ျမန္မာႏိုင္ငံ က အိမ္ရွင္ အျဖစ္ လက္ခံ က်င္းပမည့္ (၂၅)ႀကိမ္ ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေဝး ကုိ တက္ေရာက္ ရန္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားစြာ မွ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားသည္ ႏုိဝင္ဘာ ၉ ရက္မွ ၁၃ရက္ အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရွိေနၾကေပမည္။
အဆုိ ပါ အစည္းအေဝး သည္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏုိင္ငံ မ်ား၏ ႏုိင္ငံ
ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လံုၿခံဳေရး ကိစၥမ်ား အျပင္ ကမၻာ့ အေရး အခင္း မ်ားပါ
ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးၾကမည့္ ဧရာမ အစည္းအေဝး တစ္ခုဟု ဆုိပါက မမွားႏုိင္ပါ။
အဆုိပါ အစည္းအေဝးပြဲ ကုိ လက္ခံ က်င္းပေပးျခင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပံုရိပ္ကုိ ကမၻာ့ အလယ္ မွာ ျမႇင့္တင္ေပးႏုိင္ သကဲ့သုိ႔ ေဒသ တြင္းႏုိင္ငံမ်ား ၾကားတြင္ လည္း ျမန္မာ က ေခါင္းေဆာင္ေနရာ မွ ဦးေဆာင္ ခြင့္ရမည့္ မဟာ အခြင့္ အေရး တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
အဆုိပါ အစည္းအေဝးပြဲ ကုိ လက္ခံ က်င္းပေပးျခင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပံုရိပ္ကုိ ကမၻာ့ အလယ္ မွာ ျမႇင့္တင္ေပးႏုိင္ သကဲ့သုိ႔ ေဒသ တြင္းႏုိင္ငံမ်ား ၾကားတြင္ လည္း ျမန္မာ က ေခါင္းေဆာင္ေနရာ မွ ဦးေဆာင္ ခြင့္ရမည့္ မဟာ အခြင့္ အေရး တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
ယင္း အစည္း အေဝးပြဲႀကီး
မစတင္ခင္ ရက္ပုိင္း အလုိတြင္ UN ႏွင့္ EU အဖြဲ႔ တုိ႔မွ
ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္း (Draft Resolution)
တစ္ခုကုိ လာမည့္ ကုလ သမဂၢအေထြ ေထြညီလာခံ တြင္ တင္သြင္းရန္ ေအာက္တုိဘာ ၃၁ရက္ က
ထုတ္ျပန္ခဲ့ ပါသည္။
ထုိ မူၾကမ္းတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ထဲကုိေရာက္ ရွိေနေသာ ဘဂၤါလီ မ်ားကုိ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးရန္ႏွင့္ ဘဂၤါ လီ အားလံုး ကုိ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဟု တရားဝင္ သံုးႏႈန္းခြင့္ေပးရန္ ေဖာ္ ျပ ပါရွိသည္။ ယခု ကဲ့သို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ က မဂၤလာ ယူေနေသာ အခ်ိန္ အခါ သမယတြင္ ယင္း မူၾကမ္းကို ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္း သည္ တုိက္ဆုိင္မႈ တစ္ခု(သုိ႔) လုပ္ႀကံမႈ တစ္ခု ဟု ေတြးေတာ ေမးခြန္း ထုတ္ စရာ ျဖစ္လာ ခဲ့ေတာ့သည္။
တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ ကုလ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား က ဘဂၤါလီ မ်ားကုိ ျမန္မာ အစုိးရ အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံသားေပးရန္ ယခုထက္ ပုိၿပီး ဖိအား ေပးသြားမည့္ အေၾကာင္းကုိ ၿပီးခ့ဲေသာ ရက္ပုိင္းတြင္ AP သတင္း ဌာနသုိ႔ ေျပာၾကား ခဲ့ျပန္သည္။ မစၥတာနမ္ဘီးယား က ''တန္းတူ အခြင့္အေရးကုိ အေျခခံၿပီး ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ကုိ အျပည့္ အဝေပးရမယ္''ဟု ဘဂၤါလီမ်ား အတြက္ေတာင္းဆုိခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာ အစုိးရသည္ ဘာသာေရး ကုိ ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခုိက္ေနသည္ဟူ ၍လည္း သူက စြပ္စြဲထားၿပီး ယင္းကိစၥ အတြက္ အထူး စုိးရိမ္မိေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ ျပန္သည္။ မစၥတာနမ္ဘီးယား ၏ မွတ္ခ်က္ စကားႏွင့္ပတ္ သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ ဆုိင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီး ဦးတင္ေက်ာ္ က ''ျမန္မာျပည္ မွာ ဘာသာေရး ကုိ ပစ္မွတ္ထားၿပီး တုိက္ခုိက္ မႈေတြ လံုးဝ မရွိဘူး''ဟု ျပတ္ျပတ္ သားသား ျငင္းခ်က္ ထုတ္ ခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ UN ႏွင့္ EU အဖြဲ႕တုိ႔ မွ ထုတ္ျပန္ ထားေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းအရ ျမန္မာ အစုိးရသည္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ တြင္ တစ္စံု တစ္ရာေျဖရွင္းရမည့္ အေျခ အေနမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္။ ထုိမွ် မက ယင္း ညီလာခံသုိ႔ တက္ ေရာက္မည့္ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကလည္း ဘဂၤါ လီ ကိစၥတြင္ ျမန္မာအစုိးရ ဘက္မွ ရပ္တည္ေပးမည္ မဟုတ္ ဟု ဆုိသည့္ သတင္းမ်ားလည္း ထြက္ေပၚေနပါသည္။
ထုိ မူၾကမ္းတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ထဲကုိေရာက္ ရွိေနေသာ ဘဂၤါလီ မ်ားကုိ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးရန္ႏွင့္ ဘဂၤါ လီ အားလံုး ကုိ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဟု တရားဝင္ သံုးႏႈန္းခြင့္ေပးရန္ ေဖာ္ ျပ ပါရွိသည္။ ယခု ကဲ့သို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ က မဂၤလာ ယူေနေသာ အခ်ိန္ အခါ သမယတြင္ ယင္း မူၾကမ္းကို ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္း သည္ တုိက္ဆုိင္မႈ တစ္ခု(သုိ႔) လုပ္ႀကံမႈ တစ္ခု ဟု ေတြးေတာ ေမးခြန္း ထုတ္ စရာ ျဖစ္လာ ခဲ့ေတာ့သည္။
တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ ကုလ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား က ဘဂၤါလီ မ်ားကုိ ျမန္မာ အစုိးရ အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံသားေပးရန္ ယခုထက္ ပုိၿပီး ဖိအား ေပးသြားမည့္ အေၾကာင္းကုိ ၿပီးခ့ဲေသာ ရက္ပုိင္းတြင္ AP သတင္း ဌာနသုိ႔ ေျပာၾကား ခဲ့ျပန္သည္။ မစၥတာနမ္ဘီးယား က ''တန္းတူ အခြင့္အေရးကုိ အေျခခံၿပီး ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ကုိ အျပည့္ အဝေပးရမယ္''ဟု ဘဂၤါလီမ်ား အတြက္ေတာင္းဆုိခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာ အစုိးရသည္ ဘာသာေရး ကုိ ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခုိက္ေနသည္ဟူ ၍လည္း သူက စြပ္စြဲထားၿပီး ယင္းကိစၥ အတြက္ အထူး စုိးရိမ္မိေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ ျပန္သည္။ မစၥတာနမ္ဘီးယား ၏ မွတ္ခ်က္ စကားႏွင့္ပတ္ သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ ဆုိင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီး ဦးတင္ေက်ာ္ က ''ျမန္မာျပည္ မွာ ဘာသာေရး ကုိ ပစ္မွတ္ထားၿပီး တုိက္ခုိက္ မႈေတြ လံုးဝ မရွိဘူး''ဟု ျပတ္ျပတ္ သားသား ျငင္းခ်က္ ထုတ္ ခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ UN ႏွင့္ EU အဖြဲ႕တုိ႔ မွ ထုတ္ျပန္ ထားေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းအရ ျမန္မာ အစုိးရသည္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ တြင္ တစ္စံု တစ္ရာေျဖရွင္းရမည့္ အေျခ အေနမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္။ ထုိမွ် မက ယင္း ညီလာခံသုိ႔ တက္ ေရာက္မည့္ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကလည္း ဘဂၤါ လီ ကိစၥတြင္ ျမန္မာအစုိးရ ဘက္မွ ရပ္တည္ေပးမည္ မဟုတ္ ဟု ဆုိသည့္ သတင္းမ်ားလည္း ထြက္ေပၚေနပါသည္။
အထူး သျဖင့္
အေမရိကန္ ကဲ့သုိ႔ ကမၻာ့ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံ သည္ ေရနံ အလွ်ံ အပယ္ထြက္ေနေသာ
အေရွ႕အလယ္ပုိင္း အာရပ္ႏုိင္ငံ မ်ား ကုိ မ်က္ႏွာလုိ မ်က္ႏွာရျဖစ္ေစရန္
ဘဂၤါလီ အေရးကုိ လူ႔ အခြင့္အေရး စံႏႈန္း တစ္ခုျဖင့္ ေျပာဆုိေဝဖန္ လာႏုိင္ပါသည္။
ယခုေလာေလာ လတ္လတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ က အိမ္ရွင္ အျဖစ္ က်င္းပေနေသာ
အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးသုိ႔ တက္ ေရာက္ လာသည့္ သမၼတ အုိဘားမားကုိ
ဘဂၤါလီ ကိစၥေထာက္ ျပေျပာဆုိေစရန္ အေမရိကန္ ဟား ဗတ္ အစီရင္ခံစာ က ဖိ
အားေပး တုိက္တြန္းမႈမ်ား ရွိေနသည္။ အကယ္၍ ယင္းတုိက္ တြန္းခ်က္ ကုိ အုိဘားမား က
အာဆီယံ အစည္းအေဝး တြင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိ လာပါက ျပည္တြင္း အမ်ဳိး ဘာသာေစာင့္
ေရွာက္ေရး (မဘသ) ဆရာေတာ္ႀကီး မ်ား၏ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵ ျပမႈ ကုိ အေသ အခ်ာႀကံဳေတြ႕ရမည္။
မဘသ ဦးေဆာင္ ဆရာေတာ္ တစ္ပါးက ''ျမန္မာ သမၼတ ရဲ႕ အေမရိကား ခရီးစဥ္မွာ သူတုိ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ရဲ႕ ျပည္ တြင္းေရး ကုိ ဘာတစ္ခု မွ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ ခဲ့တာ မရွိဘူး။ အခု အေမရိကန္ သမၼတ ရဲ႕ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္မွာ ရခုိင္ မွာ ရွိတဲ့ ဘဂၤါလီေတြ ကုိ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေတာင္းဆုိ လာမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ မဘသ ဆရာေတာ္ေတြက သူ႔ကုိ ဆႏၵျပ ကန္႔ကြက္ သြားမွာ ပဲ ''လုိ႔ အတိအလင္းေျပာဆုိ ထားသည္။
ကုလသမဂၢ တြင္ ဘဂၤါလီ ကိစ ၥကုိ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕မွ မည္သုိ႔ ပင္ ေထာက္ခံေျပာဆုိ လာၾကေစကာမူ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၏ သမုိင္း အေျခ ခံႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔၏ သေဘာထားကုိ ေလးစား လုိက္နာ ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း ရခုိင္ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအး သာေအာင္ ကဆုိသည္။ ထုိ႔ျပင္ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘား မား မလာခင္ အခ်ိန္ေလးတြင္ အဆုိပါ EU ၏ Draft resolution ထြက္လာျခင္း သည္ ႐ုိးသားမႈ မရွိေသာ ႀကိဳတင္ ႀကံစည္ ခ်က္တစ္ခု သာျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာ သည္။
''ဘယ္ ႏုိင္ငံ ကမွ ဒီကိစၥ ကုိဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ခြင့္ မရိွဘူး။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ သမုိင္း အေျခခံ နဲ႔ ျပည္သူေတြ ရဲ႕ သေဘာထား ကုိ ေလး စားဖုိ ႔လုိတယ္။ အခု အုိဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံ လာတဲ့ အခ်ိန္ ေလးမွာပဲ ဒီေၾကညာခ်က္ က ထြက္လာေတာ့ ဒါဟာ ႀကိဳတင္ ႀကံစည္မႈ ပဲ။ အရင္တုန္း က ကုလသမဂၢ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ မလာခင္ တုန္း ကလည္း ဒီလုိျပႆ နာေတြႀကံဳရ ဖူးတယ္။ သူတုိ႕မလာခင္ မွာ အဲဒီလုိေၾကညာခ်က္ေတြ ထြက္ လာလုိ႔လဲ မျဖစ္သင့္ တာေတြ ျဖစ္ခဲ့ ရတာေတြ ရွိတယ္''ဟု ေျပာသည္။
ျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရးေဆာင္ရြက္ေနသည့္ Equality Myanmar မွ အမႈေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ မ်ဳိးမင္း ကေတာ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ ကုိ ေအာက္ တုိဘာလ မွ ဒီဇင္ဘာလ လယ္ အထိ ႏွစ္စဥ္ ပုံမွန္ က်င္းပေလ့ ရွိေသာေၾကာင့္ ယခု အာဆီယံ Summit က်င္းပခ်ိန္ႏွင့္ တုိက္ ဆုိင္ေနျခင္း သာျဖစ္ေၾကာင္း သူ၏ အျမင္ကို ရွင္းျပသည္။
''အမွန္က သမၼတ အုိဘားမားလာမယ့္ အခ်ိန္နဲ႔ အခ်ိန္ ကုိက္ လုပ္တာ မဟုတ္ဘူး။ သမၼတ အုိဘားမား လာမယ့္ အခ်ိန္ ဟာ ကုလသမဂၢ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမယ့္ အခ်ိန္ နဲ႔ တုိက္ေနတာပါ။ ႏွစ္တုိင္းႏွစ္တုိင္း ကုလသမဂၢ အေထြ ေထြညီလာခံ ကုိ ေအာက္တုိဘာလ ကေန ဒီဇင္ဘာလ လယ္ မွာ က်င္းပေန က်ပါ။ အဲဒီ ကာလ အတြင္း မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ နဲ႔ သက္ဆုိင္ တဲ့ ေဆြးေႏြး ရမယ့္ အခ်က္ တစ္ခ်က္ ကုိ ေဆြးေႏြး ရတယ္။ ဒါႏွ စ္တုိင္း လုပ္ေနက်။ အုိဘားမား က အခု အာဆီယံ Summit အတြက္ လာေတာ့ သြားၿပီး တုိက္ဆုိင္ သလုိျဖစ္သြား တယ္''ဟုဆုိသည္။
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ ၏ လုပ္ထံုး လုပ္နည္း တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေၾကာင္း စဥ္းစားသည့္ တတိယေကာင္စီ ၏ Agenda တစ္ခု ရွိသည္။ အကယ္၍ ႏုိင္ငံ အတြင္း လူ႔အ ခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရွိပါက ၄င္းအခ်က္ ကုိ သတ္ မွတ္ၿပီး ေဆြးေႏြး မႈျပဳလုပ္ရသည္။ အဆုိပါ လုပ္ငန္းစဥ္ ကုိ ၁၉၉၂ ခု ႏွစ္ ကတည္းက စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တုိင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ က ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ UN General Assembly Resolution ထုတ္ျပန္ျခင္းျဖစ္ သည္။ အဆုိပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထြက္ေပၚ လာပံု အဆင့္ဆင့္ကုိ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း က ဆက္လက္ ရွင္းျပ ခဲ့သည္။
သူက ''အဲဒါ ထြက္ဖုိ႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ဟာ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံ က အဲဒီ မူၾကမ္းကုိေရးဆြဲ မယ္။ ႏုိင္ငံ ၂ဝ ကေနၿပီး ပဏာမ ေထာက္ခံ ရတယ္။ အဲဒါ ကုိ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြး တဲ့ေန႔ေရာက္ရင္ တင္ သြင္းခြင့္ရမယ္။ အဲဒီႏုိင္ငံ အေရ အတြက္ ေထာက္ခံမႈ မရွိရင္ တင္သြင္းခြင့္ မရဘူး။ ဒီမူၾကမ္း ကုိ ႏွစ္တုိင္းႏွစ္ တုိင္း ေရးေလ့ ရွိတာ က ဥေရာပ သမဂၢ(အီးယူ)ေပါ့။
မဘသ ဦးေဆာင္ ဆရာေတာ္ တစ္ပါးက ''ျမန္မာ သမၼတ ရဲ႕ အေမရိကား ခရီးစဥ္မွာ သူတုိ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ရဲ႕ ျပည္ တြင္းေရး ကုိ ဘာတစ္ခု မွ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ ခဲ့တာ မရွိဘူး။ အခု အေမရိကန္ သမၼတ ရဲ႕ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္မွာ ရခုိင္ မွာ ရွိတဲ့ ဘဂၤါလီေတြ ကုိ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေတာင္းဆုိ လာမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ မဘသ ဆရာေတာ္ေတြက သူ႔ကုိ ဆႏၵျပ ကန္႔ကြက္ သြားမွာ ပဲ ''လုိ႔ အတိအလင္းေျပာဆုိ ထားသည္။
ကုလသမဂၢ တြင္ ဘဂၤါလီ ကိစ ၥကုိ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕မွ မည္သုိ႔ ပင္ ေထာက္ခံေျပာဆုိ လာၾကေစကာမူ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၏ သမုိင္း အေျခ ခံႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔၏ သေဘာထားကုိ ေလးစား လုိက္နာ ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း ရခုိင္ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအး သာေအာင္ ကဆုိသည္။ ထုိ႔ျပင္ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘား မား မလာခင္ အခ်ိန္ေလးတြင္ အဆုိပါ EU ၏ Draft resolution ထြက္လာျခင္း သည္ ႐ုိးသားမႈ မရွိေသာ ႀကိဳတင္ ႀကံစည္ ခ်က္တစ္ခု သာျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာ သည္။
''ဘယ္ ႏုိင္ငံ ကမွ ဒီကိစၥ ကုိဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ခြင့္ မရိွဘူး။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ သမုိင္း အေျခခံ နဲ႔ ျပည္သူေတြ ရဲ႕ သေဘာထား ကုိ ေလး စားဖုိ ႔လုိတယ္။ အခု အုိဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံ လာတဲ့ အခ်ိန္ ေလးမွာပဲ ဒီေၾကညာခ်က္ က ထြက္လာေတာ့ ဒါဟာ ႀကိဳတင္ ႀကံစည္မႈ ပဲ။ အရင္တုန္း က ကုလသမဂၢ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ မလာခင္ တုန္း ကလည္း ဒီလုိျပႆ နာေတြႀကံဳရ ဖူးတယ္။ သူတုိ႕မလာခင္ မွာ အဲဒီလုိေၾကညာခ်က္ေတြ ထြက္ လာလုိ႔လဲ မျဖစ္သင့္ တာေတြ ျဖစ္ခဲ့ ရတာေတြ ရွိတယ္''ဟု ေျပာသည္။
ျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရးေဆာင္ရြက္ေနသည့္ Equality Myanmar မွ အမႈေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ မ်ဳိးမင္း ကေတာ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ ကုိ ေအာက္ တုိဘာလ မွ ဒီဇင္ဘာလ လယ္ အထိ ႏွစ္စဥ္ ပုံမွန္ က်င္းပေလ့ ရွိေသာေၾကာင့္ ယခု အာဆီယံ Summit က်င္းပခ်ိန္ႏွင့္ တုိက္ ဆုိင္ေနျခင္း သာျဖစ္ေၾကာင္း သူ၏ အျမင္ကို ရွင္းျပသည္။
''အမွန္က သမၼတ အုိဘားမားလာမယ့္ အခ်ိန္နဲ႔ အခ်ိန္ ကုိက္ လုပ္တာ မဟုတ္ဘူး။ သမၼတ အုိဘားမား လာမယ့္ အခ်ိန္ ဟာ ကုလသမဂၢ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမယ့္ အခ်ိန္ နဲ႔ တုိက္ေနတာပါ။ ႏွစ္တုိင္းႏွစ္တုိင္း ကုလသမဂၢ အေထြ ေထြညီလာခံ ကုိ ေအာက္တုိဘာလ ကေန ဒီဇင္ဘာလ လယ္ မွာ က်င္းပေန က်ပါ။ အဲဒီ ကာလ အတြင္း မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ နဲ႔ သက္ဆုိင္ တဲ့ ေဆြးေႏြး ရမယ့္ အခ်က္ တစ္ခ်က္ ကုိ ေဆြးေႏြး ရတယ္။ ဒါႏွ စ္တုိင္း လုပ္ေနက်။ အုိဘားမား က အခု အာဆီယံ Summit အတြက္ လာေတာ့ သြားၿပီး တုိက္ဆုိင္ သလုိျဖစ္သြား တယ္''ဟုဆုိသည္။
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ ၏ လုပ္ထံုး လုပ္နည္း တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေၾကာင္း စဥ္းစားသည့္ တတိယေကာင္စီ ၏ Agenda တစ္ခု ရွိသည္။ အကယ္၍ ႏုိင္ငံ အတြင္း လူ႔အ ခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရွိပါက ၄င္းအခ်က္ ကုိ သတ္ မွတ္ၿပီး ေဆြးေႏြး မႈျပဳလုပ္ရသည္။ အဆုိပါ လုပ္ငန္းစဥ္ ကုိ ၁၉၉၂ ခု ႏွစ္ ကတည္းက စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တုိင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ က ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ UN General Assembly Resolution ထုတ္ျပန္ျခင္းျဖစ္ သည္။ အဆုိပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထြက္ေပၚ လာပံု အဆင့္ဆင့္ကုိ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း က ဆက္လက္ ရွင္းျပ ခဲ့သည္။
သူက ''အဲဒါ ထြက္ဖုိ႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ဟာ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံ က အဲဒီ မူၾကမ္းကုိေရးဆြဲ မယ္။ ႏုိင္ငံ ၂ဝ ကေနၿပီး ပဏာမ ေထာက္ခံ ရတယ္။ အဲဒါ ကုိ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြး တဲ့ေန႔ေရာက္ရင္ တင္ သြင္းခြင့္ရမယ္။ အဲဒီႏုိင္ငံ အေရ အတြက္ ေထာက္ခံမႈ မရွိရင္ တင္သြင္းခြင့္ မရဘူး။ ဒီမူၾကမ္း ကုိ ႏွစ္တုိင္းႏွစ္ တုိင္း ေရးေလ့ ရွိတာ က ဥေရာပ သမဂၢ(အီးယူ)ေပါ့။
ဒါက အစဥ္အလာ အ တုိင္းပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတႀကီး က
အီးယူ အႀကီးအကဲေတြ နဲ႔ ေတြ႕တဲ့ အခါမွာ ဒီမူၾကမ္း ကုိ မတင္ ပါနဲ ႔လုိ႔
သူ႔ဘက္က တုိက္ တြန္းခဲ့တာ ရွိတယ္။ အဲဒီ ထဲမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ Issue တစ္ခု တည္း
မဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာျဖစ္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
ျမန္မာ အစုိးရ လုပ္ေနတာကုိ သူတုိ႔ ဘက္က သံုးသပ္တဲ့ ယူဆခ်က္ ေတြ ပါမယ္။
ဒီမူၾကမ္း ကုိ အီးယူက တင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အားလံုး က ေထာက္ခံလုိ႔ ရွိရင္ ကုလသမဂၢ
အေထြေထြ ညီလာခံရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ဆုိၿပီး ထြက္လာမယ္။ ေထာက္ခံတယ္ မေထာက္
ခံဘူး ဆုိတာကိုေတာ့ တင္တဲ့ေန႔က် မွသိရမွာပါ'' ဟု ဆုိသည္။
ဤေနရာ တြင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းတြင္ မည္သည့္ အ ခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္ ကုိ သိရွိရန္ လုိအပ္ ပါသည္။ ေသခ်ာ သည္ မွာ ဘဂၤါလီ တုိင္းကုိ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ေပးရန္ သူတုိ႔ က ေတာင္းဆုိ လိမ့္မည္ဟု မထင္ေၾကာင္းႏွင့္ ေတာင္းဆုိ ခဲ့ပါကလည္း ယင္း အခ်က္သည္ လက္ေတြ႕ မက် သည့္ အတြက္ ေထာက္ခံေသာ ႏုိင္ငံ မ်ားစြာ ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ ေၾကာင္း ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း က ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယခု ကဲ့သုိ႔ ျမန္မာျပည္ ၏ ျပည္တြင္းေရး ကိစၥတစ္ခု သည္ ကုလသမဂၢ အဆင့္ အထိျဖစ္လာသည္ ကုိ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံ ေရး အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ရဟန္း သံဃာမ်ား ကလည္း လက္မခံ ႏုိင္ေၾကာင္း ကန္႔ကြက္ မႈမ်ား က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚ ေနသည္။
ဤေနရာ တြင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းတြင္ မည္သည့္ အ ခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္ ကုိ သိရွိရန္ လုိအပ္ ပါသည္။ ေသခ်ာ သည္ မွာ ဘဂၤါလီ တုိင္းကုိ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ေပးရန္ သူတုိ႔ က ေတာင္းဆုိ လိမ့္မည္ဟု မထင္ေၾကာင္းႏွင့္ ေတာင္းဆုိ ခဲ့ပါကလည္း ယင္း အခ်က္သည္ လက္ေတြ႕ မက် သည့္ အတြက္ ေထာက္ခံေသာ ႏုိင္ငံ မ်ားစြာ ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ ေၾကာင္း ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း က ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယခု ကဲ့သုိ႔ ျမန္မာျပည္ ၏ ျပည္တြင္းေရး ကိစၥတစ္ခု သည္ ကုလသမဂၢ အဆင့္ အထိျဖစ္လာသည္ ကုိ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံ ေရး အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ရဟန္း သံဃာမ်ား ကလည္း လက္မခံ ႏုိင္ေၾကာင္း ကန္႔ကြက္ မႈမ်ား က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚ ေနသည္။
ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈတြင္ တက္ၾကြစြာ ပါဝင္ခဲ့သည့္ နာမည္ေက်ာ္ ေရႊညဝါ ဆရာေတာ္ က
''အစုိးရက ရခုိင္ျပည္ နယ္မွာ ရွိတဲ့ ဘဂၤါလီေတြ ကုိ ၁၉၈၂ႏုိင္ငံသားျပဳခြင့္၊
ျဖစ္ခြင့္ ဥပေဒ နဲ႔ အညီ စိစစ္ေနတယ္။ ဒါကုိ ကုလသမဂၢက အေထြေထြ ညီလာခံ မွာ
မဲခြဲဆံုးျဖတ္ လုိ႔ ေထာက္ခံသည္ျဖစ္ေစ၊ မေထာက္ ခံသည္ျဖစ္ေစ
ဘုန္းႀကီးတုိ႔ ကေတာ့ ရခုိင္ျပည္သူေတြ ရဲ႕ သေဘာထား အတုိင္း၊ ျမန္မာ
ျပည္သူေတြ ရဲ႕သေဘာထား အတုိင္း အၿမဲ ေရွ႕က ေန ရပ္တည္ေပးမယ္။
အေနာက္ႏုိင္ငံေတြ က
ျမန္မာ အစုိးရနဲ႔ ျပည္သူေတြ ဟာ ဘဂၤါလီေတြ ကုိ လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔ အညီ
လြတ္လပ္ခြင့္ မေပးဘူး လုိ႔ သူတုိ႔ေျပာရင္ အဲဒီ လူေတြ ကုိ
သူတုိ႔ႏုိင္ငံကုိေခၚသြားသင့္တယ္ လုိ႔ပဲ ေျပာရမယ္'' ဟုဆုိသည္။
မၾကာမီ က်င္းပမည့္ ကုလသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံ တြင္ ျမန္မာ့အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာ အေရးေခါင္း စဥ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးမႈ၊ မဲခြဲ မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့မည္ ဆိုပါက ယင္းအ ေနအထား မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္ ေျပာပေလာက္သည့္ အေျခ အေနမ်ဳိးမဟုတ္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ အေထြေထြ ညီလာခံ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာ ဆုိေဝဖန္မႈ၊ မဲခြဲဆံုးျဖတ္မႈ မ်ားကုိ ၁၉၉၁ခုႏွစ္ေလာက္ ကတည္း က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း စံတင္ေလာက္ သည့္ ထိ ေရာက္မႈ မ်ားစြာ မရွိခဲ့ေပ။
မၾကာမီ က်င္းပမည့္ ကုလသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံ တြင္ ျမန္မာ့အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာ အေရးေခါင္း စဥ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးမႈ၊ မဲခြဲ မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့မည္ ဆိုပါက ယင္းအ ေနအထား မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္ ေျပာပေလာက္သည့္ အေျခ အေနမ်ဳိးမဟုတ္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ အေထြေထြ ညီလာခံ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာ ဆုိေဝဖန္မႈ၊ မဲခြဲဆံုးျဖတ္မႈ မ်ားကုိ ၁၉၉၁ခုႏွစ္ေလာက္ ကတည္း က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း စံတင္ေလာက္ သည့္ ထိ ေရာက္မႈ မ်ားစြာ မရွိခဲ့ေပ။
အပိုင္း(၂) ဆက္လက္ ဖတ္ရႈပါရန္။
YMG
From:....www.mmdailystar.com
No comments:
Post a Comment