရွားႏိုင္ငံ အႏွံ႔တြင္ေတြ႔ရွိရ ပါသည္။
ထို႔အျပင္ အဘိဓမၼာ က်မ္းမွ
ဂါထာေတာ္ သံုးပုဒ္ အား ေရးထိုး ထားသည့္ ရႊံ႔အုတ္ခ်ပ္ ကိုလည္း ေတြ႔ရွိရၿပီး၊
အုတ္ေက်ာင္းတိုက္ ၃-တိုက္ႏွင့္ ေစတီေတာ္ (၅) ဆူ ကို ဘုရင္ႏွင့္
သံဃာေတာ္ မ်ားႀကီးမႈး ၍
ျပည္သူ ၊ျပည္သား ၊ဒကာ၊ ဒကာမ အမ်ား စုေပါင္းကာလႈဒါန္းတည္ေဆာက္ထား ခဲ့ၾကေၾကာင္း
ေရးထိုး ထားသည့္ ကမၺည္းေမာ္ကြန္း ကိုလည္းေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါသည္။
