အဆင္းရဲဆုံး သမၼတ မ်ား

    


 ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ တြင္ သမၼတ ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စြမ္းရည္ သည္ အေရးပါသည့္ ေနရာ၌ ရွိ ေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သမၼတ မ်ားသည္ အားလုံး ၏ စံျပ ျဖစ္ေအာင္ ျပဳမူေနထုိင္ေလ့ ရွိသည္။ ဥ႐ုေဂြး သမၼတေဟာင္း မူဂ်ီကာ သည္ ရ ရွိ သည့္ လစာ ၏ (၉၀) ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ျပန္လည္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ 

အေဆာင္အေယာင္ မ်ားႏွင့္ ေနထုိင္ေလ့ မရွိဘဲ ေမာ္ေတာ္ကား အစုတ္ ကုိသာ စီးေလ့ရွိသည္။ မူဂ်ီကာ သည္ သမၼတ မ်ား အတြက္ စံျပ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အဆင္းရဲဆုံး သမၼတ အျဖစ္လည္း သတ္မွတ္ ခံထား ရသည္။ မူဂ်ီကာ ကဲ့သုိ႔ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ခဲ့သည့္ သမၼတ မ်ားစြာ ရွိခဲ့ၿပီး ယင္းတုိ႔ကုိ အဆင္းရဲဆုံး သမၼတ မ်ား အျဖစ္ ေခၚဆုိ ခဲ့သည္။ 

အဆင္းရဲဆုံး သမၼတ မ်ား စာရင္း ကုိ ရရွိသည့္ လစာ အေပၚ မူတည္ တြက္ခ်က္ ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆင္းရဲဆုံး သမၼတ မ်ားကုိ ေဖာ္ျပ ရာတြင္ အခ်ဳိ႕ သမၼတ မ်ားမွာ တာ၀န္ မွ အနားယူသြားသူ မ်ားလည္း ပါ၀င္ေနမည္ ျဖစ္သည္။


၁။ မူဂ်ီကာ (ဥ႐ုေဂြး )
မူဂ်ီကာ သည္ တစ္လ ကုိ ေဒၚလာ (၁၂၀၀၀) ရရွိေန ေသာ္လည္း ဥ႐ုေဂြး ျပည္သူ မ်ား၏ ပ်မ္းမွ် လစာ သည္ ေဒၚလာ (၇၇၅) သာ ရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မူဂ်ီကာ သည္ ရရွိသည့္ လစာ ၏ (၉၀) ရာခုိင္ႏႈန္း ကုိ ျပန္ လည္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ 

အေသးစား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ဆင္းရဲသားမ်ားႏွင့္ လူမႈေရး အဖဲြ႕အစည္း မ်ားကုိ အဓိက လွဴဒါန္း ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။ မူဂ်ီကာ သည္ သမၼတ တာ၀န္ကုိ ၂၀၁၀ မွ ၂၀၁၅ အထိ ထမ္းေဆာင္ ခဲ့ၿပီး ဘ၀ ကုိ အ႐ုိးသားဆုံး ျဖတ္သန္း ခဲ့သည္။ 

သမၼတ အေဆာင္အေယာင္ မ်ားကုိ ရယူျခင္း မရွိဘဲ လယ္ေတာအိမ္ တြင္သာ ေနထုိင္ ခဲ့သည္။ ဇနီး ျဖစ္သူ မွာလည္း ေရာင့္ရဲ တင္းတိမ္သူ ျဖစ္ၿပီး  ၁၉၈၇ ထုတ္ ေဗာက္စ္၀က္ ဂြန္း ကားအစုတ္ ကုိသာ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ 


လယ္ေတာအိမ္ တြင္ ေနထုိင္ရာ၌ လုံၿခဳံေရး အျဖစ္ ရဲႏွစ္ဦး သာ ထားရွိသည္။ မူဂ်ီကာ သည္ ေျခေထာက္ သုံးေခ်ာင္း သာ ရွိသည့္ ေခြးတစ္ေကာင္ ကုိ အေဖာ္ျပဳၿပီး ေနထုိင္ေလ့ ရွိသည္။

၂။ အမာဒီနီဂ်က္ (အီရန္)
အီရန္ သမၼတ တာ၀န္ ကုိ ၂၀၀၅ မွ ၂၀၁၃ အထိ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ခဲ့သည္။ မတူကဲြျဟး ေန သည့္ ႏုိင္ငံ တြင္း ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အရာမ်ား ကုိ ေပါင္းစည္းၿပီး အီရန္ အစၥလာမစ္ ႏုိင္ငံေတာ္ ကုိ တည္ေထာင္မည္ ဟု ေႂကြးေၾကာ္ ကာ သမၼတ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံ ရသည္။ 

အမာဒီနီဂ်က္ သည္ ဆင္းရဲေသာ မိသားစု မွ ေမြးဖြား လာသူ ျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းဆရာ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။  အင္ဂ်င္နီယာ တစ္ဦး ျဖစ္ေသာ အမာဒီနီဂ်က္ သည္ တင္းမာသည့္ ဘာသာေရး အယူအဆ မ်ားကုိ လက္ကုိင္ ထားသူ ျဖစ္သည္။ 

၁၉၇၉ တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္  အီရန္ႏုိင္ငံ ၏ အစၥလာမစ္ ေတာ္လွန္ေရး တြင္ တက္ႂကြစြာ ပါ၀င္ခဲ့ ၿပီးေနာက္ ေက်ာင္း ဆရာ အလုပ္ ကုိ ျပန္လုပ္ကုိင္ ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ တီဟီရန္ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ အျဖစ္ ေရြး ခ်ယ္ ခံရၿပီး သမၼတ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ ခဲ့ရာ ေထာက္ခံမႈ (၆၀) ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ျဖင့္ သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အမာဒီနီဂ်က္ ၏ တစ္ႏွစ္ လစာ မွာ ေဒၚလာ ( ၃၀၀၀) သာရွိသည္ဟု ဆုိသည္။

၃။ ဟာမစ္ကာဇုိင္း (အာဖဂန္နစၥတန္)
အာဖဂန္နစၥတန္ သမၼတ တာ၀န္ ကုိ (၁၀) ႏွစ္ နီးပါး ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး  ၂၀၁၄ စက္တင္ဘာလ တြင္ တာ၀န္ မွ အနားယူခဲ့သည္။ မိဘေဆြမ်ဳိး မ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရးသမား မ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ဟာမစ္ ကာဇုိင္း မွာလည္း အာဖဂန္ နစၥတန္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးတြင္ အေရးပါဆုံး ေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သည္။

 တစ္ႏွစ္ လစာ ေဒၚလာ (၆၃၀၀) သာရရွိ ေသာ္လည္း ႀကီးေလးသည့္ တာ၀န္ မ်ားကုိ ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ ခဲ့သည္။ အာဖဂန္ နစၥတန္ ကုိ ဆုိဗီယက္ မ်ား က်ဴးေက်ာ္စဥ္ ကတည္းက ေတာ္လွန္ေရး သမား ျဖစ္ခဲ့သည္။ တာလီဘန္ မ်ား ေခတ္တြင္ ျပည္ေျပး ဘ၀ ေရာက္ရွိ ခဲ့သည္။ 

စက္တင္ဘာ (၁၁) အၾကမ္းဖက္မႈ ၿပီးေနာက္ တာလီဘန္ မ်ားကုိ အေမရိကန္ က တုိက္ခုိက္ ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ဟာမစ္ ကာဇုိင္းသည္ အာဖဂန္နစၥတန္ သမၼတ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ၾကိမ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခဲခဲ့ ရသည္။

၄။ ကူးမား မူခါဂ်ီ (အိႏ္ၵိယ)
အိႏ္ၵိယႏုိင္ငံ ၏ လက္ရွိ သမၼတ ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၂ ဇူလုိင္တြင္ စတင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။ ႏုိင္ငံေရး ေလာက တြင္ ႏွစ္ေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္ ျဖတ္သန္းခဲ့ ၿပီးေနာက္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ခံရျခင္း ျဖစ္ သည္။

 ႏုိင္ငံေရးေလာက သုိ႔ ၀င္ေရာက္ ၿပီးေနာက္ အထက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အင္ဒီရာ ဂႏၵီ၏ ယုံၾကည္ရဆုံးသူ ျဖစ္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အင္ဒီရာဂႏၶီ လုပ္ႀကံခံရ ၿပီးေနာက္ ကူးမားမူခါခ်ီ သည္ ႏုိင္ငံေရး ေလာ ကတြင္ ေထာက္ခံမႈ က်ဆင္းခဲ့သည္။ 

သုိ႔ေသာ္  အင္ဒီရာ ဂႏၶၵီ၏ သားျဖစ္သူ ရာဂ်စ္ဂႏ္ၵီႏွင့္ အတူ ႏုိင္ငံေရး ေလာကကုိ ျပန္၀င္ေရာက္ ခဲ့သည္။ ယင္းေနာင္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီး အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံခဲ့ ရၿပီး အခြန္ေကာက္ယူမႈ ပုံစံကုိ ေျဟင္းလဲခဲ့ သည္။ မူခါဂ်ီ ၏ တစ္ႏွစ္ လစာေငြသည္ ေဒၚလာ (၃၂၂၁၆) သာရွိသည္။


၅။ လူကာရွန္ကုိ  (ဘီလာ႐ုစ္)
၁၉၉၄ ကတည္း က ဘီလာ႐ုစ္ သမၼတ တာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံရွိ မီဒီယာ မ်ားက ဥေရာပ ၏ ေနာက္ဆုံး အာဏာရွင္ အျဖစ္ ေရးသားခဲ့ ေသာ္လည္း ၂၀၁၅ ေအာက္တုိဘာတြင္ က်င္းပ ခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ လူကာရွန္ကုိ သည္ မဲအမ်ားဆုံး အျဖစ္ ငါးႀကိမ္ေျမာက္ သမၼတ တာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။  

ဆုိဗီယက္ တပ္မေတာ္တြင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ ဖူးၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းဆုိး မ်ား ရွိေနသည့္ အျပင္ ေျဟင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ေႏွးေကြးသူ အျဖစ္ ေ၀ဖန္ျခင္း ခံထား ရသည္။ ဘီလာ႐ုစ္ ကုိ ဆုိဗီယက္ မွ ခဲြထြက္ျခင္း ကုိ ကန္႔ကြက္မဲေပးခဲ့သည့္ တစ္ဦးတည္းေသာ သူ အျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ ခံထား ရသူ ျဖစ္သည္။ တစ္ႏွစ္ လစာ ေငြမွာ ေဒၚလာ (၃၃၈၇၃) ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

၆။ ရွီက်င္းပင္ (တ႐ုတ္)
ကမၻာ့ လူဦးေရ အမ်ားဆုံး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ၏ သမၼတႀကီး ျဖစ္သည္။  ၂၀၁၃ မတ္တြင္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ အနားယူ သြားသည့္ ဟူက်င္ေတာင္ ေနရာတြင္ အစား ၀င္ေရာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး (၁၂) ႀကိမ္ေျမာက္ အမ်ဳိးသား ျပည္သူ႔ ကြန္ဂရက္ တြင္ ဆႏၵမဲျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ 

ရွီက်င္းပင္ သည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ၏ အေရးပါဆုံး ေနရာ ျဖစ္သည့္  ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရး မွဴး အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ တ႐ုတ္ စစ္တပ္ ၏ ရာထူး အႀကီးဆုံး တာ၀န္ ကုိ လည္းေကာင္း ရယူ ထားသည္။ ရွီက်င္ပင္ သည္ ျပဳျပင္ေျဟင္းလဲေရး ရွိသူ ျဖစ္သည္။ 

ဟူက်င္ေတာင္ႏွင့္ လက္တဲြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ဖူး ေသာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ကုိ အင္အားႀကီး လာေအာင္ ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။ ဟူက်င္ေတာင္ သည္ တစ္ႏွစ္ လစာ ေဒၚလာ (၃၉၇၂၀) ရရွိေၾကာင္း သိရသည္။


 http://www.searchmyanmar.com/link/frame/cid/57125