အဂၤလိပ္ လက္ေဝွ႔သမား ကို အဂၤလန္ မွာ အေသ ထိုးသတ္ လိုက္တဲ႔ ျမန္မာ ေမာင္ေသာင္း

ေမာင္ေသာင္း ကို အဖ ဦးဖိုးခင္၊ အမိေဒၚစိန္ တို႔မွ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၆ရက္၊ ။ 

ငယ္စဥ္ ထဲက အဂၤလိပ္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကို စစ္ ၃ႀကိမ္ တိုက္၍သိမ္းပိုက္ သြားျခင္းကို မ်ားစြာ ခံျပင္းေဒါသထြက္ ခဲ႔သည္။ "လက္နက္အင္အား မမ်ွ၍ ငါတို ႔လူမ်ိဳး သူမ်ား လက္ေအာက္ေရာက္ရေပ သည္" ဟု အၿမဲ အံႀကိတ္၍ ေတာက္ေခါက္ ခဲ႔သည္။

အသက္ ၁၀ႏွစ္ မွ စ၍ လက္ေဝွ႔ထိုးေလ့က်င့္ ခဲ႔သည္။ ၉တန္းႏွစ္၌ ျမန္မာေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ ကို အဂၤလိပ္ ကျပား ၃ေယာက္က ဝိုင္းထိုးေနသည္ ကို ဝင္ေရာက္ ကူညီၿပီး ထို ကျပား ၃ေယာက္ ကိုေမ့ေျမာၿပီး သြားေတြ ကြ်တ္ထြက္ေအာင္လက္သီးစြမ္းျပခဲ႔ေသာေၾကာင့္ ၉တန္းႏွင့္ေက်ာင္းထြက္ ခဲ႔ရသည္။

ထိုစဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ား စစ္မႈ ထမ္းခြင့္၊ လက္ေဝွ႔ ထိုးသတ္ခြင့္ မရွိေပ။ထို႔ေၾကာင့္ အိႏၵိယ သို႔သြားေရာက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားရေတာ့သည္။ေငြေၾကး မတတ္ႏိုင္ သျဖင့္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ SS BUIMR အမည္ရွိ သေဘၤာ ၌ မီးထိုး သမား ဘဝျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဘံုေဘသို႔ လိုက္သြားခဲ႔သည္။ 

ဘံုေဘ ရွိေၾကးစား လက္ေဝွ႔သမားမ်ား ကို အႏိုင္ ထိုးသတ္ခဲ႔သည္။ အလဲထိုးသည္သာ မ်ားေလသည္။ သို႔ေသာ္ေမာင္ေသာင္း ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ မွာ အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳးမ်ား ကို အလဲ ထိုးရန္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အကြက္ေကာင္းကို ရွာေနခဲ႔သည္။ 


လက္သီးျပင္း ရန္ သဲအိတ္ မ်ားကို သဲႀကီး မဲႀကီး ထိုးသတ္ေလ့က်င့္ သလို၊ အထိုးခံႏိုင္ရန္ သံတံုး မ်ားထည့္ထားေသာ ပံုး ကို ပါးစပ္ႏွင့္ ကိုက္ မ၍ ပါးေစာင္ ရွိၾကြက္သားမ်ား သန္မာေစရန္ေလ့က်င့္ ခဲ႔သည္။ေနာက္ဆံုး တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ရွိေၾကးစား အလဲထိုး ခ်န္ပီယံ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ဟယ္ရီဘလူး  ၿဖင့္ ထိုးသတ္ခြင့္ရခဲ႔သည္။ 

၃ မိနစ္ ၈ ခ်ီ ထိုးသတ္ပြဲျဖစ္သည္။ေမာင္ေသာင္း က ဖယ္သာဝိတ္ ၁၂၆ေပါင္၊ အဂၤလိပ္ လက္ေဝွ႔သမား ဟယ္ရီဘလူး က လိုက္ဝိတ္ ၁၃၂ေပါင္ ရွိသည္။ ဒိုင္လူႀကီး အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳး မ်ားက ဘက္လိုက္ ခဲ႔ေသာ္လည္း ဆဌမ အခ်ီတြင္ေတာ့ ဒိုင္ပြဲရပ္ျဖင့္ ေမာင္ေသာင္း အႏိုင္ရ႐ွိခဲ႔သည္။

ဟယ္ရီဘလူးေဆးရံု ၌ ရက္ ၂၀ခန္႔ ကုသမႈ ခံယူခဲ႔ရသည္။ေမာင္ေသာင္း ပထမ အဆင့္ေအာင္ျမင္ ခဲ႔ပါၿပီ။ ဒုတိယအဆင့္ အေနျဖင့္ အဂၤလန္ေျမ ၌ အဂၤလိပ္ ခ်န္ပီယံ ကို ထိုးသတ္ ရပါဦးမည္။

ေမာင္ေသာင္း အေမရိကန္၊ စေကာ့တလန္၊ ထိုင္း၊ ကေနဒါ၊ အဂၤလန္၊ စကၤာပူ၊အိႏၵိယတို႔မွ ေၾကးစား လက္ေဝွ႔ သမားမ်ားကို အႏိုင္ယူခဲ႔သည္။ ထိုအခ်ိန္တုန္း က အဂၤလန္ မွာ ကမၻာေက်ာ္ေၾကးစား လက္ေဝွ႔သမားတစ္ဦးေပၚထြန္းေနပါသည္။  သူ႔နာမည္က ေဒါက္ဂလပ္ စမင္ျဖစ္သည္။

ပြဲ ၄၀ ထိုး ရံႈးပြဲ လံုးဝ မရွိပဲ ပြဲ ၃၀ အလဲ ထိုးထားသူ အဂၤလန္ ရဲ႕သူရဲေကာင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၄၇ မွာေတာ့ ကမၻာေက်ာ္ အဂၤလန္ လက္ေဝွ႔သမား ေဒါက္ဂလပ္စမင္ ကို ေမာင္ေသာင္း က လန္ဒန္ သို႔ သြားေရာက္ စိမ္ေခၚခဲ႔ေလ သည္။

အဂၤလန္ေျမ မွာ အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳးေဒါက္ဂလပ္စမင္သာ အသာေလးႏိုင္သြားမည္ ဟု ကမၻာ့႔ မီဒီယာ မ်ားကေရး သားေနၾကသည္။ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ လက္ေဝွ ႔သမားႏွစ္ေယာက္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္စစ္၊ ေဆးစစ္ လက္မွတ္ ထိုးၿပီးေနာက္ ျပသနာ တက္ၾကေလသည္။ ကိစၥ အားလံုးၿပီး ၍ လက္ေဝွ႔ သမားႏွစ္ေယာက္ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ေသာ အခါ……
ေဒါက္ဂလပ္စမင္ က ကြ်န္လူမ်ိဳးျမန္မာ တစ္ေယာက္ ကို လက္ဆြဲႏႈတ္မဆက္ႏိုင္ ဘူး။ ငါက အဂၤလိပ္ သခင္လူမ်ိဳးျဖစ္တယ္ ဆိုၿပီး ေမာင္ေသာင္းလက္ ကို ပုတ္ခ်ခဲ႔ပါသည္။

ျမန္မာေမာင္ေသာင္း လည္း အံ ကိုႀကိတ္ၿပီး "ငါ ကလည္း လက္နက္ မမ်ွလို႔ စစ္ရံႈး ခဲ႔ရတဲ႔ ငါ့ လူမ်ိဳးေတြကိုယ္စား အဂၤလန္ေျမ မွာ အဂၤလိပ္ ခ်န္ပီယံ ကို အေသသတ္ ဖို႔ ငယ္ငယ္ ထဲက ေလ့က်င့္ ခဲ႔ တာပဲ။ အဂၤလိပ္ေကာင္ ႀကိဳးဝိုင္း ထဲမွာ မင္းေသေပေတာ့" လို႔ တစ္ခြန္း ခ်င္းျပန္ေျပာခဲ႔ပါတယ္။

အရပ္ ၅ေပ ၆လက္မ ပဲ ရွိတဲ႔ လူပုေလးျမန္မာေမာင္ေသာင္း က အရပ္ ၆ေပ ရွိတဲ႔ အဂၤလန္ လိုက္ဝိတ္တန္းခ်န္ပီယံ ကို အေသသတ္မယ္ ဆိုေတာ့  ၁၉၄၇ ဧၿပီ ၁၇ ရက္ေန႔မွာ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ တိုရန္တို လက္ေဝွ ႔ရံုႀကီးလူ ၃၀၀၀၀ (သံုးေသာင္း)ေက်ာ္ျဖင့္ျပည့္ညက္ ၿပီး လန္ဒန္ၿမိဳ႕သားေတြ အလုပ္ေတြ ပစ္ လက္ေဝွ႔ရံုထဲ စိတ္ေရာက္ေနၾကပါတယ္။

ႀကိဳးဝိုင္းဆီ ေဒါက္ကလပ္စမင္ လမ္းေလ်ွာက္ ဝင္လာ တာနဲ႔ အဂၤလိပ္ ပရိတ္သတ္ ၃၀၀၀၀ ရဲ႕အားေပး သံက ကြင္းပြင့္လု မတတ္ပါ။ ဆလိုက္ မီးေတြ ကလည္းလမ္းတေလ်ွာက္ ထိုးေပးေနပါတယ္။ ေမာင္းေသာင္း လည္း ဝင္လာေရာ အားနာပါးနာ လက္ခုပ္တီးသူေတာင္ မရွိခဲ႔ပါဘူး။

"ဒီျမန္မာေကာင္ ကို အေသထိုး အေလာင္း ကို ျမန္မာျပည္ျပန္ပို႔လိုက္" ဆိုတဲ႔ အသံေတြ ဟိန္းေန ပါတယ္။ေမာင္ေသာင္းက ၾကက္ေသြးေရာင္ ကတၱီပါ ဝတ္ရံုႀကီးၿခံဳၿပီး ဝင္လာပါတယ္။ ဝတ္ရံုေပၚမွာ ျမန္မာေမာင္ေသာင္းလို ႔အဂၤလိပ္ လိုေရးထိုးၿပီး ျမန္မာ႔ေဒါင္းအလံကို   အစိမ္းရင့္ေရာင္ အဝါေရာင္ တို႔ျဖင့္ပံုေဖာ္ ထားပါတယ္။

ေဒါက္ကလပ္စမင္ က  "မင္းကို ငါ အေသသတ္မယ္"ဟု ပြဲ မစခင္ေျပာခဲ ႔ပါတယ္။ေမာင္ေသာင္းကေတာ့ အံကို ႀကိတ္ထားပါတယ္။


ပြဲ စတာနဲ႔ အရပ္ ရွည္တဲ႔ ေဒါက္ဂလပ္စမင္ ရဲ႕ ေထာက္ လက္သီးေတြ ကိုေရွာင္ရင္း ေမာင္ေသာင္း အတင္းဝင္လံုး ေဒါက္ဂလပ္ ရဲ႕အသဲေနရာ ကို ဖိထိုး ပါတယ္။ ဒုတိယ အခ်ီတြင္ ေဒါက္ဂလပ္ ၏ အသဲေနရာ ကို ညာပင့္ လက္သီး တစ္လံုးေမာင္ေသာင္း က ထိုး လိုက္ရာ ေဒါက္ဂလပ္ လဲက် သြားသည္။

အမွတ္စဥ္ ၈ မွျပန္ထ လာပါသည္။ ပံုမွန္ဆို ေဒါက္ကလပ္ အရံႈးေပး ပါၿပီ။ နံရိုးေတြ က်ိဳး မတတ္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ဒါေပမယ့္ လူပုေလးကြ်န္မ်ိဳး ျမန္မာေမာင္ေသာင္း ကို အဂၤလန္ေျမ၊ ကိုယ့္ လူမ်ိဳးအဂၤလိပ္ေတြေရွ႕ မွာ အရံႈးမေပးဘူး ဆိုၿပီး ရေအာင္ အားတင္း ဆက္ထိုးပါတယ္။ ေမာင္ေသာင္း လည္း ဘယ္ေလာက္ အေရွာင္ေကာင္းေကာင္း လူသန္ႀကီးေဒါက္ကလပ္ ရဲ႕ထိုးခ်က္ တစ္ခ်ိဳ႕ကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ထိထားေတာ့ မ်က္ႏွာ တစ္ခုလံုးေသြး အလိမ္းလိမ္း နဲ႔ပါ။ 

 စတၱဳထ အခ်ီ နဲ ႔ပဥၥမ အခ်ီ မွာေတာ့ ေဒါက္ကလပ္ က နံၾကား နဲ႔ အသဲေနရာ ကို တံေတာင္ နဲ႔ ကာ ထားေ တာ့ လြတ္ေနတဲ႔ မ်က္ႏွာ နဲ႔ နားထင္ ကို ေမာင္ေသာင္း အတင္းဝင္ လံုးၿပီး ထိုးတာ ေဒါက္ကလပ္ နားထင္ကြဲၿပီးေသြးေတြ ယိုစီး က်လာပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာပဲ အဂၤလိပ္ဒိုင္ေတြ က သူတို႔ လူနာ လို႔ ၃မိနစ္ မျပည့္ပဲ ၂  မိနစ္နဲ႔ ဆဥၥမ အခ်ီပြဲၿပီးေခါင္းေလာင္း တီးၿပီး သူတို႔လူေဒါက္ကလပ္ မရံႈးေအာင္ နားရေအာင္ ဝိုင္းညစ္ၾကပါတယ္။ 

 ေမာင္ေသာင္းလည္း မ်က္ႏွာ တစ္ခုလံုးေသြး အလိမ္းလိမ္း နဲ႔ ဖူးေယာင္ မူးေဝေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အားတင္းထားပါတယ္။  သူငယ္ငယ္ ထဲက လက္ေဝွ႔ေလ့က်င့္ လာတာ အဂၤလိပ္ေတြ ကို အလဲ ထိုးဖို ႔မွတ္လား။


နဝမ အခ်ီ တြင္ေတာ့ ေဒါက္ကလပ္ ၏ လက္သီးႏွစ္ခ်က္ ကို အနာခံ တိုးဝင္ၿပီး လြတ္သြားတဲ႔ ေဒါက္ကလပ္ရဲ႕ နံေဘးႏွစ္ဖက္ ကို အားကုန္ သံုး ဘယ္ညာ ဆင့္ထိုး လိုက္ရာ ေဒါက္ကလပ္ျပန္မထ လာေတာ့ပါဘူး။ 

ပရိတ္သတ္ အဂၤလိပ္ေတြ အကုန္ ဟာ ခနဲျဖစ္သြားပါတယ္။ အမွတ္စဥ္ ၁၀ အထိ ျဖည္းျဖည္းခ်င္းေရလည္း ထမလာေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီ မွာ ပရိတ္သတ္ေတြ က ေမာင္ေသာင္း ကို သတ္မယ္ ဆိုၿပီး လက္ေဝွ႔စင္ေပၚတက္ ဖို႔ႀကိဳးစားၾက လို႔ ရဲေတြက လက္ခ်င္း ခ်ိတ္တား ထားရပါတယ္။ေမာင္ေသာင္းကေတာ့ ေအာင္ႏိုင္သူအၿပံဳး နဲ႔ အဂၤလိပ္ေတြ ကို ၾကည့္ေနလိုက္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ သူရဲေကာင္းႀကီး ျမန္မာေမာင္ေသာင္းေရွ႕ဒူးေထာက္ခဲ႔ရၿပီ မဟုတ္ပါလား။

ေနာက္တစ္ေန႔ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ The Evening News နဲ႔ Sports News သတင္းစာေတြ မွာ ျမန္မာ လက္ေဝွ ႔သမား ေမာင္ေသာင္း သတ္လို႔ ခ်န္ပီယံ ေဒါက္ဂလပ္စမင္ ေသတဲ့ သတင္း ပါလာပါတယ္။ ေဒါက္ဂလပ္စမင္ ကို လန္ဒန္ေဆးရံု က အေရးေပၚ ခြဲစိတ္ ကုသခဲ႔ေသာ္လည္း နံရိုးႏွစ္ေခ်ာင္း ကြ်ံဝင္ သြားၿပီး အဆုတ္ကြဲသြား သျဖင့္ ည ၁၀နာရီ ၄၅ မိနစ္မွာ ဆံုးသြားေၾကာင္း ပါလာ သျဖင့္ အဂၤလန္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ဝမ္းနည္းပူေဆြးခဲ႔ရေလသည္။

 ျမန္မာေမာင္ေသာင္း ကေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြ ရဲ႕ အင္တာဗ်ဴး မွာ ဒီလိုေျဖခဲ႔ပါတယ္။


" နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ ကို တို႔ျမန္မာေတြ လက္နက္ခ်င္း မတူမ်ွလို႔ စစ္ရံႈး ခဲ႔ရေပမယ့္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္နဲ႔ ငါ တစ္ေယာက္ခ်င္း တူညီ တဲ႔ လက္အိတ္ ကို စြပ္ၿပီး ေပ ၂၀ ႀကိဳးဝိုင္း စစ္တလင္း မွာ စစ္ခင္း ရာမွာေတာ့ အဂၤလိပ္ေတြ ငါ့ကို ဒူးေထာက္ စၿမဲပါ။

ငါ့ လူမ်ိဳးနဲ႔ ငါ့တိုင္းျပည္ ကို ကြ်န္ လုပ္ ထားတဲ႔ အဂၤလိပ္ေတြ နဲ႔ ႀကိဳးဝိုင္း ထဲမွာေတြ႕ရေလတိုင္း ငါ့ အရိုးေတြကြဲကြဲ၊ ငါ့ အသားေတြေၾကြလို႔ ငါ႔ အသက္ပင္ေသပါေစ တစ္လက္မ မွ မဆုတ္တမ္း ငါတိုက္ပြဲဝင္မယ္ လို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္။ အဲဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကို ေသသည္အထိ ငါမျပင္"
(ေမာင္ေသာင္း)

ျမန္မာ လက္ေဝွ႔သမား ေမာင္ေသာင္း ဟာ အာရွ နဲ႔ အေနာက္တိုင္း တစ္ခြင္ ပြဲေပါင္း ၂၀၀ေက်ာ္ ထိုးသတ္ခဲ႔ရာ ဝယ္ ၁၈၈ ပြဲ အႏိုင္ ရခဲ႔ၿပီး အနားယူ ခဲ႔ေလသည္။

(ျမန္္မာ လက္ေဝွ႔ ဝါသနာရွင္ မ်ိဳးခ်စ္လူငယ္ တို႔ လူေကာင္ေသးလို႔ အားမငယ္ နဲ႔ အထိုးခံႏိုင္ဖို႔ ေလ့က်င့္ လက္သီး က သံမဏိလို မာေက်ာပါေစ။ေျခကို မသံုးပဲ ကမၻာကို ဝင္တိုးဖို႔ လက္ခ်ည္း သက္သက္ေလ့က်င့္ၾကမယ္။ ျမန္မာေမာင္ေသာင္း တို႔ အမ်ိဳး ညံ႔ရိုးလား။ အသဲေကာင္း လို႔ ပြဲ မေတာင္းနဲ႔ ျမန္မာ တဲ႔ေဟ့။)
 


Lwin Oo
Lu Myanmar
(တိမ္ျမဳပ္ေနတဲ႔ ျမန္မာသူရဲေကာင္းေတြ ကို ေဖာ္ထုတ္ အတုယူၿပီး ႏိုင္င့ံဂုဏ္ေဆာင္ပါ)
credit- Zaw Win Naing