ေရွးေရွးတံုး က မေလးရွား (၀ါ) မလႅာယုႏိုင္ငံေတာ္ သမိုင္း ( ၿဖစ္ရပ္မွန္ )

မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ သမိုင္းျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ မေလးရွားေရာက္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ သမိုင္း 
(ဗဟုသုတ ရစရာေတြ ၊ အတုယူဖြယ္ရာေတြ၊ သတိထားကာ သံေ၀ဂ ရယူဖြယ္ရာေတြ နဲ ့ျပည့္ ညပ္ၾကပ္ သပ္ေန တဲ့ ေရွးေရွး တံုးက မလႅာယုႏိုင္ငံေတာ္) ကို ဖတ္ျဖစ္ေအာင္ ဖတ္ၾကပါ။

(Melayu) မလႅာယုႏိုင္ငံေတာ္ 
မေလးရွားႏိုင္ငံ သည္ အာရွတိုက္ ၏ အေရွ႔ေတာင္ဘက္ အစြန္းထိပ္ႏွင့္ ေဘာ္နီယိုေခၚ ကာလီမာ တန္ ကြ်န္း ၏ ေျမာက္ဘက္ တြင္ တည္ရွိၿပီး၊ မေလးရွားႏိုင္ ၏ ေျမာက္ဘက္ တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ေတာင္ဘက္ျခမ္း တြင္ အင္ဒိုးနီးရွားႏိုင္ငံ တို႔ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္း စပ္ဆက္လွ်က္ တည္ရွိပါသည္။ 

မေလးႏိုင္ငံ ၏ အက်ယ္အ၀န္း
 ပ်မ္းမွ် စတုရန္းမိုင္ (၁၂၇၃၁၆) က်ယ္၀န္းၿပီး ႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ႔ေတာ္မွာ “ကြာလာလမ္ပူ” ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ တြင္ ေကာက္ခံ ထားသည့္ မွတ္တမ္း မ်ားအရ လူဦးေရမွာ ၂၂.၂ သန္းခန္ ့ရွိပါသည္။

မေလးရွားႏိုင္ငံ ၏ ေနာက္ခံ သမိုင္း ရာဇ၀င္မွာ တရုပ္ႏြယ္မ်ား မွ ဆင္းသက္ လာၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့ လာေတြ႔ရွိ ရပါသည္။ 

B.C,1500,2000 ခန္႔ တြင္ တရုတ္ ျပည္၊ ယူနန္ျပည္နယ္ အတြင္းမွ မြန္ဂိုႏြယ္ဖြား တရုပ္ မ်ားသည္ မေလး ကြ်န္းဆြယ္ ရွိ ကြ်န္းစုမ်ား သို႔ေရာက္ရွိ အေျခခ် ခဲ့သည္မွ မေလးႏိုင္ငံသည္ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္
သည္။ 

ထို မြန္ဂို တရုပ္ မ်ားသည္ မေလးကြ်န္းဆြယ္ ကို မလကၠာၿမိဳ႕ျပ တည္ေထာင္ ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကေလသည္။ ထိုသို႔ မလကၠာၿမိဳၿပ တည္ေထာင္ ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ ၾကသည့္ ဘုရင္တို႔ အားလည္း (မလကၠာဘုရင္)မ်ား ဟုသာ ေခၚဆို ခဲ့ၾကပါသည္။ 

ထို အခ်ိန္ကာလ တြင္ မေလးကြ်န္းဆြယ္ ကို မေလးရွားႏိုင္ငံ ဟု အမည္တြင္ သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္း မေလးရွား တြင္္ မရွိေသးေပ။ (Melayu)“မလႅာယုႏိုင္ငံေတာ္”ဟုသာ အမည္တြင္ခဲ့ၾကပါသည္။

မလႅာယုႏိုင္ငံေခၚ မေလးရွားႏိုင္ငံ သို႔ ဗုဒၶ သာသနာေတာ္ သည္ B.C,309 ဘုရားရွင္ေတာ္ျမတ္ ပရိနိဗၺာန္ စံလြန္ေတာ္ မူၿပီးေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅၀) ခန္ ့အၾကာ တတိယ သဂၤါယနာ တင္ၿပီး ခ်ိန္မွ စတင္၍ေရာက္ရွိ ခဲ့ၿပီး ထို မေလးကြ်န္းစြယ္ကို လည္း သု၀ဏၰဘူမိေဒသ တြင္ ပါ၀င္ေၾကာင္းကို ပညာရွင္တို႔က ယူဆၾကပါ သည္။

တိက် ခိုင္လံုေသာ သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ား အရ မေလးရွားႏိုင္ငံ တြင္ သာသနာႏွစ္ (၉၀၀)ႏွင့္ (၁၀၀၀) အတြင္း ခရစ္ႏွစ္ ၄-ရာစုႏွင့္ ၅-ရာစုတြင္း အိႏၵိယ ၌ အသံုးျပဳေသာ သကၠတၱ ဘာသာျဖင့္ ေရးထိုး ထားေသာ ဗုဒၶဘာသာ က်မ္းစာ ေက်ာက္ခ်ပ္ မ်ားစြာ တို႔ကို မေလးရွားႏိုင္ငံ အႏွံ႔တြင္ ေတြ႔ရွိခဲ့ရပါသည္။

ထို႔အျပင္ အဘိဓမၼာက်မ္း မွ ဂါထာေတာ္ သံုးပုဒ္ အား ေရးထိုးထားသည့္ ရႊံ႔အုတ္ခ်ပ္ ကိုလည္း ေတြ႔ရွိရၿပီး၊ အုတ္ေက်ာင္းတိုက္ ၃-တိုက္ႏွင့္ ေစတီေတာ္ (၅)ဆူ ကို ဘုရင္ႏွင့္ သံဃာေတာ္ မ်ားႀကီးမႈး ၍ ျပည္သူ ၊ ျပည္သား ၊ ဒကာ၊ ဒကာမ အမ်ားစုေပါင္းကာ လႈဒါန္းကာ တည္ေဆာက္ထား ခဲ့ၾကေၾကာင္း ေရးထိုး ထား သည့္ ကမၺည္းေမာ္ကြန္း ကိုလည္းေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါသည္။ 

နခြန္ရွရီဓမၼရာဇ္ ေခၚ နခြန္ရွရီ တမၼရတ္ ဘြဲ႔ေတာ္ ရွိသည့္ ေစတီေတာ္ႀကီး ကိုလည္းေတြ ့ရွိရသျဖင့္ ခရစ္ႏွစ္ (၅ ရာစု ခန္႕ကပင္ မေလးရွားႏိုင္ငံ ၌ ဗုဒၶ သာသနာေတာ္ေရာက္ရွိ ျပန္႔ပြားေနၿပီး ေနလို လလို ထြန္းပ ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။


 
ေရွ႔းအေခၚ (သီရိ၀ိဇယႏိုင္ငံ) ယခု (အင္ဒိုနီးရွား)ႏိုင္ငံ သည္ ခရစ္ႏွစ္ (၇) ရာစုတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၊ သာသနာ ထြန္းလင္းမႈ အားေကာင္းသည့္ ဗုဒၶႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ခဲ့ ၿပီး မေလးရွားကြ်န္းစြယ္ မ်ား သို႔ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ျပန္႔ ပြားေအာင္ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။ 


တရုပ္သုေတသီ ရဟန္းေတာ္ အီခ်င္း ၏ (၇) ရာစု ကုန္ခါနီး သြားေရာက္ ခဲ့သည့္ (သီရိ၀ိဇယႏိုင္ငံ) ခရီးသြား မွတ္တမ္း တြင္ “သီရိ၀ိဇယ (ခ) အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ တြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ လြန္စြာ ထြန္းကားေန ၿပီး ေရေျမခ်င္း ထိစပ္ ဆက္စပ္လ်ွက္ ရွိသည့္ မလႅာယုကြ်န္း (ခ) မေလးရွားႏိုင္ငံ စေသာ ႏိုင္ငံ မ်ားသို႔ လည္း ဗုဒ ၶသာသနာေတာ္ ျဖန္႔ေ၀ေပးေနၿပီး” ေထရ၀ါဒ ကို အဓိကထားလက္ခံက်င့္သံုးေနခဲ့ၾက ၿပီး မဟာယာန ၀ါဒ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္းကို မွတ္တမ္းတင္ ထားတာေတြ ့ရပါသည္။

မလႅာယု ကြ်န္းေခၚ မေလးရွားႏိုင္ငံ သည္ မူဆလင္ တို႔၏ အတင္းအဓမၼ ဘာသာေရး အား မတိုက္ခိုက္ မသိမ္း ပိုက္မွီ အခ်ိန္ကာလ မ်ားတြင္ ဗုဒ ၶသာသနာေတာ္ ထြန္းကား ျပန္႔ပြားမႈမွာ လြန္စြာ အားေကာင္းေလ ၏။ မလႅာယု ဘုရင္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ပင္ ၀ိနည္းေတာ္ ကို နားလည္ တတ္ကြ်မ္းလို၍ သင္ၾကား တတ္ေျမာက္ ခဲ့ ျခင္းကို ေထာက္ရႈ၍ မေလး တြင္ ဘုရင္ႏွင့္ ျပည္သူ၊ ျပည္သားတို႔၏ ဗုဒၶ သာသနာေတာ္အား ၾကည္ ညိဳ ေထာက္ပံ့မႈ ကို သိရွိ နားလည္ ခန္႔မွန္းႏိုင္ၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။ 

ပုဂံျပည္ေခၚ ျမန္မာႏွင့္ မလႅာယု ကြ်န္းေခၚ မေလးရွားႏိုင္ငံ တို႔ အၾကား ဘာသာေရး အရ ပတ္သက္ ဆက္ႏႊယ္ မႈ ့မ်ား အားလည္း ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကရပါသည္။

A.D,11. ရာစု ခန္႔တြင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္မွ သီဟိုဠ္ တြင္ ပရိယတၱိ ပညာမ်ား သင္ၾကားခဲ့သည့္ “အရွင္ ဆပၸဒ မေထရ္” သည္ (၁၀) ၀ါ အရတြင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ သို႔ ျပည္လည္ ၾကြခ်ီေတာ္ မူလာၿပီး သီဟိုဠ္ မွ “အရွင္ သီ၀လိ၊ အရွင္တာမလိႏၵ၊ အရွင္အာနႏၵာ၊ အရွင္ ရာဟုလာ”ဟူေသာ မေထရ္ၾကီး (၄) ပါး ကို ပုဂံေန ျပည္
ေတာ္ သို႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။

 ေနာက္တြင္ အရွင္ ရာဟုလာသည္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္မွ မလႅာယုကြ်န္း မေလးရွား သို႔ၾကြေရာက္ၿပီး ၀ိနည္း တရားေတာ္မ်ားကို တတ္သိ နားလည္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပေနေသာ မလႅာယု ဘုရင္အား (ခုဒၵ သိကၡာ) ၀ိနည္းက်မ္း ကို အဖြင့္ ဋီကာက်မ္းႏွင့္ တစ္ကြသင္ေပးခဲ့၏။ 

ထို မလႅာယု ဘုရင္သည္ ၀ိနည္း က်မ္းေတာ္ သင္ေပးသည့္ မိမိ ဆရာ အရွင္ ရာဟုလာ အား ပတၱျမား သပိတ္ေတာ္ ကို လႈဒါန္းခဲ့ေလသည္။ ထို မလႅာယု ဘုရင္ ၀ိနည္းေတာ္ သိၾကားေနခ်ိန္တြင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ တြင္ နရပတိစည္သူ မင္းႀကီး ထီးနန္းစံေတာ္မူေနခ်ိန္ သာသနာေတာ္ႏွစ္ (၁၇၀၀) ခန္႔က ျဖစ္ပါသည္။

A.D,15 ရာစုေႏွာင္းပိုင္းတြင္ အာရတ္ႏြယ္ဖြား မူဆလင္ တို႔သည္ ကုန္သြယ္ျခင္း အေၾကာင္းျပခ်က္တို ့ျဖင့္ ထို မလႅာယု ကြ်န္းႏွင့္ သီရိ၀ိဇယႏိုင္ငံေတာ္ မ်ား အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ လာၾကၿပီး အစပိုင္း တြင္ မူဆလင္ တို႔ သည္ ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာ တို႔အား (အေလွ်ာ့ေပး)ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံကာ သေဘာထားျပည့္သ
ေရာင္ အေယာင္ေဆာင္ ၍ ဗုဒၶဘာသာ ဘုရင္ႏွင့္ ဘုရင္ႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားအား ေပါင္းသင္း၍ ၄င္းတို ႔မ်က္ႏွာ ရေအာင္ အား ထုတ္ၾကၿပီး၊ 

တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ၄င္း တို႔ အရာေရာက္လာၾကသည့္ အခါ ဗုဒၶဘာသာ တို႔အား ေသြး ခြဲျခင္း၊ ေသြးထိုးျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္၍၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ထို ကုန္သည္မ်ားမွ မူဆလင္ တို႔အား အလံုး အရင္းျဖင့္ေခၚယူ ၍ ဗုဒၶ ဘာသာႏိုင္ငံေတာ္ မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ သီရိ၀ိဇယႏိုင္ငံ (အင္ဒို)ႏွင့္ မလႅာယုကြ်န္း (ေခၚ) မေလး) တို႔ကို စစ္တိုက္ သိမ္းပိုက္လိုက္ၾက၏။

သတိလက္လြတ္ ေၾကာင့္ၾကမဲ့ေနၾကေသာ ဗုဒၶဘာသာ တို႔မွာ မူဆလင္ တို႔၏ ဓါးဖ်ား ၀ယ္ မရႈမလွ လည္စင္းကာ အသတ္ခံ ခဲ့ၾကရ ရွာပါသည္။

သီရိ၀ိဇယႏိုင္ငံ (အင္ဒို)ႏွင့္ မလႅာယုကြ်န္း (ေခၚ) မေလး တို႔ကို ရရွိျပီးေနာက္ စစ္ႏိုင္ခဲ့ေသာ (အာရတ္ႏြယ္ ဖြား) မူဆလင္ တို႔သည္ ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာ အႏြယ္ ၀င္ လင္ေယာက်ၤား တို႔အား မသတ္မွီ ၄င္းတို႔၏ အေရွ တြင္ သမီးပ်ဳိႏွင့္ မယား တို႔အား သားမယား အျဖစ္ မုဒိမ္း က်င့္ျပျပီး စစ္ဂံႈး ခဲ့သူ ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို ့
အား ၄င္းတို႔မွ က်န္ရစ္ေနခဲ့ေသာ သမီးပ်ဳိႏွင့္ သားမယားတို႔၏ ေရွေမွာက္တြင္ပင္ တစ္သက္လံုးေခါင္း မေဖာ္ ရဲပဲ အျမဲေၾကာက္ရြံေနေအာင္ ရက္ရက္ စက္စက္ ၄င္းတို ့၏ ဖခင္ႏွင့္ လင္ေယာက်ၤား တို ့အား လည္လွီး ကာ သတ္ျဖတ္ ျပခဲ့ေလသည္။

 ေသဆံုးသူ တို ့၏ က်န္ရစ္ေသာ သမီးပ်ဳိ မ်ားႏွင့္ ဇနီးမယား တို ့အား စစ္ႏိုင္ခဲ့ေသာ (အာရတ္ႏြယ္ဖြား) မူဆလင္ မ်ားက (တစ္ေယာက္လွ်င္ အနည္းဆံုး ေလးေယာက္)မွ် (ခြဲတမ္း) ခ် ရယူ၍ မူဆလင္ဦးေရကို မ်ားစြာ ပြားေစရန္ သားေဖာက္ျခင္း အမႈကိုျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေလသည္။ 

မူဆလင္ ဦးေရ မ်ားျပားလာေသာ အခါ အာဏာပိုင္ ဘုရင္မွာလည္း မူဆလင္ ဘုရင္ျဖစ္လာကာ ေနာက္ဆံုး
မလႅာယု ကြ်န္းတြင္ ဗုဒၶ သာသနာေတာ္မွာ ကြယ္ေပ်ာက္လု နီးပါးျဖစ္ကာ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ခဲ့ရရွာပါသည္။

ယေန႔တြင္ မေလးရွားႏိုင္ငံ ၏ ဗုဒၶဘာသာ ရပ္တည္ႏိုင္ရန္ အတြက္ အဓိက က်ားကန္ေပးထားသည့္ သူမ်ား မွာ တရုပ္ႏြယ္ဖြား မ်ား ပင္ျဖစ္ပါသည္။ မေလး အစိုးရသည္ ေရွ႔ေဟာင္း ဗုဒၶဘာသာ အေဆာက္အဦးတို႔အား အစေဖ်ာက္ခ်င္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ တရုပ္တို ႔မွ ကမၻာ႔ ယဥ္းေက်းမႈ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ ့စသည္တုိ႔ႏွင့္ပူး
ေပါင္း ကာ မေလးတို႔ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ေအာင္ လူအား၊ ေငြအား တို႔ျဖင့္ အကာအကြယ္ ေပးထားၾကပါသည္။ 

တရုပ္ တို႔သည္ ဗုဒၶေန႕ ကဆုန္ လျပည့္ေန ့(ေမလ) ႏွင့္ ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔ တို႔ကို ရံုးပိတ္ရက္ မ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ ကာ ထားရွိခဲ့ၾကၿပီး ည အခါတြင္ ေရာင္စံု မီးပန္းမ်ားျဖင့္ ထြန္းညွိ ၍ ဘုရား အပူေဇာ္ခံ လွည့္လည္
ေလ့ရွိၾကပါသည္။

မေလးရွားႏိုင္ငံ သည္ (State Religion) အျဖစ္ အစၥလာမ္ဘာသာ ကို သတ္မွတ္ထားသည္။ မွတ္တမ္းမ်ား အရ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူ ၃၂% ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း ထို အထဲတြင္ တာအိုး၊ ကြန္ျဖဴရွပ္ စသည့္ တို႔ကိုပါ ဗုဒ ၶဘာသာထဲ ထည့္သြင္း ထားျခင္းျဖစ္၏။ 

အမွန္တစ္ကယ္ ဗုဒၶဘာသာ မွာ  ၁၇.၃% ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိ၏။ မေလးရွားႏိုင္ငံ သည္ တစ္ခ်ိန္ တစ္ခါက ဗုဒၶ သာသနာေတာ္ မည္မွ် ထြန္းကားခဲ့ေၾကာင္းကို မေလးရွားႏိုင္ငံ ၏ ၀ိေသသ အထူးျပဳနာမည္ျဖစ္ သည့္ “ဗုဒၶ ဘာသာ ေစတီေတာ္ မ်ားႏွင့္ မူဆလင္ ဗလီမ်ား ေပါမ်ားေသာႏိုင္ငံ (The Land of Mosques and Pagoga ) “ကိုေထာက္ရႈ၍သိႏိုင္ေပသည္။ (ဗလီမ်ား သည္ ေနာက္မွသာ တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ေလသည္)

မူဆလင္ တို႔၏ အစၥလာမ္ ဘာသာ ခ်ဲ႔ထြင္ျခင္းမွာ “ဘာသာတရား ၏ အဆံုးအမ၊ အစၥလာမ္ အယူအရ ၀ါဒ မ်ားကို ေဟာေျပာျခင္းျဖင့္ ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္း မဟုတ္ပဲ ဘာသာတရား တစ္ခုႏွင့္ မည္သို႔ မွ မသက္ဆိုင္သည့္ ခ်ဲ႔ ထြင္ျခင္း မ်ိဳးျဖင့္ ခ်ဲ႔ထြင္ၾကျခင္းျဖစ္၏။

” မူဆလင္ တို႔သည္ စစ္တိုက္၍ ၄င္း၊ စစ္ဂံႈး သူ တို ့ထံမွ က်န္ ရွိေသာ သမီး ပ်ဳိႏွင့္ ဇနီးမယား တို ့အား (ခြဲတမ္း ခ်) သိမ္းပိုက္ျခင္းျဖင့္ မယားေျမာက္မ်ားစြာ ယူၿပီး သားေဖာက္ ၍ ၄င္း အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ား တိုးပြားလာ
ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိပါသည္။ ယခုလို ဒီမိုကေရစီ ေခတ္ကာလတြင္မူ ေရွ႔းက ကဲ့သို႔ မူဆလင္ တို႔သည္ စစ္တိုက္ ၍ အစၥလာမ္ ဘာသာျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ၍ မရေတာ့ေခ်။ 

သို ့ေသာ္ (အယ္(လ္)ကိုက္ဒါး) ကဲ့သို႔ေသာ မူဆလင္ တို႔ကား ၄င္းတို ့၏ မူ၀ါဒကို ဆက္လက္ က်င့္သံုး ေန ဆဲ ပင္ ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ ကို ခုတံုး လုပ္၍ အစၥလာမ္ ဘာသာ တိုးပြားျပန္ ့ပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္လာၾက ပါ တယ္။ သားေဖာက္ သာသနာျပဳနည္း ကိုကား ယခု ထက္တိုင္ က်င့္သံုးလွ်က္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

မူဆလင္ တို႔သည္ ေခာတ္ ကာလ မေကာင္းသည့္ အခါ ရိုးရိုး ကုတ္ကုတ္ေန၍ ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ပဏာ သင့္ေအာင္ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံၿပီး ေခတ္ ကာလေကာင္းသည့္ အခါတြင္ မူ အခြင့္အေရး ကို (ဦးဆံုး) ယူတတ္ၾကပါသည္။ ကမၻာ့႔ သမိုင္းကို အသာထားလို႔ ျမန္မာ့ သမိုင္းေလာက္ကို သာပင္ ေလ့လာ ၾကည့္ မည္ ဆိုပါက မူဆလင္ တို႔၏ သေဘာကိုေကာင္းစြာ ရိပ္မိလာၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။

 ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး မရမီက မူဆလင္ တို႔သည္နယ္ခ်ဲ႔ တို႔ႏွင့္ သင့္ျမတ္ေအာင္ေပါင္း ၍ အိမ္ရွင္ျမန္မာ တို႔အား ဒုကၡေပး ခဲ့ ၾကၿပီး ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး ရသည့္ အခါတြင္လည္း ၄င္းတို႔မွ ဦးစြာ အခြင့္အေရး ယူခဲ့ၾက ေပသည္။

 ျမန္မာျပည္ သည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ ၄ ရက္ေန႔တြင္ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့ပါသည္။ လြတ္လပ္ေရး ရ၍ ရက္ပိုင္း မွ်သာ ရွိသည့္ အခ်ိန္တြင္ မူဆလင္ နယ္ခ်ဲ႔ ဘဂၤါလီ “မူဂ်ာဟစ္” သူပုန္ တို႔သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္အား သိမ္းပိုက္ရန္ ဂ်ီဟတ္ စစ္ပြဲ ဆင္ႏြဲကာ အခြင့္အေရး လက္တလံုးျခား ယူခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ၏ လြတ္လပ္ေရး အား အကာ အကြယ္ယူ အသံုးခ်ခဲ့ၾကေလ၏။

စစ္အာဏာရွင္ေခတ္တြင္ လည္း မူဆလင္ တို႔သည္ အာဏာရွင္မ်ားႏွင့္ ေပါင္း၍ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား တိုင္းရင္းသူ မ်ားအား စိတ္တိုင္းက် (ေခ်ေတာ္တင္) ေစာ္ကား အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားခဲ့ၾကရပါသည္။ 

ထိုသို႔ အႏိုင္က်င့္ခံ တိုင္းရင္းသား တို႔မွာ အာဏာရွင္ မ်ားအား သြားေရာက္ တိုင္ၾကား ပါကလည္း မူဆလင္
ေငြေၾကး ၾသဇာခံျဖစ္ေနသည့္ အာဏာပိုင္ တို႔မွာ မည္သည့္ အေရးယူမႈမွ် မလုပ္ သျဖင့္ ျမန္မာ တို႔မွာ ကုလားေစာ္ကား အႏိုင္က်င့္ သမွ် အံ့က်ိတ္ ခံခဲ့ရရွာ ပါသည္။

ယခုမ်က္ေမွာက္ အခ်ိန္တြင္မူ အားလံုး သိၾကသည့္ အတိုင္း ခရစ္ႏွစ္ (၂၀၁၀) တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္၍ (၂၀၁၁) ခုႏွစ္တြင္ ဒီမိုကေရစီ အနည္းငယ္ပံု ေပၚ၍ ရုပ္လံုးေပၚလာသည္ႏွင့္ (၂၀၁၂) တြင္ ၄င္း မူဆလင္ တို႔သည္ ဒီမိုကေရစီ အား (ခုတံုး လုပ္ကာ အခြင့္အေရး ယူ၍) ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ နယ္ေျမ၊ ဘာသာ
သာသနာ၊ လူမ်ိဳး တို႔အား ထပ္မံ (ေစာ္ကား) က်ဴးေက်ာ္ ခဲ့ၾကေလသည္။ ယခု တစ္ႀကိမ္တြင္ မူ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ထက္ ပို၍ ဆိုး၀ါးလာေလသည္။ 

၁၉၄၈ ခုႏွစ္ တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ကိုသာ ဂ်ီဟတ္ လုပ္ရန္ စက်ဴးေက်ာ္ႏိုင္ခဲ့ရာ ယခုမူ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္း အတာၿဖင့္ ျပည္တြင္း ၊ျပည္ပ (အခ်ိတ္အဆက္) မိမိျဖင့္ က်ဴးေက်ာ္ ေစာ္ကား လာၾကသည္ ကို ေတြ႔ျမင္ရေပ သည္။ 

ထိုသို႔ တစ္နိင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ ရန္စ က်ဴးေက်ာ္ရဲၾကသည္ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွိ အာဏာရ အဖြဲ႔ အစည္းႏွင့္ အတိုက္အခံ အဖြဲ႔အစည္း အၾကား အျမတ္ထုတ္ကာ (အျပစ္ပံုခ်) မႈမ်ား သည္လည္း တစ္ခုအပါ အ၀င္ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။

 ျပႆ       နာျဖစ္ျခင္း  ၏ ဇစ္ျမစ္ အေၾကာင္းရင္း တိုင္း မွာ အိမ္ရွင္ ဗုဒၶဘာသာမ်ား မွ ရန္စျခင္းေၾကာင့္ မဟုတ္ ပါပဲ၊ ဧည့္သည္ မူဆလင္ မ်ား၏ အကြက္ က်က် စီစဥ္ျပႆ       နာရွာ ရန္စမႈ မ်ားေၾကာင့္ ပင္ျဖစ္ေလသည္။ 

ထိုသို႔ မူဆလင္ မ်ားမွ ရန္စသည့္ အခါတြင္ အတိုက္အခံ မ်ားမွ မသိသေယာင္ ေနတတ္ၾကေပမဲ့
လည္း အႏိုင္ က်င့္ ေစာ္ကား ခံရသည့္ အမိ တိုင္းရင္းသားမ်ား မွ ျပန္လည္ ခုခံ ကာကြယ္ၾကသည့္ အခါမွ အသံထြက္ လာၾကသည္မွာ လည္း တစ္ႀကိမ္ မက ေတာ့ျခင္းေၾကာင့္ တိုက္ဆိုင္မႈ တစ္ခု မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။ 

ထိုသို႕အတိုက္ အခံ မ်ား၏ ခုခံ ကာကြယ္ ေျပာဆိုမႈ မ်ားသည္လည္း မူဆလင္ တို႔၏ ရန္စေစာ္ကား မႈ ကို အျပစ္ မရွိ သကဲ့သို႔ ျဖစ္ၿပီး မူဆလင္ တို႔အား ရန္စႏိုင္ေစရန္ အခြင့္အေရး ေပးေန သကဲ့သို႔ပင္ ျဖစ္ေစခဲ့ ပါသည္။ ဒီ အခ်က္ ကို အတိုက္အခံ မ်ား အေန ျဖင့္ ေကာင္းစြာ နားလည္ သေဘာက္ထားၾကဖို႔ လိုပါသည္။ 

သမိုင္း တရားခံ အမ်ိဳးသားေရး သစၥာေဖာက္၊သူခိုး ဓါးရိုးကမ္း မ်ား မျဖစ္ေစရန္ႏွစ္ဖက္ လံုးက အထူး သတိ ထား ဆင္ျခင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေရးႏွင့္ ပတ္သက္ လာလွ်င္ တစ္ဖြဲ႔ တစ္ဖြဲ ႔အျပစ္ပံုခ် ၊ ေခ်ာက္ တြန္း ကာ မေနၾကပဲ ႏိုင္ငံေတာ္ ၏ လံုၿခံဳ ေရးႏွင့္၊ အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသနာေတာ္ အရွည္ တည္တံ့ေရး အတြက္ လက္တြဲ ညီညာစြာ ေဆာင္ရြက္သင့္ ၾကပါသည္။

အခ်ိဳ႕ေသာ သူတို႕သည္ “ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ ဗုဒၶဘာသာ ကို မူဆလင္ေတြ က မတရားေသာ နည္းျဖင့္ ၀ါးျမိဳ သြားႏိုင္တယ္ ဆိုတာ အေျခ အျမစ္ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ အစိုးရိမ္ လြန္ေနၾကတာပါ” ဟု သမိုင္း ကို မေလ့လာ ၾက ပဲ ေျပာဆိုေနၾကသည္ ကို ၾကားေနေတြ႔ေနရပါသည္။ 

တစ္ခ်ိန္ တစ္ခါ က ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ (အာဖဂန္နစၥတန္၊ ပါကစၥတန္၊ အီရတ္၊ အီရန္၊ ဆီးဒီယား၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွားႏွင့္ ကရွ္မီးယား)ေဒသ တို႔ကို မူဆလင္ တို႔အ တင္း အဓမၼ ၀ါးမ်ိဳျခင္း ကို ခံခဲ့ရသည္ မွာ သမိုင္း မွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ အေဆာက္အဦးေဟာင္း တို႔က ယခုတိုင္ သက္ေသ ခံ လွ်က္ ရွိၾကပါသည္။ 

ထိုသို႔ မူဆလင္ မ်ားမွ ဗုဒၶဘာသာ ကို ၀ါးျမိဳခဲ့သည္ မွာ အစၥလာမ္ ၀ါဒ ကို ထို သမိုင္း သက္ေသမ်ားက မေလ့ လာၾကပဲ တတ္သိ နားလည္ အရွည္ေတြး သူတို႔၏ သတိ ေပးစကား ကို မနာခံ၊ မလိုက္နာ သူတို႔သာ အသိ တရားကင္း စံုလံုးကန္း မ်ားသာ ျဖစ္ၾကေပသည္။

တစ္ခ်ိန္ တစ္ခါ က ကမၻာ မွာ ၁၀-ပံု  ပံုလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ သည္ ၈-ပံု  နီးပါးခန္႔ ရွိခဲ့ၿပီး၊ ယခုမူ ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္၍ သြားေခ်၏။ ထိုသို႔ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံမ်ား ၀ါးမ်ိဳ ခံရ ျခင္းမွာ မူဆလင္ ဘာသာ ၏ ဘာသာတရား ကို သေဘာ က်ႀကိဳက္ႏွစ္သက္၍ ဘာသာေျပာင္းျခင္းေၾကာင့္ မဟုတ္ပါပဲ၊ အတင္း အဓမၼသြတ္သြင္းျခင္း
ခံခဲ႔ရေသာေၾကာင့္ ပင္ ျဖစ္ေလသည္။ 

မူဆလင္ မ်ားသည္ ခရစ္ယာန္ႏိုင္ငံ တို႔အား မ၀ါးမ်ိဳႏိုင္ပဲ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံ မ်ားကိုသာ ၀ါးမ်ိဳႏိုင္ၾကသည္မွာ လည္း ဗုဒၶဘာသာ တို႔၏ ခႏၱီ တရားႏွင့္ ေပ်ာ့ညံ့ျခင္း ကို မကြဲျပားျခင္း၊ ဗုဒၶ တရားေတာ္ႏွင့္ အညီ အခ်င္းခ်င္း စည္းလံုး တိုင္ပင္ ညီညႊတ္စြာ ဣႆာ     ၊မစၦရိယ ကင္း ကင္းျဖင့္ မေနခဲ့ၾက၍ မူဆလင္ တို႔၏ အလြယ္ တစ္ကူ ေသြး ခြဲ ၀ါမ်ိဳးျခင္းကို ခံခဲ့ၾကရျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ယခု အခ်ိန္တြင္လည္း မူဆလင္ တို႔သည္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီး တို႔အား နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ေစာ္ကား အႏိုင္က်င့္ေန သည္ မွာလည္း ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း လိုလိုပင္ျဖစ္ သည္။ မူဆလင္ တို႔သည္ အမိျမန္မာျပည္အား ၀ါးၿမိဳရန္ အတြက္ အကြက္ က်က်၊ အစီအစဥ္ တက် လုပ္ေဆာင္ေနသည္မွာ ေသခ်ာေလ့လာ ၾကည့္သူ
တိုင္း သိျမင္ႏိုင္ၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။ 

မူဆလင္ တို႔သည္ အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ တိုင္းရင္းသူ တို႔အား သိမ္းပိုက္ ရယူျခင္းျဖင့္ ၀ါးျမိဳေနရံုမွ် မကပဲ၊ ေတာ မီး ပမာ အတြင္းကေန လႈိက္စား၍ ၀ါးျမိဳေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ အာဏာရွိ ပါတီမ်ား၊ ပါ၀ါရွိ ပါတီမ်ား တို႔အား အတြင္းလူ အျဖစ္ ပူးကပ္၍ ေသြးခြဲေနၾကေပသည္။

သစ္ပင္တစ္ပင္ တြင္ သစ္ရြက္ သစ္ကိုင္း မ်ားတြင္ က်ေရာက္ေနေသာ ပိုးမႊားမ်ား ကို အလြယ္တကူ ႏိွမ္ႏွင္း လို႔ ရေပမဲ့လည္း ၊ အတြင္း အျမစ္ပိုင္း လူ မျမင္ ႏိုင္ရာေနရာ တြင္ ပိုးက်ေန ပါက သတိ မထားမိၾက ေတာ့ ပဲ ေနာက္ဆံုး တြင္ အပင္သည္ ဗုန္းဗုန္း လဲမွ သာလွ်င္ သတိထားမိၾကေလ့ရွိပါသည္။ 

ထို႔အတူ မူဆလင္ တို႔သည္ ယခုအခါ အတြင္း အျမစ္ မ်ားမွ တြယ္ကပ္လွ်က္ ၀ါးမ်ိဳ  ဖ်က္ဆီး ေနၾကေလၿပီ။ ထို အျမစ္ ကို ဖ်က္ဆီးေနျခင္း သည္ အကိုင္း၊ အရြက္ ထက္ ပို၍ အႏၱရာယ္မ်ား သလို ေတြ႔ႏိုင္ရန္၊ ျမင္ႏိုင္ ရန္ ၊ ႏႈိမ္ႏွင္းရန္ မွာလည္း မ်ားစြာပင္ ခက္ခဲလွပါသည့္။ 

ထို႔ေၾကာင့္ အဖ်က္ပိုး မ်ား အား မေကာင္းခင္ တရားဥပေဒႏွင့္ အညီ ျပတ္ျပတ္ သားသား ေပါင္းစု အားျဖင့္ အျမစ္ျပတ္ေအာင္ (ရွင္းလင္း) ဖယ္ရွား သင့္ၾကသည္ မဟုတ္ပါလားခင္ဗ်ား။

အရွင္ဓမၼ၀ီရ အရွင္ေတဇနိယ
Si Thu Myint