ဒုတိယ ကမၻာစစ္

ဒုတိယ ကမၻာစစ္

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ (၁၉၃၉ - ၁၉၄၅) ကို အတိုေကာက္ အားျဖင့္ WW II သို႔မဟုတ္ World War II ဟု လည္း ေခၚၾကၿပီး ပထမ ကမၻာစစ္ပြဲ၏ အဆက္အျဖစ္ တိုက္ခိုက္ၾကေသာ စစ္ပြဲ အျဖစ္ စစ္သမိုင္း ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ၾကသည္။ ကမၻာ့႔  အင္အားႀကီး နိုင္ငံမ်ားက မဟာမိတ္ ႏွစ္ဖြဲ႕အၿပိဳင္ဖြဲ႕၍ တိုက္ခိုက္ၾကၿပီး ၄င္းတို႔မွာ မဟာမိတ္နိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ဝင္ရိုးတန္း နိုင္ငံမ်ားတို႔ျဖစ္ၾကသည္။ 

စစ္သားဦးေရ သန္း ၁၀ဝ ေက်ာ္ ပါဝင္ တိုက္ခိုက္ၾကၿပီး အဓိက ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ၾကသူမ်ားသည္ ၎ တို႔ ၏ အလုံးစုံေသာ စီးပြားေရး၊ စက္မွု အလုပ္႐ုံႏွင့္ သိပၸံ နည္းပညာမ်ားကို သုံးစြဲၾကကာ စစ္ပြဲ အတြင္း အသာစီး ရရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အတူ စစ္ပြဲ အတြင္းတြင္လည္း စစ္ေရး ပစ္မွတ္ေတြ အျပင္ အရပ္ ဖက္ ပစ္မွတ္ကိုပါ ဖ်က္ဆီးပစ္ၾကေသးသည္။ 

လူေပါင္း သန္း ၇၀ ေလာက္ ေသေၾက ပ်က္စီးခဲ့ရာမွာ အမ်ားစုမွာ အရပ္သားမ်ားျဖစ္သည္။ စစ္ပြဲ တစ္ခုလုံးအတြက္ ကုန္က် စရိတ္မွာ အၾကမ္းဖ်င္း အားျဖင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ထရီလီယံ ( ၁,ဝ၀ဝ ဘီလီယံ၊ ၁,ဝ၀ဝ,ဝ၀ဝ မီလီယံ ) ( ေဒၚလာသန္းေပါင္း တစ္သန္း ) ခန႔္မၽွ ကုန္က်ခဲ့ကာ စစ္စရိတ္ အႀကီးဆုံး စစ္ပြဲျဖစ္ခဲ့သည္။


ပထမ ကမၻာစစ္ပြဲ အၿပီး အေျခအေန

ပထမ ကမၻာစစ္ အၿပီးတြင္ က်င္းပသည့္ ဗာဆိုင္း ညီလာခံသည္ အမွန္တစ္ကယ္တြင္ စစ္နိုင္ နိုင္ငံမ်ား က စစ္ရွုံး နိုင္ငံမ်ား ထံမွ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကို ေတာင္းယူျခင္း၊ စစ္ရွုံးနိုင္ငံမ်ား ကို စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ တားဆီး ခ်ဳပ္ခ်ယ္ရန္ ႀကိဳးစားၾကသည့္ ညီလာခံသာျဖစ္သည္။ ထိုညီလာခံတြင္ အက်ိဳးအမ်ားဆုံး အေနႏွင့္ အဂၤလိပ္ႏွင့္ ဂ်ပန္၊ ျပင္သစ္ တို႔သည္ စစ္ရွုံးနိုင္ငံမ်ား ထံမွ ကိုလိုနီနယ္ အမ်ားအျပားကို လႊဲေျပာင္းရယူပိုင္ဆိုင္ ခဲ့ၾကသည္။ 

စစ္ရွုံးနိုင္ငံျဖစ္သည့္ ဂ်ာမနီ (ယခင္ ၾသစတီးယား) မွာ ကိုလိုနီ နယ္မ်ားသာ မက ဥေရာပတိုက္ေပၚရွိ နိုင္ငံ၏ နယ္နိမိတ္မ်ား ကိုပါ ခြဲေဝေပးခဲ့ရသည့္အတြက္ အနစ္နာဆုံးျဖစ္ခဲ့ရသည္။ စစ္ရွုံးနိုင္ငံ မဟုတ္သည့္တိုင္ အီတလီ မွာ မည္သည့္ အက်ိဳးအျမတ္မွ မယ္မယ္ ရရ မရရွိဘဲ တိုင္းျပည္ အေျခအေန ဆိုးရြားသည္သာ အဖတ္ တင္ခဲ့သည္။ စစ္နိုင္သည့္ ဂ်ပန္မွာလည္း ေဝစုမ်ား ရသည့္တိုင္ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး စစ္ဝါဒီမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္လာသည့္ အတြက္ နယ္ခ်ဲ႕ျခင္းကို လိုလိုလားလားပင္ ဆက္လက္ လုပ္ရန္ အားသန္ေနခဲ့ျပန္သည္။ 

စစ္ရွုံးနိုင္ငံမ်ား အေနႏွင့္လည္း အဖက္ဖက္မွ ဖိႏွိပ္ခံရသည့္ အတြက္ တိုင္းျပည္အေျခအေန မွာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ျဖစ္ေနခဲ့ရၿပီး တိုင္းျပည္ အတြင္း အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ ျဖစ္ေပၚလာေရး အတြက္ တြန္းအားေပးေနခဲ့ သကဲ့သို႔ ရွိေနခဲ့ျပန္သည္။


စစ္ျဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္း

ပထမ ကမၻာစစ္ႀကီး ၿပီးဆုံးသည္မွ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီး စတင္သည္ အထိ ၾကားကာလတြင္ ကမၻာ အရပ္ ရပ္၌ လက္ရွိႏွင့္ လက္မဲ့ ဟူ၍ လူတန္းစားႏွစ္ရပ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေပၚေပါက္ခဲ့ရသည္မွာ စီးပြားေရး စနစ္ဆိုးေၾကာင့္ျဖစ္ရာ လူအခ်င္းခ်င္း မနာလို မုန္းတီးစိတ္မ်ားမွာ ဗေလာင္ဆူလ်က္ ရွိေလသည္။ ပထမ ကမၻာစစ္ႀကီးကို အၿပီးသတ္ခဲ့ေသာ ဗာေဆး စာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုၾကၿပီးသည့္ေနာက္ ကမၻာ့႔ အေျခအေနမွာ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ျဖစ္မည့္ အခ်ိန္သို႔ တျဖည္းျဖည္း ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့သည္။

တ႐ုတ္နိုင္ငံ၌ မဆုံးနိုင္ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနသည့္ အျပင္ ေဒသ အခ်ိဳ႕မွာ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ လက္ေအာက္ က်ေရာက္ ခံရသည္။ ဥေရာပတိုက္ တြင္ ဆိုဗီယက္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးေၾကာင့္လည္း လူအေျမာက္ အျမား ေသေၾက ပ်က္စီးၾကရသည္။ 

အဂၤလန္ႏွင့္ ျပင္သစ္ကမူ စစ္ကို ၿငီးေငြ႕ကာ ထာဝစဥ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုသာ အလိုရွိၾကသည္။ ယင္းသို႔ေသာအခ်ိန္တြင္ ေဗာ္လကန္ တစ္ဝိုက္ႏွင့္ ဥေရာပ အလယ္ပိုင္းတို႔၌ အဝတ္အထည္ အစားအစာ ေခါင္းပါးျခင္းတည္း ဟူေသာ စီးပြားပ်က္ ကပ္ဆိုးႏွင့္ ရင္ဆိုင္တိုးေနရသည္။ မၾကာမီပင္ စီးပြားပ်က္ ကပ္ဆိုးႀကီးသည္ ဥေရာပ တိုက္ တစ္ခုလုံးကို လႊမ္းျခဳံမိေတာ့သည္။ အီတလီ တြင္ အာဏာရွင္ မူဆိုလီနီ က မင္းမူ၍ ဂ်ာမနီတြင္ ဟစ္တလာ က အာဏာ သိမ္းေလသည္။ ေနာက္ထပ္ ကမၻာစစ္ အတြက္ အစစအရာရာ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနေလၿပီ။ မီးေတာက္ႀကီး ထေတာက္ရန္ မီးပြား တစ္ခု က်ေရာက္ဖို႔သာ လိုေတာ့သည္။


ေလခ်ိဳေသြးသည့္ ျမဴးနစ္အေရး

၁၆၄၇ ခုႏွစ္ ဝက္စေဖးလီးယား စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုသည့္အခါမွ စ၍ ဥေရာပတိုက္ကို မေရရာလွေသာ အာဏာမဲတင္းေပးသည့္ စနစ္အေပၚတြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ၁၈၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာမန္ေခါင္းေဆာင္ ဗစ္ဇမတ္ သည္ အာဏာ မဲတင္းေပးသည့္ စနစ္ကို တိုက္ဖ်က္၍ ဂ်ာမနီ ကို စည္းလုံးၿပီးလၽွင္ ဥေရာပ တြင္ ဂ်ာမန္ တန္ခိုး ႀကီးထြားနိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ 

ပထမ ကမၻာစစ္ အၿပီးတြင္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ ဗာေဆးစာခ်ဳပ္ သည္ ၿပိဳကြဲေနၿပီျဖစ္ေသာ အာဏာ မဲတင္းေပးသည့္ စနစ္ကို ျပန္လည္ အသက္သြင္းလိုက္သည္။ သို႔ရာတြင္ ဟစ္တလာႏွင့္ နာဇီ ပါတီ တက္လာေသာအခါ ဗစ္ဇမတ္ ၏ လမ္းစဥ္ အတိုင္း ဥေရာပတြင္ ထိပ္သီးနိုင္ငံႀကီး ျဖစ္ေအာင္ ဂ်ာမနီအား ျပန္လည္ ထူေထာင္ေလသည္။ 

ယင္းသို႔ ျပဒါး တစ္လမ္း သံ တစ္လမ္းျဖစ္ေသာ ဝါဒႏွစ္ခု သည္ မ်ဴးနစ္ သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို သည့္ အခ်ိန္တိုင္ေအာင္ ပဋိပကၡျဖစ္လာခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ ဗစ္ဇမတ္ႏွင့္ ဟစ္တလာ တို႔၏ ဂ်ာမနီနိုင္ငံ အာဏာ လႊမ္းမိုးေရးက စစ္တပ္ အင္အား ေထာက္ခံမွုျဖင့္ အနိုင္ရသြားေလသည္။

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အေၾကာင္းကို မွတ္တမ္းတင္ရာ၌ အာဏာရွင္ ဟစ္တလာ ၏ အေၾကာင္းႏွင့္ မကင္းလြတ္နိုင္ေပ။ ဟစ္တလာ သည္ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာၿပီးလၽွင္ ဂ်ာမန္ လူထုႀကီး တစ္ရပ္လုံးအား စည္း ႐ုံးေလသည္။ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္တြင္ သူ၏ အင္အားမွာ အားကိုးေလာက္ေအာင္ ေတာင့္တင္းလာၿပီးျဖစ္ရကား နိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီးမွ ႏုတ္ထြက္လိုက္ၿပီး လိုကားနိုး စာခ်ဳပ္ကိုလည္း ဖ်က္သိမ္းခိုင္းေလသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဂ်ာမနီႏွင့္ အီတလီ တို႔မွာ စစ္တိုက္ရန္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၾကေလၿပီ။

ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ခ်ိန္ဗာလိန္ က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သမားႀကီး ျဖစ္သည္။ မည္သည့္နည္းႏွင့္ မဆို သူ၏ လက္ထက္တြင္ စစ္မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးနိုင္လိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္သည္။ ဂ်ာမန္ တို႔အား မ်က္ႏွာခ်ိဳေသြးကာ ေလေအးျဖင့္ေခ်ာ့ျမႇဴလၽွင္ ရနိုင္မည္ဟုလည္း ေမၽွာ္လင့္ေလသည္။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္၌ ဂ်ာမနီ က ခ်က္ကိုဆလိုဗားကီးယားကို ပိုင္ေသာ ဆူေဒတင္နယ္ ကို ေတာင္းဆိုေသာအခါ ခ်ိန္ဗာလိန္ႏွင့္ ျပင္သစ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ သည္ ယခင္ က မိမိတို႔ ကတိမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရွုလ်က္ ဂ်ာမန္ ၏ အလိုသို႔ လိုက္ေလ်ာခဲ့ၾကသည္။ အီတလီ၊ ျပင္သစ္၊ အဂၤလိပ္ႏွင့္ ဂ်ာမန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ မ်ဴးနစ္ၿမိဳ႕တြင္ စည္းေဝးကာ မ်ဴးနစ္ စာခ်ဳပ္ကို ေရးဆြဲ၍ ဆူေဒတင္ နယ္ ကေလးကို ဟစ္တလာ၏ လက္သို႔ ေပးအပ္လိုက္သည္။


စစ္ရွဳံး ဂ်ာမနီ

ပထမ ကမၻာစစ္တြင္ ဂ်ာမနီႏွင့္ အေပါင္းအပါနိုင္ငံမ်ားမွာ နလံ မထူနိုင္ေအာင္ အရွုံးႀကီး ရွုံးခဲ့ရသည္။ ထိုစစ္တြင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ လူေပါင္း ၇ သန္း မၽွ ဆုံးရွုံးခဲ့သည္။ အခ်ိဳ႕မွာ ဒဏ္ရာ ရရွိ၍ မ်ားစြာေသာ သူတို႔မွာ ေပ်ာက္ ဆုံးေနေလသည္။ ယင္းသို႔ စစ္ရွုံးေသာေၾကာင့္ ဂ်ာမနီ တစ္နိုင္ငံလုံး အင္အားပ်က္ျပဳန္းခဲ့၍ ဖရိုဖရဲျဖစ္ေနစဥ္ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္၌ နာဇီ ပါတီကို ထူေထာင္လိုက္သည္။ 

ဗာေဆး စာခ်ဳပ္အရ ဂ်ာမနီသည္ စတုရန္မိုင္ေပါင္း ၁ သန္း မၽွ က်ယ္ဝန္း၍ လူဦးေရ ၁၈ သန္းေနထိုင္ေသာ နယ္ပယ္မ်ား၊ ေက်ာက္မီးေသြး ၄၅ %၊ သံ ၆၅ %ႏွင့္ အျခား ေျမာက္ျမား လွစြာေသာ ပစၥည္းမ်ားကို စစ္ေလ်ာ္ေၾကး ေပးဆပ္ရေသးသည္။ ဂ်ာမနီ  ၏ ၾကည္းတပ္၊ ေရတပ္ မ်ားမွာလည္း အင္အားေလ်ာ့ပစ္ျခင္း ခံရေလ သည္။ 




ယင္း စစ္ရွုံး ဂ်ာမနီသည္ စစ္နိုင္ေသာနိုင္ငံမ်ား ၏ ဖိေထာင္းျခင္းကို ခံေနရေသာ အခ်ိန္တြင္ ဟစ္တလာႏွင့္ သူ၏ အမ်ိဳးသား ဆိုရွယ္လစ္ ဂ်ာမန္ အလုပ္သမား ပါတီေခၚ နာဇီပါတီ ေပၚေပါက္လာသည္။ သို႔ရာတြင္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ျပႆ        နာမ်ားကို ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းနိုင္စြမ္း မရွိေခ်။ သူတို႔သည္ စစ္ေၾကာင့္ အေျခအေနပ်က္ ျဖစ္ရေသာ စီးပြားေရးသမား ကေလးမ်ားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ေျမႇာက္ပင့္ေပးသည္။ မေရရာေသာ စီးပြားေရး ကတိမ်ားကို ေပးၾကသည္။ 

ထို႔အျပင္ ကမၻာ႔ စီးပြားေရးတြင္လည္း လက္ဝါးႀကီးအုပ္ေနေသာ ယဟူဒီ မ်ားေၾကာင့္သာ ဂ်ာမနီနိုင္ငံႀကီး စစ္ရွုံးရသည္ဟု စြပ္စြဲၾကသည္။ ဂ်ာမန္ တစ္မ်ိဳးသားလုံးအား အိုးမဲ သုတ္ေသာ ဗာေဆး စာခ်ဳပ္ကို တိုက္ဖ်က္ရ မည္၊ ဂ်ာမန္နိုင္ငံသစ္ ထူေထာင္မည္ စေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ဝါဒျဖန႔္ၾကသည္။ ေနာက္ကြယ္တြင္မူ ဂ်ာမန္ စက္မွုလက္မွု လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား၊ စစ္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားသည္ အလုပ္သမား အင္အားစု ၿဖိဳခြဲရန္ႏွင့္ ဂ်ာမနီ၏ စစ္အင္အား ျပန္လည္ျဖည့္တင္းရန္ အခြင့္ေကာင္းယူကာ နာဇီ ဂိုဏ္းသားမ်ားအား ေငြေၾကးျဖင့္ အားေပး ကူညီလ်က္ ရွိၾကသည္။


ဗီယာ အေဆာင္ ပုန္ကန္မွဳ

အစ ပထမတြင္ နာဇီမ်ားသည္ ထင္တိုင္း မေပါက္ၾကေခ်။ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္တြင္ ဗီယာ အေဆာင္ ပုန္ကန္မွု ကို လုပ္ကိုင္ၾကရာတြင္ မေအာင္ျမင္ပဲ ဟစ္တလာႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္ အခ်ိဳ႕သာ ေထာင္နန္း စံရေလသည္။ ထို အခ်ိန္တြင္ ဂ်ာမနီ သည္ စီးပြားေရးအားျဖင့္ အနည္းငယ္ နလံျပန္ထူလာသည္။ နိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီး ေဆာင္ရြက္မွုေၾကာင့္ စစ္ေလ်ာ္ေၾကး ေပးေဆာင္ျခင္းမွ အနည္းငယ္ သက္သာရာ ရသည္။ သို႔ရာတြင္ တစ္ကမၻာလုံးသို႔ ဂယက္ရိုက္စျပဳေသာ စီးပြားပ်က္ ကပ္ႀကီးကိုကား ေရွာင္ကြင္း၍ မရေခ်။

စီးပြားပ်က္ ကပ္ေၾကာင့္ နာဇီ တို႔ အင္အား တက္လာသည္။ အလုပ္လက္မဲ့ ဦးေရ တိုးတက္ မ်ားျပားလာ သည္။ ကြန္ျမဴနစ္ ရန္ကို ေၾကာက္ရြံ့ေသာ ဂ်ာမန္ သံမဏိလုပ္ငန္း အရင္းရွင္မ်ားသည္ နာဇီတို႔အား ေငြေၾကး အေျမာက္အျမား ေထာက္ပံ့ၾကသည္။ အလုပ္လက္ကိုင္ မရွိသျဖင့္ ေယာင္ခ်ာခ်ာ ျဖစ္ေနသည့္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဂ်ာမန္ တို႔သည္လည္း ဟစ္တလာ၏ ဝါဒ ကို ယုံၾကည္လ်က္ ဟစ္တလာ ကိုပင္ မိမိတို႔အား ကယ္ တင္မည့္သူအျဖစ္ ၾကည္ညိဳေလးစားလာသည္။ 

လက္ရွိ ဂ်ာမန္ အစိုးရမွာ အင္အား နည္းပါး၍ နာဇီ လက္ကိုင္ မုန္တိုင္း တပ္သားမ်ားကို ေကာင္းစြာ မႏွိမ္နင္း နိုင္ေခ်။ ယင္းသို႔ျဖင့္ နာဇီတို႔၏ အင္အားမွာ ဒီေရ အလား တိုးပြားလာရာ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီ ၃၀ ရက္ေန႔ တြင္ ဟစ္တလာ သည္ အစိုးရ အာဏာကို သိမ္းပိုက္လိုက္သည္။ သူ၏ ဝါဒမွာ စစ္ဝါဒ ျဖစ္သည့္အတိုင္း အာဏာရသည့္ေန႔မွ စ၍ စစ္ကို လုံးပန္းေတာ့သည္။ သို႔မွသာ အာဏာ ကို လက္ကိုင္ထားနိုင္ေပမည္။ အေရး ပါေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ရာထူးႀကီးမ်ား ရရွိ၍ ခ်မ္းသာၾကသည္။ ငယ္သားမ်ားမွာလည္း လခေကာင္း ရာထူးမ်ား အသီးသီး ရရွိ၍ ထို ရာထူးမ်ား လက္လြတ္ မသြားေစရန္သာ ႀကိဳးပမ္းေနၾကသည္။


ဒုတိယ နပိုလီယန္

ဟစ္တလာ ကား ဒုတိယ နပိုလီယံ ပင္ ျဖစ္သည္။ သူ၏ ရည္မွန္းခ်က္မွာ တစ္ကမၻာလုံး လႊမ္းမိုးရန္ ျဖစ္သည္။ ပထမ ကမၻာစစ္ ျဖစ္ရသည္မွာလည္း ဂ်ာမန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ကမၻာ ကို လႊမ္းမိုးလိုေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဟစ္တလာ လည္း ထိုနည္းႏွင္ႏွင္ျဖစ္သည္။ ဂ်ာမန္ လူမ်ိဳးသည္ ျမင့္ျမတ္ေသာ လူမ်ိဳးျဖစ္၍ အျခားလူမ်ိဳးမ်ား က ဂ်ာမန္ လူမ်ိဳးကို က်ိဳးႏြံ ခစားၾကရမည္ဟု ဟစ္တလာ ယူဆသည္။ ဟစ္တလာ ၌ ခ်င့္ခ်ိန္နိုင္ေသာ စိတ္ဓာတ္ေခါင္းပါး ၍ မိမိကိုယ္ ကို ေရွးေခတ္ က စစ္သူႀကီးျဖစ္ခဲ့ေသာ အယ္လက္ဇႏၵားႏွင့္ နပိုလီယန္တို႔ ထက္ပင္ ထင္ေပၚခ်င္ေလသည္။

သို႔ျဖစ္ေလရာ ဟစ္တလာသည္ အာဏာ ကို သူ၏ လက္ထဲျမဲေအာင္ ဆုပ္ကိုင္ ထားေလသည္။ ဂ်ာမန္ ရိုက္   စတတ္ လႊတ္ေတာ္ကို ႀကိဳတင္ႀကံစည္၍ မီးရွို႔ လိုက္ၿပီး အတိုက္အခံ အားလုံးကို စြပ္စြဲကာ လိုက္လံႏွိမ္နင္းေလသည္။ အခ်ိဳ႕အား အက်ဥ္း ခ်ထားၿပီး အခ်ိဳ႕အား အဆုံးစီရင္ လိုက္သည္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေရးသားမွုကို ပိတ္ပင္သည္။ အဲလ္ဘတ္ အိုင္းစတိုင္း စေသာ ကမၻာေက်ာ္ သိပၸံ ပညာရွင္ႀကီမ်ား၊ ေသာမတ္မန္းစေသာ ကမၻာေက်ာ္ ဝတၳဳေရး ဆရာႀကီးမ်ားကိုလည္း ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ေပးခဲ့သည္။ အင္အား နည္းပါးေသာ ယဟူဒီ မ်ားအား စနစ္တက် ညႇဥ္းပန္းသည္။ မိမိအား အတိုက္အခံေျပာဆိုေသာ သာသနာေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ားအားလည္း ႏွိမ္နင္းေလသည္။


ဗာေဆး စာခ်ဳပ္ အား ေဖာက္ဖ်က္ျခင္း

ဟစ္တလာ သည္ ဗာေဆး စာခ်ဳပ္ကို ဤသို႔ျဖင့္ စကၠဴစုတ္ အသြင္သို႔ ေျပာင္းလဲလိုက္သည္။ ဂ်ာမနီ သည္ လက္နက္ စုေဆာင္းေရးကိုသာ လုံးပန္းလ်က္ ဂ်ာမန္ၾကည္းတပ္၊ ေလတပ္၊ ေရတပ္ မ်ားကိုလည္း အပူ တစ္ၿပင္း ခ်ဲ႕ထြင္သည္။

နာဇီတို႔သည္ ဗာေဆး စာခ်ဳပ္ကို မေဖာက္ဖ်က္ပါ ဟု ျငင္းဆိုေသာ္လည္း စစ္ျပင္ဆင္မွုမ်ား ကိုကား အစြမ္း ကုန္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္။ နိုင္ငံျခား အစိုးရ မ်ားမွာ မည္သို႔မၽွ အေရးမယူၾကပဲ လက္ပိုက္ၾကည့္ေနၾကသည္။ ဆိုဗီယက္ တစ္ဦးသာလၽွင္ ဂ်ာမန္ ၏ ရန္စြယ္ ကို ျမင္သျဖင့္ စုေပါင္း ကာကြယ္ေရး ျပဳလုပ္ရန္ အႀကံေပးေသာ္လည္း အခ်ည္းအႏွီး ျဖစ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဆိုဗီယက္ သည္ စိတ္ပ်က္ျခင္း မရွိပဲ အျခားေသာ ဥေရာပနိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အခ်င္းခ်င္း ရုိင္းပင္းကူညီရန္ စာခ်ဳပ္ကို မျဖစ္မေန ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္။ ယင္း စာခ်ဳပ္မ်ား အနက္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ ျပင္သစ္ - ဆိုဗီယက္ မဟာမိတ္ စာခ်ဳပ္မွာ အထင္ရွားဆုံးျဖစ္သည္။


နိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီး မစြမ္းနိုင္ၿပီ

၁၉၃၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာတြင္ နိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီး၏ စြမ္းအား ကို မွတ္ေက်ာက္ တင္ၾကည့္ေသာ အျဖစ္အပ်က္ တစ္ရပ္ ေပၚေပါက္လာသည္။ မူဆိုလီနီ ႀကီးစိုးေနေသာ အီတလီနိုင္ငံသည္ အာဖရိကတိုက္ ရွိ အီသီအိုးပီးယားနိုင္ငံကေလးကို အေၾကာင္းမဲ့ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္သည္တြင္ နိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီးသည္ က်ဴးေက်ာ္ေသာ အီတလီ အား စီးပြားေရး အရ ကန႔္သတ္႐ုံမွ တစ္ပါး မည္သို႔မၽွ ထိေရာက္စြာ အေရးမယူခဲ့ေခ်။ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ အီတလီ တပ္မ်ားသည္ အီသီအိုးပီးယားၿမိဳ႕ေတာ္ အက္ဒစ္အဗာဗာ သို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

ယင္းသို႔ အျခားနိုင္ငံတစ္ခု ကို လက္နက္ အားကိုးျဖင့္ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္နိုင္ပုံ ကို မူဆိုလီနီ က နမူနာျပ လိုက္ၿပီး မၾကာမီပင္ ဟစ္တလာ ကလည္း အားက် မခံ အစြမ္းျပလိုက္သည္။ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ မတ္လ တြင္ ဟစ္ တလာ ၏ တပ္မ်ားသည္ ရိုင္းလန္း နယ္ထဲသို႔ ခ်ီတက္ၾကသည္။ ဗာေဆး စာခ်ဳပ္က ရိုင္းလန္းနယ္ထဲ တြင္ အျမဲတမ္း စစ္တပ္မ်ားကို မထားရွိေစရဟု ဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္ နိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီးသည္ ဟစ္တလာ အား ရွုတ္ခ်႐ုံမွ လြဲ၍ မည္သို႔မၽွ မျပဳစြမ္းနိုင္ခဲ့ေပ။ ဂ်ာမန္ တပ္မ်ားသည္ ရိုင္းလန္းနယ္တြင္ တပ္စြဲ၍ ခံတပ္မ်ားပင္ ေဆာက္လုပ္ၾကသည္။

၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ လတြင္ ျပည္တြင္းစစ္ တစ္ခု ေပၚေပါက္လာျပန္သည္။ စပိန္နိုင္ငံ တြင္ သမၼတ အစိုးရကို ဖက္ဆစ္ သူပုန္မ်ားက ေတာ္လွန္ၾကသည္။ ထိုျပည္တြင္းစစ္ပြဲ တြင္ ျပင္သစ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ အမွဴးရွိေသာ ဥေရာပနိုင္ငံမ်ားက ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း ဂ်ာမနီႏွင့္ အီတလီ တို႔ကမူ သူပုန္မ်ားအား ကူညီခဲ့သည္။ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ သမၼတ အစိုးရ ျပဳတ္က်၍ ဖက္ဆစ္ သူပုန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဖရန္ကို အစိုးရ တက္လာသည္။

၁၆၃၆ ခုႏွစ္တြင္ အျခား အေရးႀကီးေသာ အျဖစ္အပ်က္ တစ္ရပ္မွာ ဂ်ာမနီႏွင့္ ဂ်ပန္ ပူးေပါင္း၍ ကြန္မင္တန္ဆန႔္က်င္ေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ အီတလီ သည္ ထို စာခ်ဳပ္တြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္သည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ဂ်ာမနီ၊ အီတလီႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔သည္ ၃ နိုင္ငံ မဟာမိတ္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ကာ ထို ၃ နိုင္ငံအား ဝင္ရိုးတန္းနိုင္ငံမ်ားဟု ေခၚၾကသည္။

၁၉၃၇ ခုႏွစ္ အတြင္း စပိန္နိုင္ငံသည္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖင့္ ဆူပြက္ေနစဥ္ အေရွ႕တိုင္း၌ ဂ်ပန္သ ည္ တ႐ုတ္အား စစ္မေၾကျငာပဲ တိုက္ခိုက္လ်က္ရွိသည္။ လက္နက္ အင္အားခ်င္း ကြာျခားေသာ္လည္း မ်ိဳးခ်စ္ တ႐ုတ္မ်ားသည္ အခ်င္းခ်င္းေသြးစည္းလ်က္ ဂ်ပန္ ကို ခုခံၾကသည္။ တ႐ုတ္ တို႔၏ ဇြဲသတၱိ ကို ကမၻာ က ခ်ီးက်ဴးခဲ့သည္။


ဩစႀတီးယား က်ျခင္း

အေရွ႕ဖ်ား ေဒသတြင္ ဂ်ပန္ တို႔ စစ္မီးေမႊးလ်က္ ရွိစဥ္ ဥေရာပတိုက္တြင္ စစ္ ယမ္းအိုးႀကီး ေပါက္ကြဲ ရန္ တစ္ေန႔ တစ္ျခား နီးကပ္လာသည္။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေရးေတာ္မ်ား တစ္သီ တစ္တန္းႀကီး ျဖစ္ေပၚ ခဲ့သည္။

၁၉၃၄ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ တြင္ ဟစ္တလာ သည္ ဩစႀတီးယား အား သိမ္းပိုက္ရန္ ႀကိဳးစားေသး၏။ သို႔ေသာ္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေခ်။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ ဟစ္တလာ သည္ ဩစႀတီးယား အဓိပတိ အား ရာဇသံ မ်ား တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ပို႔လ်က္ ၿခိမ္းေျခာက္ေလသည္။ မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔ တြင္ ဂ်ာမန္ စစ္တပ္မ်ားသည္ ဩစႀတီးယားသို႔ ခ်ီတက္ သိမ္းပိုက္သည္။

ဩစႀတီးယား ကို သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ နာဇီ ရန္စြယ္သည္ ခ်က္ကိုဆလိုဗားကီးယား ဘက္သို႔ ဦးလွည့္ျပန္သည္။ ဟစ္တလာ သည္ ခ်က္နိုင္ငံ ကို သိမ္းပိုက္ရန္ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွာေဖြ၍ ရန္စေနသည္။ ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ခ်ိန္ဗာလန္ သည္ သုံးႀကိမ္ တိုင္တိုင္ ဟစ္တလာႏွင့္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးသည္။ ျပင္သစ္ႏွင့္ အဂၤလန္တို႔သည္ ဟစ္တလာ ၏ အလိုကို လိုက္ေလ်ာနိုင္သေလာက္ လိုက္ေလ်ာၾကသည္။ 

သို႔ရာတြင္ ဟစ္တလာ မေက်နပ္ေခ်။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ တြင္ ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ခ်ိန္ဗာလန္၊ ျပင္သစ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဒါလာဒေယးႏွင့္ မူဆိုလီနီ တို႔သည္ မ်ဴးနစ္ၿမိဳ႕၌ ဟစ္တလာႏွင့္ ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ဤကား ဟစ္တလာ ၏ အလိုကို ေနာက္ဆုံး လိုက္ေလ်ာျခင္း ျဖစ္သည္။ ဟစ္တလာ က ေနာက္ထပ္ နယ္ပယ္ မေတာင္းေတာ့ပါဟု ကတိျပဳသည္။ သို႔ရာတြင္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္၌ ဟစ္တလာ သည္ ပရာဟၿမိဳ႕ေတာ္ သို႔ ခ်ီ တက္၍ ခ်က္ တို႔၏ လြတ္လပ္ေရးကို ေခ်မွုန္းလိုက္သည္။

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီး စေခ်ၿပီ

ခ်က္ကိုဆလိုဗားကီးယား အား သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ နာဇီ တပ္ဦးသည္ ပိုလန္ ဘက္သို႔ လွည့္သြားသည္။ သို႔ရာတြင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ခ်က္ျခင္း ဝင္ေရာက္ မတိုက္ခိုက္ေသးေပ။ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ျပင္သစ္ တို႔ကလည္း ပို လန္ ကို ဟစ္တလာ တိုက္လၽွင္ ပိုလန္ ဘက္မွ ဝင္ေရာက္ ကူညီရန္ ကတိေပးထားၾကသည္။ ထိုအေတာအတြင္း ဂ်ာမနီ သည္ ဆိုဗီယက္ ႐ုရွႏွင့္ မက်ဴးေက်ာ္ေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုလိုက္ၿပီးေနာက္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ပိုလန္ ကို ႐ုတ္တရက္ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္သည္။ ထိုေနာက္ ႏွစ္ရက္ အၾကာတြင္ ၿဗိ တိန္ႏွင့္ ျပင္သစ္ တို႔သည္ ဂ်ာမနီ အား စစ္ေၾကျငာေလသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီး စတင္ခဲ့ေတာ့သည္။


ပိုလန္ တိုက္ပြဲ

နာဇီ တို႔၏ စစ္ စက္ယႏၲရားကို ပိုလန္ တိုက္ပြဲတြင္ ေကာင္းစြာေတြ႕ျမင္ရသည္။ လၽွပ္တစ္ၿပက္ စစ္ဆင္နည္း ခရီးေရာက္ပုံကို လည္း ပိုလန္ သိမ္းပြဲတြင္ ေရွးဦးစြာ ေတြ႕ျမင္ရသည္။ ပိုလန္ေလယာဥ္ကြင္းမ်ား၊ မီးရထားလမ္း အခ်က္အျခာ မ်ားကို အျပင္းအထန္ ဗုံးၾကဲဖ်က္ဆီးၾကသည္။ နာဇီ တို႔၏ စစ္ခ်ီ စစ္တက္ပုံ မ်ားမွာ အံ့ဩ ဖြယ္ရာေကာင္းေအာင္ လ်င္ျမန္လွသည္။ 

စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ာမန္ မ်ားသည္ ဝါေဆာၿမိဳ႕ေတာ္၏ ဆင္ေျခဖုံး အထိ ေရာက္လာၾကသည္။ စက္တင္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ာမန္ တပ္မ်ားက ပိုလန္ အေနာက္ပိုင္း ကို သိမ္းပိုက္ၾကသည္။ စက္တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ႐ုရွား တပ္မ်ားက ပိုလန္ အေရွ႕ပိုင္းကုိ ဝင္ေရာက္ သိမ္းပိုက္ၾကသည္။ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ာမနီႏွင့္ ႐ုရွား တို႔သည္ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုၿပီး ပိုလန္ကို ခြဲေဝယူၾကသည္။ 

လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၂၀ ရွိ၍ စက္မွု လက္မွု ဗဟိုဌာနမ်ား ပါဝင္ေသာ ပိုလန္ အေနာက္ပိုင္းကို ဂ်ာမနီက ယူသည္။ လူဦးေရ ၁၄ သန္း ရွိ၍ ေရနံ ထြက္ေသာ အေရွ႕ပိုင္း ကို ႐ုရွား က ရရွိသည္။ ယင္းတို႔ျဖင့္ ပိုလန္နိုင္ငံသည္ နိုင္ငံႀကီးႏွစ္ခု ၏ မတရား သိမ္းပိုက္ျခင္း ခံခဲ့ရေလသည္။


အေနာက္ဘက္ စစ္မ်က္ႏွာ

ပိုလန္ႏူိင္ငံသည္ ဂ်ာမနီႏွင့္ ႐ုရွား တပ္မ်ား၏ ေခ်မွုန္း ဖ်က္ဆီးျခင္း ခံေနရစဥ္ အေနာက္ဘက္ စစ္မ်က္ႏွာ ၌ စစ္ အေျခအေနမွာ ေရွ႕ မတိုးသာ ေနာက္ မဆုတ္သာ ျဖစ္ေနသည္။ ျပင္သစ္ တပ္မ်ားသည္ မက္ဇီးနိုး ခံတပ္ေနာက္တြင္ လေပါင္း မ်ားစြာ စစ္ မဆင္ပဲ ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကသည္။ တစ္ခါ တစ္ရံ ကင္းလွည့္ တပ္မ်ား တိုက္ခိုက္သည္မွ လြဲ၍ ႀကီးက်ယ္ေသာ တိုက္ပြဲ မ်ား မျဖစ္ပြားေသးေခ်။

ၾကည္းတပ္ မ်ား ၿငိမ္သက္ေနေသာ္လည္း ေရတပ္ႏွင့္ ေလတပ္ မ်ားကား အေတာ္ အသင့္ လွုပ္ရွားလ်က္ရွိသည္။ စစ္ျဖစ္သည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ ဂ်ာမန္ေလတပ္သည္ အဂၤလန္ႏွင့္ ျပင္သစ္ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားကို ဗုံးၾကဲတိုက္ခိုက္လိမ့္မည္ဟု စိုးရိမ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဂ်ာမန္ေလတပ္မွာ ထိုအခ်ိန္အထိ ထူးဆန္းစြာ ၿငိမ္သက္ေနသည္။ ၿဗိတိသၽွ အာေအအက္ဖ္ေခၚ ဘုရင့္ေလတပ္မေတာ္ကသာ ဂ်ာမန္ေရတပ္စခန္းျဖစ္ေသာ ကီး သေဘၤာဆိပ္ၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္ ဗုံးၾကဲတိုက္ခိုက္ေလသည္။

စစ္ျဖစ္ဦးစ ကာလမ်ားတြင္ ၿဗိတိသၽွတို႔မွာ အေရးႀကီးေသာ စစ္သေဘၤာႏွစ္စင္း ဆုံးရွုံး ရေလသည္။ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ကာေရးဂ်ီးယပ္ အမည္ရွိ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာ အျမႇုပ္ခံရသည္။ ေအက္တိုဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ရြိဳင္ယယ္အုတ္ အမည္ရွိ သေဘၤာသည္ ဂ်ာမန္ တို႔၏ ေတာ္ပီဒို ထိမွန္၍ နစ္ျမဳပ္သြားသည္။ ၿဗိတိသၽွတို႔ကလည္း ဒီဇင္ဘာလ တြင္ ဂ်ာမန္ ခါးပိုက္ေဆာင္ စစ္သေဘၤာ ဂရပ္စပီး ကို ဥ႐ုေဂြးနိုင္ငံ မြန္တီဗစ္ဒီအိုၿမိဳ႕ အလြန္၌ ပိတ္မိေလသည္။ ဂ်ာမန္ စစ္သေဘၤာ၏ ကပၸတိန္ သည္ လက္နက္ခ် အညံ့မခံပဲ သေဘၤာ ကို ေဖာက္၍ႏွစ္ျမႇုပ္လိုက္သည္။


ဆိုဗီယက္ - ဖင္လန္ စစ္ပြဲ

အေနာက္ဘက္ စစ္မ်က္ႏွာတြင္ ျပင္းထန္ေသာ တိုက္ပြဲမ်ား မျဖစ္ေသးပဲ ၿငိမ္သက္ေနစဥ္ ကမၻာတစ္ဝွမ္းလုံးသည္ ဆိုဗီယက္႐ုရွား ဆီသို႔ အာ႐ုံ စူးစိုက္လ်က္ ရွိၾကသည္။ ဆိုဗီယက္ တို႔သည္ ဂ်ာမန္ တို႔ႏွင့္ မက်ဴးေက်ာ္ေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို၍ အနားယူကာ မိမိတို႔၏ ကာကြယ္ေရး အင္အား ခိုင္လုံေတာင့္တင္းေအာင္ အခ်ိန္ယူလ်က္ ရွိသည္မွာ ထင္ရွားသည္။ ပိုလန္ အေရွ႕ပိုင္းကို သိမ္းယူၿပီးေနာက္ ဆီုဗီယက္ သည္ အက္စတိုးနီးယား၊ လတ္ဗီးယား၊ လစ္ေသြးနီးယား အစရွိေသာ ေဗာလတစ္နိုင္ငံမ်ားႏွင့္လည္း စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုကာ ထိုနိုင္ငံမ်ားတြင္ ဆိုဗီယက္ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ တပ္စခန္းမ်ား အေျခစိုက္ေလသည္။ 

ဖင္လန္ နိုင္ငံႏွင့္လည္း အလားတူ စာခ်ဳပ္မ်ိဳး ခ်ဳပ္ဆိုရန္ ေစ့စပ္ေျပာဆိုရာတြင္ ဖင္လန္ အစိုးရက သေဘာ မတူ သျဖင့္ ဆိုဗီယက္ႏွင့္ ဖင္လန္ ဆက္ဆံေရးမွာ အေျခအေန ဆိုးလာသည္။ ထိုႏွစ္ နို္ဝင္ဘာ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ယခင္ က ခ်ဳပ္ဆို ခဲ့ေသာ ဆိုဗီယက္ႏွင့္ ဖင္လန္ မက်ဴးေက်ာ္ေရး စာခ်ဳပ္ ပ်က္သြားၿပီ ဟု ႐ုရွား က တဖက္သတ္ ေၾကျငာသည္။ ေနာက္ႏွစ္ရက္ ၾကာၿပီးေနာက္ ဆိုဗီယက္ တို႔သည္ ဖင္လန္ အား စစ္သုံးေၾကာင္းခြဲ၌ စတင္ တိုက္ခိုက္ေတာ့သည္။

ပထမတြင္ ဖင္လန္ တပ္မ်ား၏ အျပင္းအထန္ ခုခံ တိုက္ခိုက္မွုေၾကာင့္ ဆိုဗီယက္ တပ္မ်ားမွာ ထင္သေလာက္ ခရီးမေရာက္ေခ်။ သို႔ရာတြင္ ရက္ အေတာ္ၾကာ တိုက္ၿပီးေသာ အခါ အင္အားမမၽွ သျဖင့္ ဖင္လန္တပ္မ်ားမွာ တျဖည္းျဖည္း အေရးႏွိမ့္လာသည္။ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ျပင္သစ္နိုင္ငံ မ်ားက ဖင္လန္ အား စစ္ကူေပးမည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ယင္း အကူအညီမ်ား ရသည္ အထိ ဖင္လန္ စစ္တပ္မ်ားသည္ ရန္သူကို ခုခံနိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။ သို႔ျဖစ္ရာ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ဆိုဗီယက္ - ဖင္လန္ စစ္ေျပၿငိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုၾကသည္။ ယင္း စာခ်ဳပ္အရ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု သည္ မူလေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား အျပင္ အျခားေသာ အခြင့္ အေရးမ်ားကိုလည္း ရရွိလိုက္သည္။

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အပိုင္း(၂)

ေနာ္ေဝးႏွင့္ ဒိန္းမတ္

ဆိုဗီယက္ - ဖင္လန္ စစ္ၿပီးဆုံးခါနီးတြင္ ယခင္က ၿငိမ္သက္ေနေသာ အေနာက္ဘက္ စစ္မ်က္ႏွာမွာ ႐ုတ္ တစ္ရက္ လွုပ္ရွားလာသည္။ အထူးသျဖင့္ ေနာ္ေဝးနိုင္ငံ တစ္ဝိုက္ တြင္ ပိုမို လွုပ္ရွားလာသည္။ ေနာ္ေဝးနိုင္ငံမွာ ဘက္မလိုက္ ၾကားေနနိုင္ငံျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္ အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒ အရ ေနာ္ေဝး ကမ္းေျခမွ သုံးမိုင္ အတြင္း မည္သည့္ စစ္ဆင္မွုမၽွ ျပဳလုပ္ခြင့္ မရေခ်။ သို႔ရာတြင္ ဂ်ာမန္တို႔သည္ ျပည္ေထာင္ အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒ ကို ေဖာက္ဖ်က္ ၍ ေနာ္ေဝး သေဘၤာဆိပ္ျဖစ္ေသာ နားဗစ္ၿမိဳ႕မွ သံမ်ားကို သယ္ ယူလ်က္ ရွိသည္။

ထိုအခါ ၿဗိတိသၽွ တို႔သည္ ၾကည့္မေနသာေတာ့ပဲ ေနာ္ေဝး အား သတိေပးလိုက္သည္။ ဂ်ာမန္ တို႔က ထိုအခ်က္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ ဧၿပီလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ေနာ္ေဝး ကို ဝင္ေရာက္ တိုက္ ခိုက္ေလ သည္။ နာဇီ ပဥၥမံ တပ္သားမ်ားသည္လည္း ေနာ္ေဝးနိုင္ငံတြင္းမွေန၍ မမွန္ သတင္းလႊင့္ကာ လွုံ႔ေဆာ္ေပးသည္။ ထို႔ေန႔၌ပင္ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕ေတာ္ႏွင့္ နားဗစ္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕မ်ားမွာ နာဇီ လက္တြင္း က်ဆုံးရေလသည္။

ေနာ္ေဝး ကို သိမ္းပိုက္သည့္ေန႔မွာပင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ဒိန္းမတ္ ကို သိမ္းယူၾကသည္။ အခုအခံ ဟူ၍ လုံးဝ မရွိေခ်။ ဒိန္းမတ္ အစိုးရမွာ မေျပာင္းမလဲ နဂို အတိုင္းပင္ တည္ရွိေသာ္လည္း စင္စစ္ အားျဖင့္ ဂ်ာမန္ စစ္တပ္က အုပ္ခ်ဳပ္ေနေလသည္။ ဒိန္းမတ္နိုင္ငံတြင္ အေရးႀကီး၍ ကမၻာေက်ာ္ေသာ နို႔ထြက္ ပစၥည္း လုပ္ငန္းမ်ား ကိုလည္း ဂ်ာမန္ တို႔ သိမ္းယူၾကသည္။

ဒိန္းမတ္နိုင္ငံကေလး ကို ဂ်ာမန္ တို႔ သိမ္းပိုက္နိုင္ေသာ္လည္း အတၱလႏၲိတ္ သမုဒၵရာေျမက္ပိုင္းရွိ ဒိန္းမတ္ပိုင္ နယ္မ်ားကိုကား မသိမ္းပိုက္နိုင္ေခ်။ ဖဲရိုးကၽြန္းမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ ထားသည့္ အိုက္စလန္ကၽြန္းကို ၿဗိတိန္ က သိမ္းယူထားသည္။ ဂရင္းလန္းကၽြန္း ကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု က ထိန္းသိမ္းထားသည္။


မဟာမိတ္ တို႔၏ အဆုံးအရွုံးမ်ား

ဂ်ာမန္ လက္တြင္းသို႔ ေနာ္ေဝးနိုင္ငံ က်ဆုံးသြားရျခင္းသည္ မဟာမိတ္နိုင္ငံမ်ား အဖို႔ ႀကီးစြာေသာ ဆုံးရွုံးျခင္း ပင္ ျဖစ္သည္။ အင္အားႀကီးမားေသာ ၿဗိတိသၽွေရတပ္ႀကီးကို ေက်ာ္လြန္ ၍ ဂ်ာမန္မ်ား ေနာ္ေဝးကို မသိမ္းပိုက္နိုင္ဟု ယူဆခဲ့ၾကသည္မွာ မဟာမိတ္ တို႔၏ အမွားႀကီး တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ ေနာ္ေဝးနိုင္ငံကို လက္လႊတ္ရၿပီးေနာက္ မဟာမိတ္ တို႔သည္ ဆက္ကာ ဆက္ကာ အေရးနိမ့္လ်က္ရွိသည္။ 

၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ာမန္ မ်ားက နယ္သာလန္နိုင္ငံကို တိုက္ခိုက္ေလသည္။ မဟာမိတ္ တို႔၏ အေျခခံ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ မွာ တစ္ေနရာတည္းမွ ခုခံ ကာကြယ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႔ သည္ ခိုင္မာေသာ ခံတပ္ မ်ား၏ ေနာက္မွေန၍ ရန္သူ ၏ အတိုက္ကို ေစာင့္ေနေလ့ရွိသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ မည္သည့္အခ်ိန္၌ မည္သည့္ေနရာ ကို မည္သို႔ တိုက္မည္ဟူေသာ စီစဥ္မွုမ်ား ကို ဂ်ာမန္ တို႔က လြတ္လပ္စြာ ေရွ႕ေဆာင္ အသုံးခ်လ်က္ရွိသည္။

ဂ်ာမန္ တပ္မ်ားသည္ ဘယ္လဂ်ီယမ္ႏွင့္ ေဟာ္လန္သို႔ဝင္ေသာအခါ မဟာမိတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဘယ္လဂ်ီယမ္ ဘုရင္ လီယိုပို ၏ ေတာင္းပန္ခ်က္ အရ တပ္မႀကီး ၂၅ ခုကို ဘယ္လဂ်ီယမ္ သို႔ ပို႔ထားလိုက္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျပင္သစ္ တပ္မဟာမ်ား ကို မက္ဇီးနိုး ခံတပ္ေနာက္တြင္ ဂ်ာမန္တို႔ ထိုးစစ္ကို ေစာင့္ဆိုင္း ခုခံရန္ ထားရွိေသည္။ သို႔ရာတြင္ ဂ်ာမန္ မ်ားက ေျခလွမ္း တစ္မ်ိဳး လွမ္းၾကသည္။ 

ဘယ္လဂ်ီယမ္နိုင္ငံတြင္းသို႔ စဝင္သည့္ေန႔မွာပင္ ဘယ္လဂ်ီယမ္ ကာကြယ္ေရး၌ ေသာ့ခ်က္ျဖစ္ေသာ ဖို႔ေအဗင္ေအးမား ကို ဂ်ာမန္ တို႔ သိမ္းယူေလသည္။ ဂ်ာမန္ေလထီးတပ္သားမ်ားသ ည္ ေဟာ္လန္နိုင္ငံ၏ အေရးႀကီးေသာ ေလဆိပ္ အားလုံးကို သိမ္းယူ၏။ ပဥၥမံတပ္သားမ်ား ၏ အကူအညီျဖင့္ ဒပ္ခ္် တို႔၏ ခုခံေရးအင္အား ကို အတြင္းမွေန၍ ၿဖိဳခြဲေလသည္။ ၄ ရက္ အတြင္းတြင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ေဟာ္ လန္ တစ္နိုင္ငံလုံးကို သိမ္းပိုက္ၾကသည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ဒပ္ခ္် စစ္တပ္မ်ား လက္နက္ခ် ၍ အညံ့ခံရေလသည္။

ဖို႔ေအဗင္ေအးမား က်ဆုံးၿပီးေနာက္ ဘယ္လဂ်ီယမ္ ၏ အေျခအေနမွာ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္လာသည္။ ဂ်ာမန္ တပ္စုမ်ားသည္ ဗရပ္ဆဲၿမိဳ႕ႏွင့္ အန္တြပ္ၿမိဳ႕မ်ား ဆီသို႔ လွိမ့္ဆင္း ခဲ့၍ ေမလ ၁၄ ရက္ႏွင့္ ၁၈ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ထိုၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕မွာ ဂ်ာမန္တို႔ လက္ေအာက္ က်ေရာက္သြားသည္။

ေတာင္ဘက္ပိုင္း မ်ဴးစျမစ္ ခံတပ္ေၾကာင္းတြင္ ဂ်ာမန္ မ်ားသည္ သံခ်ပ္ကာ စစ္ကားမ်ား ေလယာဥ္မ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ဆီဒန္ၿမိဳ႕မွေန၍ ျပင္သစ္ေျမာက္ပိုင္း သို႔ ထိုးဝင္ေလသည္။ မက္ဇီးနိုး ခံတပ္မွာ ထင္သေလာက္ အားမကိုးရေတာ့ေခ်။ ထို႔ေနာက္ ဂ်ာမန္ မ်ားသည္ အဂၤလိပ္ ေရလက္ၾကားႀကီး ဆီသို႔ ခ်ီ တက္ သည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ လီယိုပိုဘုရင္ သည္ လက္နက္ခ် အညံ့ခံေလ သည္။


ဒန္းကတ္ မွ ဆုတ္ရျခင္း

ဘယ္လဂ်ီယမ္ က်ၿပီးေနာက္ ဂ်ာမန္ တပ္မ်ားသည္ ဒန္းကတ္ၿမိဳ႕ ကို ဝိုင္းၾကျပန္သည္။ အဂၤလိပ္တို႔က လည္း ဂ်ာမန္ မ်ားကို ခုခံရန္ တပ္ တစ္တပ္ကို ထားခဲ့ၿပီးေနာက္ ဒန္းကတ္ မွ အျပင္းဆုတ္ခြာၾကသည္။ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔ မွ ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔တိုင္ ေန႔ေရာ ညပါ ရနိုင္သမၽွ သေဘၤာ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ စစ္တပ္မ်ားကို အဂၤလန္ ကမ္းေျခသို႔ ျပန္ပို႔ရသည္။ ဗုံးမိုး၊ က်ည္ဆန္မိုး မစဲပဲ ပစ္ခတ္ေနသည့္ အထဲမွ ၿဗိတိသၽွႏွင့္ ျပင္သစ္ စစ္သား ၃၃၅၀၀၀ ခန႔္ ကို သေဘၤာ တစ္ေထာင္ခန႔္ျဖင့္ ေရလက္ၾကားကို ျဖတ္၍ ေအာင္ျမင္စြာ ဆုတ္ခြာနိုင္ခဲ့သည္။ စစ္အသုံး အေဆာင္ အားလုံးကို ကား လက္လႊတ္ခဲ့ရသည္။


ျပင္သစ္ ကို နာဇီမ်ိဳျခင္း

ၿဗိတိသၽွ တပ္မ်ား ဒန္းကတ္ မွ အပန္းတစ္ႀကီး ဆုတ္ခြာရၿပီးေနာက္ ၿဗိတိသၽွ တစ္မ်ိဳးသားလုံး စိတ္ဓာတ္မွာ ယခင္ထက္ တိုး၍ လွုပ္ရွား တက္ႂကြ လာေလသည္။ ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာခ်ာခ်ီ ကလည္း တိုင္း သူျပည္သားမ်ားအား စိတ္ဓာတ္ မပ်က္ျပားေစရန္ ဩဝါဒ စကား ေျပာၾကားသည္။ သို႔ရာတြင္ ျပင္သစ္ အစိုးရ၏ စိတ္ဓာတ္ကား ပ်က္ျပားလ်က္ ရွိေလၿပီ။ 

ဂ်ာမန္ တို႔ မလာေရာက္မီကပင္ အညံ့ခံ အရွုံးေပးလိုေသာ စိတ္မွာ ျပင္သစ္တို႔ ၏ ကိုယ္တြင္ ကိန္းေအာင္းလ်က္ ရွိသည္။ ဂ်ာမန္ဘက္ေတာ္သား ျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္ အစိုးရပိုင္းမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ကလည္း အရွုံးေပး လိုၾကသည္။ ျပည္သူလူထုႀကီးမွာ တစ္ရွုံးတည္း ရွုံးေနရသျဖင့္ စိတ္ပ်က္ အားငယ္ကာ မည္သူ႔ကို အားကိုးရမွန္း မသိရွာေတာ့ေခ်။

စိတ္ဓာတ္ ပ်က္ျပား ေနၿပီျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္ တပ္သားမ်ားကို ျပည္လည္ စည္း႐ုံးမိေအာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မက္ဇင္းေဝးဂန္း က ႀကိဳးစားေသးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဂ်ာမန္ ယႏၲယားတပ္မ်ား၏ ဒဏ္ကို မတြန္းလွန္နိုင္ေခ်။ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ စိန္းျမစ္ကမ္း ထိေရာက္လာၾကသည္။ ထိုကဲ့သို႔ အေရးႀကီးသည့္ အခ်ိန္တြင္ အီတလီ သည္ စစ္ထဲသို႔ ဝင္ေရာက္ လာၿပီး ျပင္သစ္ ၏ ေနာက္ေက်ာ ကို ဓားႏွင့္ ထိုးေလသည္။ 

၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇြန္လ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ မူဆိုလီနီ က ျပင္သစ္အား စစ္ေၾကညာ၍ တိုက္ခိုက္သည္။ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပင္သစ္ တို႔သည္ ပဲရစ္ၿမိဳ႕ေတာ္မွ ဆုတ္သြား သျဖင့္ ဂ်ာမန္တို႔လည္း မပင္ပန္းပဲ ပဲရစ္ၿမိဳ႕ ကို သိမ္းပိုက္နိုင္လိုက္သည္။

ျပင္သစ္ အစိုးရသည္ ေဗာဒိုးသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕သြားရသည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေရးနိုး ႏုတ္ထြက္၍ မာရွယ္ေပတန္း တက္လာသည္။ ေပတန္း သည္ အဂၤလိပ္ ျပင္သစ္ စာခ်ဳပ္ ကို ေဖာက္ဖ်က္ကာ ဂ်ာမန္ႏွင့္ စစ္ေျပၿငိမ္းရန္ ေစ့စပ္သည္။ ေပတန္း သည္ ဂ်ာမန္ တို႔၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို လိုက္ေလ်ာကာ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇြန္ လ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ာမနီႏွင့္ စစ္ေျပၿငိမ္းလိုက္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ဥေရာပတိုက္တြင္ လက္နက္နိုင္ငံႀကီး တစ္ခုျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္ သည္ ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္ အတြင္း နာဇီ တို႔၏ လက္တြင္းသို႔ လုံးဝ သက္ဆင္းသြားရသည္။

ျပင္သစ္ ကို သိမ္းပိုက္နိုင္လိုက္ျခင္းမွာ ဂ်ာမန္တို႔ အဖို႔ ႀကီးစြာေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးကို ျဖစ္ေစသည္။ ျပင္သစ္ ထံမွ သိမ္းပိုက္ေၾကး ရသည့္ အျပင္ ဂ်ာမန္ တပ္မ်ားကို ျပင္သစ္ တို႔က ေထာက္ပံ့ထားရသည္။ ဥေရာပ အေနာက္ကမ္းေျခကို ဂ်ာမန္ တို႔က ထိန္းခ်ဳပ္ထားေလသည္။

ျပင္သစ္၊ ဘယ္လဂ်ီယမ္ႏွင့္ ေဟာ္လန္နိုင္ငံမ်ားကို တစ္ခုၿပီး တစ္ခု သိမ္းပိုက္နိုင္သျဖင့္ ဂ်ာမန္ စစ္တပ္မ်ား အား မည္သည့္နိုင္ငံကမၽွ နိုင္ေအာင္ တိုက္နိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ဟု ထင္ၾကသည္။ ေပတန္း အစိုးရသည္ ဗီရွိၿမိဳ႕သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕၍ ႐ုံးစိုက္သည္။ သို႔ရာတြင္ ဟစ္တလာ ၏ သေဘာတူညီခ်က္ အရသာ ေပတန္း အစိုးရ တည္ျမဲေနျခင္းျဖစ္သည္။ ျပင္သစ္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဒီေဂါမွာ ဂ်ာမန္ လက္ေအာက္သို႔ မဝင္ဘဲ အဂၤလန္ တြင္ ခိုလွုံေနယင္း အင္အားစုေဆာင္းလ်က္ ရွိသည္။


ၿဗိတိန္ တိုက္ပြဲ

ဂ်ာမန္ လက္ေအာက္သို႔ ျပင္သစ္နိုင္ငံႀကီး က်သြားရျခင္းသည္ ၾကားေနနိုင္ငံႀကီး ႏွစ္နိုင္ငံျဖစ္ေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဆိုဗီယက္႐ုရွား တို႔ကို မ်ားစြာ ထိခိုက္ေစသည္။ စစ္ျဖစ္စ တြင္ အေမရိကန္ သည္ ၾကားေနေရး ဝါဒကို တင္းက်ပ္စြာ လိုက္နာခဲ့သည္။ 

သို႔ေသာ္ ျပင္သစ္နိုင္ငံႀကီး က်ဆုံး သြားေသာအခါ ၾကားေနေရးဝါဒ ကို လိုက္မေနနိုင္ေတာ့ဘဲ စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ႕ကာ မဟာမိတ္နိုင္ငံမ်ားအား အစြမ္း ကုန္ ကူညီရေတာ့သည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိန္ႏွင့္ အေမရိကန္ ႏွစ္ျပည္ေထာင္ သေဘာတူညီ စာခ်ဳပ္ေရးထိုးသည္။ ထိုစာခ်ဳပ္အရ အေမရိကန္ စစ္သေဘၤာေဟာင္း ၅၀ ေက်ာ္ကို ၿဗိတိန္ကရရွိ၍ ၿဗိတိသၽွပိုင္ ကဒန္းမ်ားေပၚတြင္ အေမရိကန္ စစ္စခန္းမ်ား ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ျပဳသည္။


ၿဗိတိန္ေလေၾကာင္း တိုက္ပြဲ

ဟစ္တလာ သည္ ျပင္သစ္ ကို သိမ္းၿပီးေနာက္ ႏွစ္လခန႔္ အခ်ိန္ယူ၍ ေနေလသည္။ ထိုအေတာ အတြင္း ၿဗိတိသ ၽွတို႔သည္ စစ္ အတြက္ ျပင္ဆင္မွုမ်ားကို အျပင္း အထန္ လုံးပန္းေလသည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ ဩဂုတ္ လ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ာမန္ေလတပ္ သည္ အဂၤလန္ ရွိ အခ်က္အျခာၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားကို စတင္ ၍ အျပင္း အထန္ ဗုံးၾကဲေလသည္။ ၿဗိတိန္ တိုက္ပြဲႀကီးကား စေလၿပီ။ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေလယာဥ္ပ်ံျဖင့္ တစ္သုတ္ၿပီး တစ္သုတ္ ၿဗိတိသၽွ ေလယာဥ္ကြင္းမ်ား၊ စက္႐ုံမ်ား၊ ခံတပ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားကို ဗုံးၾကဲ တိုက္ခိုက္သည္။ သို႔ရာတြင္ ၿဗိတိသၽွတို႔ကို အလြယ္တစ္ကူႏွင့္ မေအာင္ျမင္နိုင္ေခ်။

ၿဗိတိသၽွ ေလတပ္ ကလည္း မိမိထက္ အေရအတြက္ မ်ားေသာ ဂ်ာမန္ေလယာဥ္မ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ ခုခံ ဖ်က္ဆီးေလသည္။ သို႔ရာတြင္ ဂ်ာမန္ေလတပ္က အဆက္မျပတ္ ဗုံးၾကဲလ်က္ပင္ရွိသည္။ စက္တင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိန္ ကို လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ေသာ ဂ်ာမန္ေလယာဥ္ေပါင္း ၆၅၀ ခန႔္ရွိသည္။ ၿဗိတိသၽွ တပ္ကလည္း ဂ်ာမန္ေလယာဥ္ ၁၀ စင္းလၽွင္ ၁ စင္း ကို ပစ္ခ်နိုင္ခဲ့သည္။ 

ထို႔ေနာက္တြင္ ဂ်ာမန္ မ်ားသည္ ေန႔ေရာ ညပါ ဗုံးၾကဲ တိုက္ခိုက္ေလသည္။ စစ္ေရး စစ္ရာႏွင့္ဆိုင္ေသာ ေနရာမ်ားသာ မက စစ္ႏွင့္ တိုက္ရိုက္ မသက္ဆိုင္ေသာ ေနရာမ်ား ကိုလည္း ဗုံးၾကဲဖ်က္ဆီးေလသည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ တိုက္ပြဲမွာ အျပင္းထန္ဆုံးျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ မ်ားစြာေသာ ဂ်ာမန္ေလယာဥ္ တို႔မွာ ၿဗိတိသၽွ ေလေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး ထုထည္ႀကီးကို မထိုးေဖာက္နိုင္ၾကေခ်။ ေနာက္ဆုံးတြင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ၿဗိတိန္ အား ေလေၾကာင္း မွ အျပတ္အသတ္ တိုက္ခိုက္ရန္ အႀကံ ကို လက္ေလၽွာ့လိုက္ရသည္။

ၿဗိတိန္ တိုက္ပြဲကို ၿဗိတိသၽွတို႔ ေအာင္ျမင္ လိုက္ျခင္းမွာ အလြယ္တစ္ကူ မဟုတ္ေပ။ ဤ တိုက္ပြဲတြင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ေတာ္ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား ဂ်ာမန္ ဗုံးဒဏ္ေၾကာင့္ မရွုမလွ ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အရပ္သူ အရပ္သားမ်ားလည္း ေသေၾက ပ်က္စီးရသည္။ မေသဆုံးသူမ်ားမွာလည္း ကိုယ္လက္ အဂၤါ ခၽြတ္ယြင္းၾကရသည္။ ၿဗိတိသၽွ သားေကာင္း ရတနာ ျဖစ္ေသာ ေလေၾကာင္း သူရဲေကာင္းမ်ားလည္း က်ဆုံးခဲ့ရသည္။


ဝင္ရိုးတန္းနိုင္ငံမ်ား

ၿဗိတိသၽွ တို႔အား ေလေၾကာင္းမွ တိုက္ခိုက္ရန္ အႀကံကို လက္ေလၽွာ့ ရၿပီးေနာက္ ဟစ္တလာ သည္ ေနာက္ ထပ္ အႀကီးအက်ယ္ ထိုးစစ္ ဆင္ရန္ မႀကိဳးစားေတာ့ေခ်။ တစ္ဖက္တြင္ တစ္ေန႔ တစ္ျခား အင္အား ႀကီးမားလာေသာ ဆိုဗီယက္႐ုရွား ၏ ရန္ကို ဟစ္တလာ သည္ သတိထားေနသည္။ ဆိုဗီယက္ ႐ုရွား မွာ ထိုအခ်ိန္ အထိ ဟစ္တလာ ၏ မဟာမိတ္ျဖစ္ေနေသာ္လည္း မူလ ကတည္းက နာဇီ တို႔အား မုန္း တီးေသာစိတ္ ကို ၾကာရွည္စြာ လၽွို႔ဝွက္ မထားနိုင္ၾကေခ်။ ထိုအခ်က္ကို ေကာင္းစြာ သိေသာ ဟစ္တလာ သည္ ေရွးဦးစြာ ဆိုဗီယက္႐ုရွား ကို ႏွိမ္နင္းၿပီးလၽွင္ ဥေရာပတိုက္ တစ္တိုက္လုံး ကို စိုးမိုးရန္ ႀကံ ရြယ္သည္။

၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ တြင္ နာဇီ မ်ား၏ အားေပး ကူညီမွုျဖင့္ ႐ူေမးနီးယားတြင္ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ပြားၿပီး ကဲေရာ ဘုရင္သည္ ထီးနန္း စြန႔္လႊတ္လိုက္ရသည္။ ေနာက္တစ္လခန႔္ အၾကာတြင္ ႐ူေမးနီးယား တစ္နိုင္ငံလုံးကို ဂ်ာမန္ တို႔က သိမ္းပိုက္လိုက္သည္။ ဟန္ေဂရီ မွာကား ဂ်ာမနီ ၏ ဩဇာခံျဖစ္ေန သည္။ ဟစ္တလာ သည္ ၾကားေနနိုင္ငံ အေမရိကန္ႏွင့္ ဆိုဗီယက္ တို႔၏ အင္အားစု ကို ၿဖိဳခြဲရန္ အီတလီ၊ ဂ်ပန္တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းေလသည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ဝင္ရိုးတန္းနိုင္ငံမ်ားဟူ၍ ေပၚေပါက္လာသည္။

ထိုေန႔တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ စာခ်ဳပ္ အရ ဥေရာပတိုက္တြင္ ဂ်ာမနီႏွင့္ အီတလီ တို႔၏ ေခါင္းေဆာင္မွု ကို ဂ်ပန္ က အသိအမွတ္ျပဳ၍ အာရွ တြင္ ဂ်ပန္ ၏ ဦးေဆာင္မွုကို ဂ်မနီႏွင့္ အီတလီ က အသိအမွတ္ ျပဳရသည္။ တစ္နိုင္ငံ အား ျပင္ပ ရန္သူမ်ား တိုက္ခိုက္ ခဲ့ေသာ္ တစ္ဦး ကို တစ္ဦး ကူညီရန္ သေဘာတူညီၾကသည္။ ဟစ္တလာ သည္ သူ၏ ေခတ္သစ္ ထူေထင္မွု လုပ္ငန္းစဥ္ထဲ သို႔ ဆိုဗီယက္ အား ဆြဲသြင္းရန္ ႀကိဳးစား ခဲ့ေသးသည္။ ဤသို႔ႀကိဳးစား၍ မေအာင္ျမင္သည့္ အဆုံး ဆိုဗီယက္အား က်ဴးေက်ာ္ တိုက္ခိုက္ရန္ စီစဥ္ေတာ့သည္။ ဆိုဗီယက္ တို႔ကလည္း ျပန္လည္ ခုခံရန္ ျပင္ဆင္ေလသည္။

၁၉၃၉ ခုႏွစ္က အီတလီသည္ အယ္လ္ေဗးနီးယားျပည္နယ္ကေလးကို သိမ္းခဲ့သည္။ တစ္ဖန္ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ တြင္ ဂရိ ကို တိုက္ခိုက္သည္။ သို႔ရာတြင္ ႐ုတ္တစ္ရက္ မေအာင္ျမင္ဘဲ ရွိသျဖင့္ ဂ်ာမန္ တို႔၏ အကူ အညီကို ေတာင္းယူရသည္။ အီတလီ တပ္မ်ားသည္ ၿဗိတိသၽွ တို႔၏ လက္တြင္ ႏွစ္ႀကိမ္ တိုင္တိုင္ အႀကီးအက်ယ္ ဆုံးရွုံးသည္။ အထူးသျဖင့္ လစ္ဗ်န္ သဲကႏၲရ တိုက္ပြဲမွာ အီတလီတို႔ အဖို႔ အနစ္နာဆုံး တိုက္ပြဲျဖစ္သည္။


ၿဗိတိန္ အား အေမရိကန္ ကူရၿပီ

ဂရိႏွင့္ လစ္ဗီးယား တြင္ အီတလီ တပ္မ်ား အေရးနိမ့္ေနစဥ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သည္ စစ္ထဲဝင္ရန္ ေျခလွမ္းလၽွက္ ရွိသည္။ ၿဗိတိသၽွ တို႔သည္ စစ္ပစၥည္းမ်ားကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ထံမွ ဝယ္ယူလိုက္ ရာ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ အကုန္ေလာက္တြင္ ေဒၚလာေငြမ်ား ကုန္ခမ္း သြားသျဖင့္ အခက္အခဲႏွင့္ ေတြ႕ရေလသည္။ ဂ်ာမန္ ယူဘုတ္ ေခၚ ေရငုပ္ သေဘၤာမ်ား ကလည္း မဟာမိတ္ ကုန္း သေဘၤာမ်ားကို အစားမထိုးနိုင္ေလာက္ေအာင္ ႏွစ္ျမႇုပ္လ်က္ရွိသည္။

ယင္း အခက္အခဲကို ေက်ာ္နင္းနိုင္ရန္ အေမရိကန္ သမၼတ ႐ူးစဗဲ့ က နည္းလမ္းသစ္မ်ား ကို တီထြင္လိုက္ ၏။ ထိုနည္းလမ္းမ်ားမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု မွ စစ္ပစၥည္းမ်ား ကို ၿဗိတိန္နိုင္ငံ သို႔ ေခတၱငွားထားၿပီးလၽွင္ စစ္ၿပီးေသာ အခါ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သို႔ ျပန္ေပးအပ္ရန္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ 

ထို အစီအစည္မွာ ေကာင္းလြန္းေသာေၾကာင့္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္က အငွားခ်အေႂကြးေပး ဥပေဒၾကမ္း ကို အတည္ျပဳလိုက္သည္။ စစ္ပစၥည္းမ်ားကို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရာ ၌ ဂ်ာမန္ေရငုပ္ သေဘၤာမ်ား၏ အႏၲရာယ္ကို ကာကြယ္ရန္ သေဘၤာမ်ားကို အေမရိကန္ေရတပ္ က ဥေရာပတိုက္ႏွင့္ အိုက္စလန္ကဒန္း အထိ အေစာင့္အေရွာက္ႏွင့္ လိုက္ပို႔ေပးခဲ့ရသည္။



အာဖရိက ႏွင့္ အေရွ႕အနီးပိုင္း နိုင္ငံမ်ား

စစ္ျဖစ္စ ႏွစ္မ်ား အတြင္း၌ အျပင္းထန္ဆုံး တိုက္ပြဲမ်ားမွာ ဥေရာပတိုက္တြင္ ျဖစ္ပြားေလသည္။ ဂ်ာမန္တို႔ က ေအာင္ပြဲ တစ္ပြဲၿပီး တစ္ပြဲ ရလ်က္ရွိရာ ဂ်ာမန္ စစ္မ်က္ႏွာမွာလည္း က်ယ္ျပန႔္သည္ထက္ ပ်ယ္ျပန႔္လာသည္။ ၁၉၄၀-၄၁ ခုႏွစ္ ေဆာင္းရာသီတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား အႀကီးအက်ယ္ မျဖစ္ပြားဘဲ ၿငိမ္သက္လ်က္ရွိသည္။ 

ထို အေတာအတြင္း နိုင္ငံေရး ပရိယာယ္မ်ားကို ျပင္ဆင္ရင္း လာမည့္ တိုက္ပြဲႀကီးမ်ား အတြက္ အားယူေန ၾကသည္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ေႏြဦးေပါက္တြင္ ၿငိမ္သက္ေနေသာ စစ္မ်က္ႏွာသည္ ႐ုတ္တရက္ လွုပ္ရွားလာသည္။ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ေဗာ္လကန္ေဒသ၊ အာဖရိကႏွင့္ အေရွ႕အနီးပိုင္း နိုင္ငံမ်ားတြင္ ထိုးစစ္ဆင္ေလသည္။

၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ ဘူလ္ေဂးရီးယားနိုင္ငံသည္ ဝင္ရိုးတန္းနိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပူေပါင္းၿပီး ဂ်ာမန္ စစ္တပ္မ်ားကို ဝင္ခြင့္ျပဳလိုက္သည္။ ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင္ငံသည္လည္း ဝင္းရိုးတန္း မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံ ျဖစ္သြားသည္။ ဂရိနိုင္ငံသည္လည္း ဂ်ာမန္ တို႔၏ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံရသည္။ 

ယခင္က အီတလီ တပ္မ်ားအား ေအာင္ျမင္စြာ ခုခံနိုင္ခဲ့ေသာ ဂရိ တပ္မ်ားသည္ အင္အားႀကီးမားေသာ ဂ်ာမန္ တပ္ႀကီးကိုမူ အရွုံးေပးရေတာ့သည္။ ယခုအခါတြင္ ဂ်ာမနီ သည္ ေဗာ္လကန္ တစ္လၽွာက္လုံးကို သိမ္းပိုက္မိၿပီးျဖစ္ရာ ဥေရာပ တစ္တိုက္လုံးအား မိမိေျခဖဝါး ေအာက္တြင္ ထားရွိကာ ဆိုဗီယက္ ႐ုရွား တစ္ဦးတည္းကိုသာ တိုက္ခိုက္ရန္ က်န္ေတာ့သည္။



အေဒါ့ ဟစ္တလာ
အဒ္ေဒါ့လ္ဖ္ ဟစ္တ္တလာ

ဂ်ာမန္ တပ္မ်ားက စစ္ပြဲ တစ္ခုၿပီး တစ္ခု ခံယူေနၾကသည့္ အခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသၽွတို႔၏ ဂုဏ္သတင္းမွာ မ်ား စြာ ယုတ္ေလ်ာ့ေနသည္။ အာဖရိက တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ပြဲဦးထြက္ ေအာင္ပြဲမ်ား ရရွိၾကေပ သည္။ ဂ်ာမန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ရြမ္းမဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ တပ္မ်ားသည္ လစ္ဗီးယား တြင္ ထိုးစစ္ဆင္ကာ အီဂ်စ္ ဘက္သို႔ ခ်ီတက္လၽွက္ရွိသည္။ 

ၿဗိတိသၽွ တပ္မ်ားသည္ အျပင္း ဆုတ္ခြာၿပီးလၽွင္ တိုဗရြတ္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိေသာအခါ ထိုေနရာမွေန၍ အျပင္းအထန္ ခုခံေလသည္။ ေနာက္ဆုံး၌ အီဂ်စ္နိုင္ငံ ဆိုလစ္ၿမိဳ႕တြင္ ဂ်ာမန္ တို႔အား ႀကံ့ႀကံ့ ခံေလသည္။ ဂ်ာမန္ တပ္မ်ားေရွသို႔ မတိုးနိုင္ေတာ့ေခ်။ ေမလ တြင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ေျမထဲပင္လယ္ အတြင္းရွိ ကရိကဒန္း ကို ေလထီး တပ္သားမ်ား အသုံးျပဳကာ အျပင္းအထန္ တိုက္ခိုက္ေလသည္။ ၿဗိတိသၽွတို႔က စြမ္းအား ရွိသမၽွ ခုခံပါေသာ္လည္း ဂ်ာမန္ေလတပ္ဒဏ္ ကို မခံနိုင္ဘဲ ဆုတ္ေပးၾကရသည္။

တိုက္ပြဲမွာ အျပင္းထန္ဆုံး တိုက္ပြဲ တစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ ယင္းတိုက္ပြဲတြင္ ဂ်ာမန္တို႔ ဘက္က လူ ၂၀၀၀၀ ခန႔္ ဆုံးရွုံး၍ အဂၤလႋပ္ ဘက္မွ ၁၅၀၀၀ ခန႔္ ဆုံးရွုံးသည္။ ကရိကဒန္း က်ဆုံးရျခင္းမွာ ၿဗိတိသၽွ တို႔အဖို႔ ဆုံးရွုံးမွုႀကီး တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ အီရတ္နိုင္ငံတြင္ နာဇီ တို႔၏ အကူအညီျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ပြားလ်က္ အီရတ္ တို႔ႏွင့္ ၿဗိတိသၽွ တို႔ တိုက္ခိုက္ၾကသည္။ ျပင္သစ္ပိုင္ ဆီးရီးယားျပည္တြင္လည္း ဂ်ာမန္ တို႔ ၿခိမ္းေျခာက္လၽွက္ရွိသည္။ 

ကရီကဒန္း က်သြားၿပီ:ေနာက္ ၿဗိတိသၽွ တို႔သည္ ဂ်ာမန္တို႔ လက္မဦးခင္ ဆီးရီးယားႏွင့္ လက္ဗႏြန္ ကို သိမ္းပိုက္လိုက္ ၾကသည္။ ဟစ္တလာ သည္ ဥေရာပ အေရွပိုင္းသို႔ စစ္မ်က္ႏွာျဖန႔္ေနစဥ္ သိမ္းပိုက္ထားေသာ ဥေရာပ အေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း အေျခအေနခိုင္ျမဲေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေလသည္။ ဂ်ာမန္ ၾသဇာခံ ဗီရွိအစိုးရ ကလည္း ဟစ္တလာႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ဂ်ာမနီႏွင့္ ျပင္သစ္ ႏွစ္နိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးမ်ား အတြက္ စည္းေဝး တိုင္ပင္ကာ အစီအစဥ္မ်ား ျပဳလုပ္ေလသည္။




နာဇီ စစ္ဦး ဆိုဗီယက္သို႔ လွည့္ၿပီ

၁၉၃၉ ခုႏွစ္မွ စ၍ အတိအလင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ကမၻာစစ္ သည္ ယုတ္ေလ်ာ့ခဲ့သည္ ဟူ၍ မရွိခဲ့ဘဲ တစ္ေန႔ တစ္ျခား က်ယ္ျပန႔္ ကူးစက္လာသည္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ ဆိုဗီယက္႐ုရွား စစ္ထဲသို႔ ဝင္ေရာက္လာသည္။ ဤသို႔ ဝင္ေရာက္ရျခင္းမွာကား ဂ်ာမနီ က စတင္ တိုင္ခိုက္ျခင္းေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဂ်ာမနီ သည္ အျခားနိုင္ငံမ်ား ကို စိတ္ခ် လက္ခ် တိုက္ခိုက္ရန္ အတြက္ ဆိုဗီယက္႐ုရွားႏွင့္ မက်ဴးေက်ာ္ေရး စာခ်ဳပ္ကို ျပဳလုပ္ထားေသာ္လည္း ဆိုဗီယက္ ၏ အင္အား ကို အျမဲတမ္း စိုးရိမ္လ်က္ရွိေနခဲ့သည္။ 

ၿဗိတိန္ ကို အင္တိုက္ အားတိုက္ ဝင္ေရာက္ မတိုက္ခိုက္ျခင္းမွာလည္း ဆိုဗီယက္ ႐ုရွား ၏ ေနာက္ပိုင္းရန္ ကို စိတ္မခ်ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ဥေရာပ တစ္တိုက္လုံး အား အုပ္စိုးမိေသာ အခါ နာဇီစစ္ဦး သည္ ဆိုဗီယက္ ႐ုရွား ဘက္သို႔ လွည့္ေလသည္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ာမန္ တပ္မ်ား သည္ ဆိုဗီယက္-ဂ်ာမန္ မက်ဴးေက်ာ္ေရး စာခ်ဳပ္ကို ေဖာက္ဖ်က္ကာ ဆိုဗီယက္႐ုရွား ကို တိုက္ခိုက္ေလေတာ့သည္။ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ အဓိက စစ္ေၾကာင္းႀကီး သုံးေၾကာင္းခြဲ၍ ခ်ီတက္သည္။



ဂ်ာမန္ အက်ဥ္းစခန္း ရွိ ကိုယ္လုံးတီးျဖစ္ေနေသာ ဆိုဗီယက္ စစ္သားမ်ား


ေျမာက္ဘက္စစ္ ေၾကာင္းမွာ ေဗာ္လတစ္နိုင္ငံမ်ားကို ျဖတ္၍ လီနင္ဂရက္ၿမိဳ႕ေတာ္ သို႔ ဦးတိုက္ေလသည္။ အလယ္စစ္ေၾကာင္းမွာ ဝွိုက္ရပ္ရွားေခၚ ႐ုရွားျဖဴ   နယ္ကို ျဖတ္၍ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ဦးတည္ေလသည္။ ေတာင္ဘက္ စစ္ေၾကာင္းမွာ ယူကရိန္းနယ္ႏွင့္ ေကာ္ေကးဆပ္နယ္ ကို ဦးလွည့္ထားသည္။ ဆိုဗီယက္ တို႔ကလည္း စစ္တပ္ မ်ားကို သုံးစု ခြဲကာ ဂ်ာမန္ တို႔အား ခုခံရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္။

ဂ်ာမန္ တို႔၏ ေျမာက္ဘက္ စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အလယ္ စစ္ေၾကာင္းမွာ အလြန္ လၽွင္ျမန္စြာ ခ်ီတက္လ်က္ရွိသည္။ ဇူလိုင္လ တြင္ အလယ္ စစ္ေၾကာင္းသည္ စမိုလင့္ၿမိဳ႕ အထိေရာက္၍ ေျမာက္ဘက္ စစ္ေၾကာင္းမွာ ေဗာ္လတစ္ နယ္မ်ားအားလုံးကို သိမ္းပိုက္ မိေလသည္။ စမိုလင့္တြင္ ဆိုဗီယက္ တို႔ အျပင္းအထန္ခုခံၾကရာ ဂ်ာမန္ တမ္းမ်ား ေရွ႕သို႔ မတက္နိုင္ဘဲ တစ္လခန႔္ ၾကန႔္ၾကာသြားေလသည္။

ထိုသို႔ ၾကန႔္ၾကာသြား ေသာေၾကာင့္လည္း ဂ်ာမနီ တို႔ ေမာ္စကို ၿမိဳ႕ေတာ္ကို လက္လြတ္ရေလသည္။ေျမာက္ဘက္ တြင္ကား ဂ်ာမန္ တို႔သည္ လီနင္ဂရက္ၿမိဳ႕ အနီးသို႔ ေရာက္လာသည္။ ဖင္း လူမ်ိဳးတို႔ကလည္း ဂ်ာမန္ တို႔ဘက္မွ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ လီနင္ဂရက္ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ကား မဝင္ေရာက္နိုင္ေခ်။ ေတာင္ဘက္တြင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ယူကရိန္းသို႔ ဝင္ေရာက္ၿပီးလၽွင္ ကီးယက္ၿမိဳ႕ႏွင့္ စက္႐ုံမ်ားစြာရွိေသာ အိုဒက္ဆာၿမိဳ႕သို႔ သိမ္းပိုက္လိုက္သည္။ 

ခါေခါ့ၿမိဳ႕မွာလည္း ဂ်ာမန္တို ႔လက္တြင္းသို႔ က်ဆင္းရေလသည္။ ဤသို႔လၽွင္ ဂ်ာမန္ တို႔သည္ ၿမိဳ႕မ်ားကို တစ္ၿမိဳ႕ၿပီး တစ္ၿမိဳ႕ သိမ္းပိုက္နိုင္ၾကေသာ္လည္း သူတို႔၏ အက်အဆုံးမ်ားမွာ မနည္းလွေခ်။ ေျမ တစ္လက္မ ကို အသက္ေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္လဲ၍ ခဲယဥ္းစြာ တိုက္ယူရေလသည္။

အေမရိကန္ႏွင့္ ဂ်ပန္ စစ္ထဲသို႔ ဝင္လာျခင္း

ပစိဖိတ္ စစ္ပြဲ

အေနာက္ ဥေရာပတြင္ အစျပဳခဲ့ေသာ ဒုတိယ ကမၻာစစ္သည္ ဂ်ပန္ တို႔၏ က်ဴးေက်ာ္ တိုက္ခိုက္မွုေၾကာင့္ အေရွ႕တိုင္း သို႔ ကူးစက္ လာခဲ့ေလရာ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ တစ္ခုလုံးသည္ ဂ်ပန္ႏွင့္ အဂၤလႋပ္တို႔ စစ္ခင္းရာ စစ္တလင္းႀကီးျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ တို႔သည္ အဂလႋပ္၊ အေမရိကန္ တို႔၏ အငိုက္တြင္ ဝင္စီးလိုက္ရ သျဖင့္ ပထမတြင္ မ်ားစြာ စစ္ေရးသာလ်က္ ရွိသည္။ 

ဂ်ပန္တို႔သည္ စစ္ အတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ျပင္ဆင္ထားခဲ့သည္။ စစ္သားမ်ား ကိုလည္း အထူးေလ့ က်င့္ေပးထားသည္။ ထို႔အျပင္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး လမ္းပန္း အဆက္အသြယ္မ်ား မွာ ဂ်ပန္တို႔အဖို႔  မ်ားစြာ အဆင္ေျပလ်က္ရွိသည္။

တိုက္ခိုက္ရာ၌ လက္ဦး သျဖင့္ အလြယ္တစ္ကူ သိမ္းပိုက္ ရရွိေသာ ေနရာမ်ားကို စစ္စခန္းျပဳလုပ္ကာ ေနာက္ထပ္ ဆက္လက္၍ နယ္ပယ္ မ်ားကို တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္နိုင္ေလသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ငါးလ တိုင္ တိုင္ ဂ်ပန္တို႔သည္ ေအာင္ပြဲမ်ား တစ္ခုၿပီး တစ္ခု ဆြတ္ခူးလ်က္ ရွိသည္။ ၁၉၄၁- ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ တြင္ ၿဗိတိသၽွ တို႔၏ အႀကီးဆုံးႏွင့္ အေကာင္းဆုံး စစ္သေဘာၤႀကီး ႏွစ္စင္းျဖစ္ေသာ ေဝလမင္းသားႏွင့္ ရီပတ္ တို႔ကို ဂ်ပန္ေလယာဥ္ပ်ံမ်ားက ႏွစ္ျမႇုပ္ပစ္လိုက္သည္။

ဂ်ပန္တို႔၏ ေအာင္ပြဲမ်ား

ပစိဖိတ္ သမုဒၵရာ အတြင္းရွိ ကၽြန္းမ်ားမွာ ဂ်ပန္ တို႔၏ လက္ေအာက္ သို႔ တစ္ၿဖည္းျဖည္း က်ဆင္းလ်က္ ရွိ သည္။ ဂ်ပန္ေရတပ္သည္ ဒီဇင္ဘာလ အတြင္း၌ပင္ ဂြမ္ကဒန္း၊ ဝိတ္ကဒန္း တို႔ကို သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ ၿဗိတိသၽွပိုင္  ေဟာင္ေကာင္ကၽြန္း ကို သိမ္းပိုက္လိုက္ေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ဂ်ပန္ တို႔သည္ မေလးကၽြန္းဆြယ္ႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ ကၽြန္းတို႔ကို တိုက္ခိုက္သည္။ 

ဖိလစ္ပိုင္ကဒန္း ရွိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မက္အာသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အေမရိကန္ ဖိလစ္ပီနို တပ္မ်ားက အျပင္း အထန္ ခုခံေသာ္လည္း စစ္အင္အားခ်င္း မမၽွသျဖင့္ ဆုတ္ခြာေပးရသည္။ လူဇုန္၊ ဗာတန္း၊ ေကာ္ရီဂ်ီေဒၚကၽြန္း တို႔မွာ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ဂ်ပန္ တို႔ လက္တြင္းသို႔ ဆင္းသက္ရေလသည္။ အေမရိကန္ စစ္သား အေျမာက္အမ်ားပင္ သုံ႔ပန္း အျဖစ္ အဖမ္းခံရေလသည္။ ပစိဖိတ္ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းတြင္လည္း ဂ်ပန္ တို႔မွာ အထူးပင္ စစ္ေရးသာလ်က္ရွိသည္။ 

၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ တြင္ စတီးဗီးကၽြန္းႏွင့္ မေလးျပည္မႀကီး ကို အဂၤလိပ္တို႔ လက္လြတ္လိုက္ရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္သို႔လည္း စစ္မီး ကူးစက္လ်က္ရွိေပၿပီ။ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ အေရွ႕တိုင္း ၌ ၿဗိတိသၽွ တို႔၏ အႀကီးဆုံး ခံတပ္ျဖစ္ေသာ စင္ကာပူ ခံတပ္ႀကီး က်ဆုံးေလသည္။ မဟာမိတ္ တို႔၏ အေရွ႕ပိုင္းအင္အား ၿပိဳကြဲေလသည္။ 

အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္ႏွင့္ ဒပ္ခ်္ တို႔သည္ ဆက္လက္၍ မခုခံနိုင္ၾကေတာ့ေခ်။ ဆူမၾတား၊ ဂ်ာဗားႏွင့္ ဒပ္ခ်္ပိုင္ကၽြန္းမ်ားမွာ တစ္ကၽြန္းၿပီး တစ္ကၽြန္း ဂ်ပန္ လက္ေအာက္သို႔ က်ေရာက္ရေလသည္။ ျမန္မာျပည္ ဘက္တြင္လည္း ေမလေလာက္တြင္ ဂ်ပန္ တို႔သည္ ျမန္မာတစ္ျပည္လုံး ကို သိမ္းပိုက္မိေလသည္။ ယင္းသို႔ အားျဖင့္ ဂ်ပန္ ၏ အာဏာ စက္ကြင္းမွာ ေျခာက္လ အတြင္းတြင္ ပစိဖိတ္ အေနာက္ေတာင္ ေဒသမ်ားကို လြမ္းျခဳံ မိေလေတာ့သည္။ 

အာရွ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းတြင္ ၿဗိသိသၽွႏွင့္ မဟာမိတ္နိုင္ငံမ်ား ၏ အဆုံးအရွုံးမွာ မ်ားျပားလွသည္။ သဘာဝ ပစၥည္းမ်ား၊ ကုန္ၾကမ္းမ်ား၊ အသီးအႏွံမ်ားျဖင့္ ကုံလုံႂကြယ္ဝေသာ နိုင္ငံမ်ားကို လက္လြတ္လိုက္ရသည္။ျမန္မာျပည ္မွ ဆန္ႏွင့္ ေရနံ၊ မလႅာယုကၽြန္းဆြယ္ မွ ေကာ္ဖတ္ ၊ ဒပ္ခ်္ ကၽြန္းမ်ားမွ သၾကား စေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ဂ်ပန္ တို႔ ရရွိလိုက္ၾကသျဖင့္ ဂ်ပန္ တို႔မွာ အင္အား ပိုမိုေတာင့္တင္း သြားေတာ့သည္။ ထို႔အျပင္ စစ္ေရး စစ္ရာတြင္လည္း ဂ်ပန္ သည္ ပစိဖိတ္ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းကို လက္ကိုင္ျပဳထားရသျဖင့္ မ်ားစြာ အခြင့္အေရးသာလ်က္ ရွိေလသည္။ 

ယင္းသို႔ အဘက္ဘက္တြင္ အရွုံးႏွင့္သာ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ္လည္း မဟာမိတ္ နိုင္ငံမ်ားမွာ စိတ္ပ်က္ အားေလ်ာ့ျခင္း မရွိဘဲ ဤစစ္ကို မနိုင္မေန ဟူေသာ ဇြဲသတၱိျဖင့္ ဆက္လက္ တိုက္ခိုက္လ်က္ ရွိေလသည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု မွာ အငိုက္တြင္ အတိုက္ ခံရသျဖင့္ ပထမ တြင္ အတန္ပင္ နစ္နာ ဆုံးရွုံးသြားရေသာ္လည္း ေနာင္တြင္ တျဖည္းျဖည္း အင္အားျပည့္တင္း လာၿပီးလၽွင္ ရန္သူကိုျပန္၍ ထိေရာက္စြာ တိုက္ခိုက္နိုင္ေလသည္။ 

ဂ်ပန္သည္ ၾသစတီးလီးယား အေရွ႕ေျမာက္ရွိ ေကာ္ရယ္ ပင္လယ္ကို စိုးမိုးရန္ ႀကိဳးစားေသာ အခါ အေမရိကန္ တပ္မ်ားက အျပင္းအထန္ ခုခံတိုက္ခိုက္ သျဖင့္ ဂ်ပန္ တို႔၏ ႀကိဳးစား အားထုတ္မွုမွာ အထမေျမာက္ေတာ့ေခ်။ ဤ တိုက္ပြဲမွာ ပစိဖိတ္တိုက္ပြဲတြင္ ပထမ အႀကီးက်ယ္ဆုံး တိုက္ပြဲ တစ္ပြဲျဖစ္သည္။

 ေကာ္ရယ္ ပင္လယ္တြင္ အေရးနိမ့္ေသာ ဂ်ပန္ တို႔သည္ ပစိဖိတ္ အလယ္ပိုင္း အေမရိကန္ စစ္စခန္း တစ္ခုျဖစ္ေသာ မစ္ဒေဝး ကဒန္း ကို ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ တြင္ စစ္သေဘၤာ တပ္ႀကီးျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျပန္သည္။ ေလယာဥ္ပ်ံမ်ားလည္း ႏွစ္ဘက္ စလုံးမွပင္ ပါဝင္ တိုက္ခိုက္ၾကသည္။ ဤ တိုက္ပြဲတြင္လည္း ဂ်ပန္ တို႔ပင္ အေရးနိမ့္ေလသည္။ ထိုႏွင့္ တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပင္ ဂ်ပန္ တပ္သားမ်ားသည္ အလူးရွင္းကဒန္း မ်ားေပၚသို႔ တက္ေရာက္နိုင္ၾကေလသည္။

Credit to Tin Maung Hlaing  — with Khant Zinwin.