ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးစဥ္ မွာ အစုရွယ္ယာ ဝယ္ယူလိုတဲ့ ကုမၸဏီ အေၾကာင္းကို ရွင္းျပရင္း စာရင္းကိုင္ အယူ အဆေတြကို အၾကမ္းဖ်င္းေျပာျပ ခဲ့ၿပီးၿပီ ။ ဒီစာစု မွာ ကုမၸဏီေတ ြရဲ႕ လက္က်န္ ရွင္းတမ္း အေၾကာင္းေလး ဆက္ၾကည့္ရေအာင္စို႕။
လက္က်န္ ရွင္းတမ္း ဆိုတာ ေန႔တစ္ေန႔မွာ ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ ထားတဲ့ ရင္းႏွီးေငြ တန္ဖိုး စုစုေပါင္း နဲ႕ အဲ့ဒီေငြေတြ နဲ႕ ဝယ္ယူ ပိုင္ဆိုင္ ထားတဲ့ ပိုင္ဆိုင ္ပစၥည္း အရပ္ရပ ္စုစုေပါင္း တူညီေၾကာင္း ရွင္းျပ ထားတဲ့ ရွင္းတမ္း တစ္ခုပါပဲ။
လက္က်န္ ရွင္းတမ္း ဆိုတာ ေန႔တစ္ေန႔မွာ ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ ထားတဲ့ ရင္းႏွီးေငြ တန္ဖိုး စုစုေပါင္း နဲ႕ အဲ့ဒီေငြေတြ နဲ႕ ဝယ္ယူ ပိုင္ဆိုင္ ထားတဲ့ ပိုင္ဆိုင ္ပစၥည္း အရပ္ရပ ္စုစုေပါင္း တူညီေၾကာင္း ရွင္းျပ ထားတဲ့ ရွင္းတမ္း တစ္ခုပါပဲ။
အဲ့ဒီ ရွင္းတမ္း ထဲမွာပါတဲ့ အေသးစိတ္ ကို ေအာက္မွာၾကည့္ရေအာင္..................
ပထမတစ္ပိုင္း အေနနဲ႕
ျမွဳပ္ႏွံထားေသာ ရင္းႏွီးေငြ (Capital employed) မွာ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ နဲ႕ ေခ်းေငြမ်ား ဆိုၿပီးပါတယ္။ပိုင္ဆိုင္ခြင့္(Equity)
---------------------------ရွယ္ယာရွင္မ်ား ၏ ရင္းႏွီးေငြ(Shareholder's Fund)
မခြဲေဝရေသးေသာ အျမတ္( Retained profit)
သီးသန္႕ရန္ပံုေငြမ်ား(Reserve)
ရွယ္ယာ အပိုေၾကး (Share premium)ေခ်းေငြမ်ား (Loams)
-----------------------------
ေၾကြးစာခ်ဳပ္(Debenture)
ႏွစ္ရွည္ေခ်းေငြ(Long-term loan)
ေနာက္တစ္ပိုင္းက ရင္းႏွီးေငြ အသံုးခ်မႈ႕ မ်ား (Employment of capital) မွာ
ျမွဳပ္ႏွံထားေသာ ရင္းႏွီးေငြ (Capital employed) မွာ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ နဲ႕ ေခ်းေငြမ်ား ဆိုၿပီးပါတယ္။ပိုင္ဆိုင္ခြင့္(Equity)
---------------------------ရွယ္ယာရွင္မ်ား ၏ ရင္းႏွီးေငြ(Shareholder's Fund)
မခြဲေဝရေသးေသာ အျမတ္( Retained profit)
သီးသန္႕ရန္ပံုေငြမ်ား(Reserve)
ရွယ္ယာ အပိုေၾကး (Share premium)ေခ်းေငြမ်ား (Loams)
-----------------------------
ေၾကြးစာခ်ဳပ္(Debenture)
ႏွစ္ရွည္ေခ်းေငြ(Long-term loan)
ေနာက္တစ္ပိုင္းက ရင္းႏွီးေငြ အသံုးခ်မႈ႕ မ်ား (Employment of capital) မွာ
ပံုေသ လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း (Non-current assets or Fixed assets)
လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း (Current assets)
လက္ငင္းေပးရန္ တာဝန္(Current Liabilities) ဆိုၿပီးပါတယ္။
ရပိုင္ခြင့္/ လုပ္ငန္းသံုးပစၥည္း(Assets) မွာ ပံုေသလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းနဲ႕ လက္ငင္းလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္း ဆိုၿပီးခြဲတယ္။
ပံုေသလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းဆိုတာေျမ အေဆာက္အဦး စက္ရံု စက္ကိရိယာ ယာဥ္ စသျဖင့္ပါတယ္။
ေနာက္ျဒပ္မဲ့ပံုေသလုပ္ငန္းသံုပစၥည္း အျဖစ္ နာမည္ေကာင္း ကုန္အမွတ္တံဆိပ္တို႕ပါတယ္။
လက္ငင္းလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းမွာကုန္လက္က်န္(Inventory)
ရရန္ရွိေသာအေၾကြး(account receivable)
လႊဲေျပာင္းနိုင္ေသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ား(marketable securities)
ေငြသား(Cash) တို႔ပါဝင္တယ္။
လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း ၄မ်ိဳး ထဲက ကုန္လက္က်န္ ကို ဖယ္လိုက္ၿပီး က်န ္၃ မ်ိဳးေပါင္းရင္ ေငြျဖစ္ လြယ ္လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း(quick assets) လို႕ေခၚနိုင္တယ္။
ပထမဆံုး တြက္ခ်က္ၾကည့္ရမယ့္ အခ်ိဳးက
လက္ငင္း အခ်ိဳး(Current ratio)
လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္းကို တည္ၿပီး လက္ငင္းေပးရန္ တာဝန ္နဲ႕ စားတာေပါ့ ။
Current ratio=Current assets ÷ Current Liabilities
အဓိပၸါယ္ က လက္ငင္းေပးရန္ တာဝန္ ၁က်ပ္ ရွိရင္ လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း ဘယ္ေလာက္ ရွိမလဲရွာတာေလ။
Current assets ÷ Current Liabilities =2.5 ဆိုပါစို႔
လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း (Current assets)
လက္ငင္းေပးရန္ တာဝန္(Current Liabilities) ဆိုၿပီးပါတယ္။
ရပိုင္ခြင့္/ လုပ္ငန္းသံုးပစၥည္း(Assets) မွာ ပံုေသလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းနဲ႕ လက္ငင္းလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္း ဆိုၿပီးခြဲတယ္။
ပံုေသလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းဆိုတာေျမ အေဆာက္အဦး စက္ရံု စက္ကိရိယာ ယာဥ္ စသျဖင့္ပါတယ္။
ေနာက္ျဒပ္မဲ့ပံုေသလုပ္ငန္းသံုပစၥည္း အျဖစ္ နာမည္ေကာင္း ကုန္အမွတ္တံဆိပ္တို႕ပါတယ္။
လက္ငင္းလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းမွာကုန္လက္က်န္(Inventory)
ရရန္ရွိေသာအေၾကြး(account receivable)
လႊဲေျပာင္းနိုင္ေသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ား(marketable securities)
ေငြသား(Cash) တို႔ပါဝင္တယ္။
လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း ၄မ်ိဳး ထဲက ကုန္လက္က်န္ ကို ဖယ္လိုက္ၿပီး က်န ္၃ မ်ိဳးေပါင္းရင္ ေငြျဖစ္ လြယ ္လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း(quick assets) လို႕ေခၚနိုင္တယ္။
ပထမဆံုး တြက္ခ်က္ၾကည့္ရမယ့္ အခ်ိဳးက
လက္ငင္း အခ်ိဳး(Current ratio)
လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္းကို တည္ၿပီး လက္ငင္းေပးရန္ တာဝန ္နဲ႕ စားတာေပါ့ ။
Current ratio=Current assets ÷ Current Liabilities
အဓိပၸါယ္ က လက္ငင္းေပးရန္ တာဝန္ ၁က်ပ္ ရွိရင္ လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း ဘယ္ေလာက္ ရွိမလဲရွာတာေလ။
Current assets ÷ Current Liabilities =2.5 ဆိုပါစို႔
လက္ငင္းေပးရန ္တာဝန္လို႔ေခၚတဲ့ တစ္ႏွစ္ အတြင္းေပးရမည္႔ အေၾကြး ၁က်ပ္ ရွိရင္ လက္ငင္း လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္း ၂.၅ က်ပ္ ရွိတယ္။ ေပးနိုင္တဲ့ အားက ေပးရမယ့္ အေၾကြးထက္၂ဆခြဲရ ွိတယ္။ ဒါဆိုရင ္ဒီလုပ္ငန္းရဲ႕ ေငြေၾကး လည္ပါတ္မႈ ႕ေကာင္းတယ္ လို႔ ယူဆနိုင္တာေပါ့။
ေငြျဖစ္လြယ္မႈ႕ကို တိုင္းတာနိုင္တဲ့ ေနာက ္အခ်ိဳး တစ္ခုက ေငြျဖစ္လ်င္ျမန္မႈ႕အခ်ိဳး (quick ratio)ပါပဲ။ Liuquidity ratio လို႔လည္းေခၚေသးတယ္။ တစ္ခိ်ဳ႕က acid test ratio လို႕ေခၚတယ္။
Quick ratio = Quick assets ÷ Current liabilities
အဲ့ဒီ အခ်ိဳးက ၁း၁ ျဖစ္ရင္ေကာင္းမြန္ခိုင္မာတဲ့ လုပ္ငန္း လို႕သတ္မွတ္နိုင္တာေပါ့။
ေနာက္ေဆာင္းပါးစဥ္ မွာ လက္က်န္ ရွင္းတမ္းေနာက္တစ္ပိုင္း ကို ဆက္ပါဦးမည္။
(မိုုးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၄၊ ၂၀၁၆
No comments:
Post a Comment