ဒီလို ရုတ္တရက္ စီးနင္းမႈျကီး မလုပ္ခင္ အရင္ ကလည္း ကြမ္တံုးျပည္နယ္ ရဲေတြဟာ ေပါဆယ့္ ရြာ ကို ဝင္ စီး ဖို့ နွစ္နဲ့ ခ်ီျပီး အျကိမ္ျကိမ္ ျကိုးစား ခဲ့ဘူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ ပါဘူး။ ရဲေတြ ဝင္ဖို့ျကိုးစား လိုက္ တိုင္း ရြာသားေတြက သတင္းျကို ရျပီး အသင့္ ျပင္ဆင္ ပိတ္ဆို့ေလ့ ရွိျကပါတယ္။
ဒါေျကာင့္လည္း ေဒသခံေတြ က ေပါဆယ့္ ရြာ ကို ခံတပ္ျကီး လို့ ေခၚခဲ့ျကတာပါ။ ကေလး နဲ့ သက္ျကီး ရြယ္အိုေတြ အပါအဝင္ ရြာသားေတြ က တေယာက္နဲ့ တေယာက္ လက္ခ်င္း ဆက္ျပီး ရြာဝင္ေပါက္ ကို ပိတ္ဆို့ ခဲ့ျကတာမ်ိုး ရွိသလို တစ္ခါ တေလ မွာ AK 47 ရိုင္ဖယ္ေတြ လက္ပစ္ဗံုးေတြ ကိုင္ျပီး ေမာ္ေတာ္ ဆိုင္ကယ္ေတြ နဲ့ ရဲေတြ ကို ဝိုင္းဝန္း ေျခာက္လွန့္ တာမ်ိုးလည္း လုပ္ခဲ့ျကပါတယ္။
တစ္ကယ္ လို့ ရဲေတြ က လူ အုပ္စု ကို ေက်ာ္ျဖတ္ ဝင္ေရာက္နိုင္ခဲ့ ရင္လည္း သူတို့ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္ မွာ ရြာထဲ က မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္တဲ့ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ ျကက္ေပ်ာက္ ငွက္ေပ်ာက္ ေပ်ာက္သြား တာကို ပဲ ျကံု ခဲ့ ျကရပါတယ္။
ေပါဆယ့္ ရြာ က မူးယစ္ရာဇာေတြ ဟာ နယ္ေျမ ဆိုင္ရာ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီ နဲ့ ေဒသခံရဲေတြ ထဲမွာ သူတို့ အတြက္ သတင္းေပးေတြ ကို ေမြးထားျကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေျကာင့္ တရုတ္ အစိုးရ ထိပ္ပိုင္း အာဏာပိုင္ေတြ ဟာ ဒီ မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ကို ျဖိုခြင္းနိုင္ ဖို့ သူတို့ ရဲ့ ယံုျကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ သူေတြကို နွစ္ေပါင္း အေတာ္ျကာျကာ ကတည္းက ေပါဆယ့္ ရြာထဲမွာ လွ်ို့ဝွက္ ျမွတ္နွံ ထားခဲ့ျကပါတယ္။
ေနာက္ျပီး မယံုျကည္ ရတဲ့ သတင္းေပးလို့ သံသယ ရွိတဲ့ နယ္ေျမခံ ရဲေတြကို တေယာက္ျပီး တေယာက္ ဖယ္ရွား ခဲ့ျပီး ေနာက္ဆံုး မွာ တရုတ္ လက္ေရြးစင္ ရဲတပ္ဖြဲ့ဝင္ေတြ နဲ့ အစားထိုး တာဝန္ေပးခဲ့ပါတယ္။
စီးနင္း မႈ အစ
၂၀၁၃ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလ မနက္ လင္းအားျကီး ၄ နာရီေလာက္မွာ ေပါဆယ့္ ရြာ ကို ရဲတပ္ဖြဲ့ ဝင္ ၃၀ဝ၀ ေလာက္ ေလျကာင္း ကေရာ ေရေျကာင္း ကပါ ဝင္ေရာက္ ခဲ့ျကပါတယ္။
တခ်ို့က ရဟတ္ယာဉ္ေတြ နဲ့ ဆင္းလာ ခဲ့ျကျပီး တခ်ို့က ေပါဆယ့္ရြာ အနီးမွာ ရွိတဲ့ ဆိပ္ကမ္း ကို ေရလမ္း ကေန တဆင့္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ျကပါတယ္။ သူတို့ဟာ ရြာ ကို ၁၄ နာရီျကာ ပိတ္ဆို့ ရွာေဖြခဲ့ျကပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္ မွာ တယ္လီဖုန္း အဆက္အသြယ္ေတြ ကို ရဲက ျဖတ္ေတာက္ ထားခဲ့တာေျကာင့္ ေပါဆယ့္ ရြာ တရြာလံုး ဟာ သူတို့ ဝင္ေရာက္တာ ကို မသိလိုက္ျကပါဘူး။
အခ်ိန္ယူ စီစဉ္ ခဲ့တဲ့ ဒီ စီးနင္းမႈျကီး မွာ ရဲေတြ က ေဒသတြင္း အဆင့္ အျမင့္ ဆံုး အရာရွိျကီး တဦးျဖစ္ျပီး
ရြာ ရဲ့ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီ အတြင္းေရးမႉး လည္း ျဖစ္တဲ့ Cai Dongjia ကို ဖမ္းဆီးနိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ေပါဆယ့္ ရြာ ရဲ့ ေခါင္းကိုင္ အေဖ ေဂါ့ ဖါးသား Godfather လို့ တရုတ္ အစိုးရ မီဒီယာ က သံုးစြဲေဖၚျပခဲ့တဲ့
အဲဒီ ပုဂၢိုလ္ဟာ မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္သူ အားလံုး ကို အကာအကြယ္ေပးထားခဲ့ တဲ့ အဓိ က ပုဂၢိုလ္ျကီး တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သူ့ကို ဖမ္းဆီးနိုင္ခဲ့ျပီး တဲ့ေနာက္ ရဲေတြ ဟာ ရြာထဲ က မူးယစ္ေဆး ရာဇာေတြ ရဲ့ ခမ္းနား တဲ့ တိုက္ အိမ္ျကီးေတြ ကို ဆက္လက္ ရွာေဖြခဲ့ျကပါတယ္။
အိမ္ေတြ ရဲ့ ေျမေအာက္ တိုက္ခန္းေတြ နဲ့ အနီး ပတ္ဝန္းက်င္ ရွိ အေဆာက္ အဦးေဟာင္းေတြ ထဲ ကေန ၃ တန္ နီးပါး ရွိတဲ့ Methamphetamine မက္သအန္ဖက္တမင္း စိတ္ျကြေဆးေတြ နဲ့ မက္သအန္ ဖက္တမင္း ထုတ္လုပ္ ရာမွာ သံုးတဲ့ ပစၥည္း တန္ခ်ိန္ ၄၀ဝ ေလာက္ ကိုလည္း သိမ္းဆည္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။
အိမ္ အေတာ္ မ်ားမ်ား မွာ ေငြစကၠူ အပံုလိုက္ေတြ ေရွြေခ်ာင္းေတြ အျပင္ ေသနတ္ေတြ ကိုပါ ေတြ့ရွိ ရျပီး ေဖါက္ ခြဲေရး ပစၥည္း ထုတ္လုပ္တဲ့ စက္ရံု တခုကိုပါ ေတြ့ရွိခဲ့ျကပါတယ္။
ဘယ္လို မူးယစ္ေဆးေတြ ထုတ္ေနျကတာလဲ
ရဲေတြ ဟာ သူတို့ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အတိုင္း တရုတ္ နိုင္ငံ ရဲ့ ထိပ္တန္း ဓာတု မူးယစ္ေဆး တမ်ိုးျဖစ္တဲ့ မက္သအန္ဖက္တမင္း ခရစၥတယ္ အခဲေတြ ကို ေတြ့ရွိ ခဲ့တဲ့ အျပင္ မေမ်ာ္လင့္ ထားတဲ့ Ketamine ကက္တမင္း လို့ေခၚတဲ့ ေနာက္ မူးယစ္ေဆး တမ်ိုး တန္ခ်ိန္ဝက္ေက်ာ္ ကိုပါ ေတြ့ရွိခဲ့ပါတယ္။
ေပါဆယ့္ နဲ့ အနီး ပတ္ဝန္းက်င္ က မက္သအန္ဖက္တမင္း ထုတ္လုပ္မႈ ဟာ တရုတ္ တနိုင္လံုး ထုတ္လုပ္မႈ ရဲ့ သံုးပံု တပံု ရွိပါတယ္။
တရုတ္နိုင္ငံ မွာ Ketamine ကက္တမင္း မူးယစ္ေဆး ျပႆ နာ ျကီးမား လာေနေပမယ့္ ေပါဆယ့္ ရြာ ကေန ထုတ္ေနတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ လူေတြ မသိရွိျကေသးပါဘူး။
ကက္တမင္း ကို ျမင္းေတြ မွာ စိတ္ျငိမ္ေဆး အျဖစ္ သံုးတယ္လို့ လူအမ်ား သိထားျကျပီး တခ်ို့ ဖြံ့ျဖိုး ဆဲနိုင္ ငံေတြ မွာေတာ့ အခုအခ်ိန္ အထိ အေရးေပၚ ေမ့ေဆး အျဖစ္ သံုးေနျကတာ ေတြ့ရပါတယ္။
ကက္တမင္းေဆးပုလင္းေတြ ဒီလို ေဆးဝါး အျဖစ္ သံုးနိုင္တဲ့ ကက္တမင္း ကို အခု အခ်ိန္မွာေတာ့ လူငယ္ေတြ က ညကလပ္ေတြ မွာ အေပ်ာ္အပါး အျဖစ္ သံုးစြဲတာ ေခတ္စား လာေနပါတယ္။
ကက္တမင္းေျကာင့္ သူတို့ ဟာ မိုးေပၚကို ပ်ံတက္ လွြင့္ေမ်ာေန သလို ခံစားရျပီး ပကတိ ပတ္ဝန္းက်င္ က လြတ္ေျမာက္ သြားသလို တျခား ကမၻာ ကို ေရာက္သြား သလိုပါပဲ လို့ ဆိုျကပါတယ္။
နွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ကတည္းက ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ဖို့ အတြက္သာ ခက္ခက္ ခဲခဲ ထုတ္လုပ္ အသံုးျပု ခဲ့တဲ့ ကက္တမင္း ကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ နွစ္ေလာက္က စျပီး ေဈးေပါေပါ နဲ့ ဘယ္လို ထုတ္လို့ ရမယ္ ဆိုတာကို
တရုတ္ မူးယစ္ေဆး ဂိုဏ္းေတြ က ေဖာ္ထုတ္ေတြ့ရွိခဲ့ျကပါတယ္။
ကမၻာ တစ္ဝန္း မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲမႈ ကို ေလ့လာေစာင့္ျကည့္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆး နဲ့ မူခင္း ဌာန က ေဆးဝါးတု ဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္သူ Martin Raithelhuber ကေတာ့ ဒီလို တီထြင္ ထုတ္လုပ္ လာနိုင္တာဟာ
စိုးရိမ္စရာ ေကာင္းတယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။
ကက္တမင္း ထုတ္လုပ္မႈ
မူးယစ္ေဆး ေရာင္းဝယ္သူေတြ ဟာ ကက္တမင္း ကို တရားဝင္ ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာေတြ က ခိုးယူ စရာ မလိုေတာ့ ဘဲ ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္႔ ဘာသာ ထုတ္လုပ္ လာနိုင္တာဟာ တရုတ္ေတြ ရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ တရပ္ျဖစ္ ပါတယ္။
တျခားနိုင္ငံေတြ မွာ ကက္တမင္း ထုတ္တဲ့ လ်ို့ဝွက္ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာ သိရေပ မယ့္ တရုတ္နိုင္ ငံေလာက္ မမ်ား ဘူး လို့ သူက ဆိုပါတယ္။
တရုတ္နိုင္ငံ က မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ဟာ ကက္တမင္း ထုတ္လုပ္ဖို့ မက္စီကို မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ဆီ က အကူ အညီ ရခဲ့တာ ျဖစ္နိုင္တယ္ လို့လည္း မစၥတာ Raithelhuber က ေျပာပါတယ္ ။
ဒီလို ကက္တမင္း အေျမာက္ အမ်ား ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ ေပါဆယ့္ ရြာ ကို တရုတ္ ရဲေတြ ရဲ့ စီးနင္းမႈ ေအာင္ျမင္ ခဲ့ေပမယ့္ သူတို့ ရဲ့ အလုပ္က မျပီးေသးဘူးလို့ ထင္ေျကာင္း ရြာစီးနင္း မႈ အစီအစဉ္ ဆြဲရာမွာ ပါဝင္ ခဲ့တဲ့
ရဲ အရာရွိ တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
က်ေနာ္တို့ အခုလို ရြာကို ဝင္စီးနိုင္ဖို့ အတြက္ ၆ နွစ္ အခ်ိန္ယူ စီမံကိန္း ခ်ခဲ့ရတယ္၊ ဘာလို့လည္း ဆိုေတာ့ ဒီရြာ ကို အဆင့္ျမင့္ အာဏာပိုင္ေတြ က အကာ အကြယ္ေပးထားတာ မို့ပါ ဆိုျပီး သူက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုး မွာေတာ့ ေပါဆယ့္ရြာ မွာ လူေပါင္း ၁၈၂ ဦး ကို ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။
အဖမ္း ခံရသူေတြ ထဲမွာ တခ်ို့ ဆို မိသားစု လိုက္ ပါသြားျကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ရြာသား အမ်ားက မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္ တာကို မိသားစု လုပ္ငန္း တခုအေနနဲ့ လုပ္ကိုင္ျကတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။
မုန္တိုင္း Thunder စစ္ဆင္ေရး
ေပါဆယ့္ ရြာ စီးနင္းမႈ ဟာ Thunder စစ္ဆင္ေရး ရဲ့ အဓိက အစီအစဉ္ တခုျဖစ္ျပီး ဒုစရိုက္ေလာက မွာ ဩဇာ တိကၠမျကီးသူေတြ ပါဝင္ တာေျကာင့္ နာမည္ ဆိုးနဲ့ ေက်ာ္ျကား တဲ့ (Guangdong) ကြမ္တံုး ျပည္နယ္ အတြင္းက မူးယစ္ေဆးဝါး နွိမ္နင္းမႈျကီး လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္ တစ္နိုင္ငံလံုး မွာ မူးယစ္ေဆး ထိန္းခ်ုပ္ တဲ့ ဝန္ထမ္း၂ ေသာင္း သာ ရွိျပီး ျကီးမား ရႈပ္ေထြး တဲ့ မူးယစ္ေဆး နွိမ္နင္းေရးေတြ မွာ သူတို့ အေနနဲ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္နိုင္ျကဘူး လို့ တရုတ္ မူးယစ္ေဆး ထိန္းခ်ုပ္ေရး ဗ်ူရိုက ဒါရိုက္တာ Liu Yuejin က တရုတ္ မီဒီယာကို ေျပာျကားခဲ့ပါတယ္။
တရုတ္နိုင္ငံ မွာ ကက္တမင္း ဖမ္းဆီး ရရွိမႈ ဟာ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ မွာ ၄.၇ တန္ ရွိျပီး ၂၀၁၄ ခုနွစ္ မွာ ၉.၆ တန္ ထိ တိုးျမင့္ခဲ့ပါတယ္။
ကက္တမင္း မူးယစ္ေဆး ဟာ တရုတ္ နဲ့ အာရွ မွာပဲ ျပႆ နာ ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ဘဲ တစ္ကမၻာ လံုး မွာ ကုန္ကူးေနျကတဲ့ အတြက္ တျခားနိုင္ငံေတြ မွာ လည္း သံုးစြဲေနျကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လူငယ္ေတြ အျကား ကက္တမင္း သံုးစြဲသူ မ်ားလာတာ ဟာ ထုတ္လုပ္မႈ တိုးလာျပီး ေဈးကြက္ ထဲ အေျမာက္ အမ်ား ဝင္ေနတာေျကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ကက္တမင္း တရုတ္ နဲ့ ျဗိတိန္ ဆက္နြယ္မႈ
Image caption
ခြဲစိတ္ ဆရာဝန္ေဒးဗစ္ဂ်စ္လတ္
ကက္တမင္း ကို ျဗိတိန္နိုင္ငံ က Bristol ျမို့ မွာေတာ့ မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲသူေတြ အျကား Bristol Crystal လို့ ေခၚျက ပါတယ္။
ကက္တမင္း ကို ဆယ္ေက်ာ္သက္ လူငယ္ အေတာ္ မ်ားမ်ား က လူျမင္ကြင္း မွာ ျပုလုပ္တဲ့ free party ေတြ မွာ သံုးစြဲ လာျကပါတယ္။
Bristol မူးယစ္ေဆး စီမံကိန္း မွာ မူးယစ္ေဆးဝါး ဆိုင္ရာ အျကံေပး ပုဂၢိုလ္ အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေန တဲ့ Jim Bartlett ကေတာ့ သူ Bristol ျမို့ ကို စေရာက္တဲ့ ၉၀ ခုနွစ္ေနွာင္းပိုင္း မွာ ကတည္းက အဲဒီျမို့က လူေတြ ကက္တမင္းေဆး ကို သံုးစြဲေနျကတာေတြ့ရ လို့ အံဩရတယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။
ဆိပ္ကမ္းျမို့ ျဖစ္တဲ့ Bristol ျမို့မွာ အခ်ိန္ အေတာ္ျကာ ကတည္းက မူးယစ္ေဆးျပန့္နွံေနတာျဖစ္ျပီး ဆိပ္ကမ္း က တဆင့္ ေဆးေတြ ဝင္လာ သလို ျဗိတိန္ က က်န္ေဒသေတြ ကိုလည္း ေရာက္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကက္တမင္း သံုးစြဲသူေတြ ဟာ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္းေတြ ကိုပါ ေရာင္းေပးတဲ့ အတြက္ သူတို့ ကိုယ္ တိုင္ သံုးစြဲ ဖို့ ပိုက္ဆံေပးစရာ မလိုေတာ့ဘဲ ေရာင္းလည္းေရာင္း သံုးလည္းသံုး နဲ့ အလြယ္တကူ ရရွိနိုင္ တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း ဒီလို ေပါေပါေလာေလာ သံုးစြဲမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ ကက္တမင္းေဆး စြဲသူ အမ်ားစု ဟာ ဆီးအိမ္၊ အူ နဲ့ ေက်ာက္ကပ္ စတဲ့ အတြင္းအဂၤါတြမွာ ေရာဂါျဖစ္ျကပါတယ္။
Bristol ျမို့က နွစ္ရွည္ လမ်ား ကက္တမင္း အရည္ ကို အေျကာ ထဲ ထိုးသြင္း သံုးခဲ့ ဖူးတဲ့ Travis ဆိုသူ ကေတာ့ သူ့ မွာ ကက္တမင္းေျကာင့္ သူ အေပါ့ သြားတဲ့ အခါတိုင္းပူေလာင္ နာက်င္ တဲ့ ဒဏ္ ခံစား ရျပီး ဝမ္းဗိုက္ မွာ လည္း နာက်င္တဲ့ ဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ဆီးဖက္ ဆိုင္ရာ ခြဲစိတ္ ကုသမႈ ဆရာဝန္ David Gillatt ကေတာ့ ဆီးအိမ္ေရာင္ လို့ သူ့ ဆီေရာက္ လာသူေတြ ဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ကက္တမင္း သံုးစြဲသူေတြ ျဖစ္ျကတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
သူတို့ ရဲ့ ဆီးအိမ္ မွာ အမာရြတ္ေတြ ကိုေတြ့ရျပီး ဆီးအိမ္ေကာင္းေကာင္း အလုပ္ မလုပ္နိုင္ တာကို ေတြ့ ရ တယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။
ဒီလို ေရာဂါျဖစ္တာေတြ ရွိေနေပမယ့္ လည္း ကက္တမင္း သံုးစြဲမႈ ကေတာ့ လူငယ္ေတြ အျကားမွာ ေလ်ာ့က် မသြားခဲ့ ပါဘူး။ ကက္တမင္း သံုးသူ ရာခိုင္နႈန္း ၈၀-၉၀ ေလာက္ဟာ ၁၄ နွစ္ နဲ့ ၂၅ နွစ္ျကား လူငယ္ေတြ
တရုတ္နိုင္ငံ မွာ ဆိုလည္း ကာရာအိုေက ဘားေတြ မွာ ကက္တမင္း ဟာ လူငယ္ေတြ ရဲ့ အနွစ္သက္ဆံုး အျဖစ္ ရွိေနပါတယ္။
ဘား က သီးသန့္ခန္းေတြ ထဲမွာ လူငယ္ေတြ ဟာ ခရစ္တယ္ အခဲ ကေန ရရွိ တဲ့ ကက္တမင္း အမႈန့္ေတြ ကို ရႉျက တာျဖစ္ပါတယ္။
Shenzhen က ျပည့္တန္ဆာ တစ္ဦး ကေတာ့ အက္တမင္း ကို က်မ ရဲ့ မိတ္ေဆြေတြ နဲ့ အတူ သံုးျက တာပါ။ တစ္ေယာက္ က ေနာက္တစ္ေယာက္ ကို မိတ္ဆက္ေပးရင္း နဲ့ အခုေတာ့ ေန့တိုင္း သံုးေနျက ပါတယ္။
သိပ္ေပ်ာ္ဖို့ ေကာင္းပါတယ္ လို့ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
K powder လို့ေခၚတဲ့ ကက္တမင္း မူးယစ္ေဆးသစ္ တမ်ိုး ကို တရုတ္ျပည္ မွာ အြန္လိုင္း က မွာယူ နိုင္ျပီး နာရီပိုင္း အတြင္း ေပးထားတဲ့ လိပ္စာကို အေရာက္ပို့ေပးတယ္ လို့လည္း သိရပါတယ္။
သူငယ္ခ်င္းေတြ နဲ့ တစ္ည လံုးေပ်ာ္နိုင္ဖို့အတြက္ ကြမ္တံုး မွာ ကက္တမင္း တစ္ထုပ္ ကို ၁၆ ေဒၚလာ ျမန္မာ က်ပ္နဲ့ ဆို တေသာင္းေျခာက္ေထာင္ေလာက္ ပဲ ေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
Image caption
လယ္သမား Cai Jinsongနဲ့ သတင္းေထာက္ Celia Hatton
စီးနင္းမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ
ဒီလို လူငယ္ေတြ နွစ္သက္ တဲ့ ကက္တမင္း အျကီးအက်ယ္ ထုတ္လုပ္ တဲ့ ေပါဆယ့္ ရြာကို တရုတ္ ရဲ တပ္ ဖြဲ့ ဝင္ေတြ ရဲ့ မူးယစ္ စစ္ဆင္ေရးျကီး အျပီးမွာေတာ့ ေပါဆယ့္ရြာ ဟာအဆိပ္ အေတာက္ေတြ ကင္းစင္ သြားတဲ့ အေျကာင္း တရုတ္ မီဒီယာေတြ ကေျပာဆိုေန တာ ျကားနိုင္ပါတယ္။
ဒီေနာက္ပိုင္း မွာ ရြာလူျကီး က ရြာ တဝိုက္ ေစာင့္ျကပ္ျကည့္ရႈေန သလို ရဲတပ္ဖြဲ့ ဝင္ ၄၀ ေက်ာ္ ကလည္း ေန့ တိုင္း ကင္းလွည့္ေနတာ ကို ေတြ့ျမင္ျကရပါတယ္။
ရြာထဲ မွာေတာ့ မူးယစ္ သန္းျကြယ္သူေဌးေတြ ေနထိုင္ ခဲ့တဲ့ အိမ္ျကီး အိမ္ေကာင္း တိုက္အိမ္ျကီးေတြ ဟာ လူသူ ကင္းမဲ့ေနျကပါတယ္။ မျကာေသးခင္ ကပဲ ေဒသခံ ၁၃ ဦး ဟာ မူးယစ္ေဆး ကုန္ကူးမႈ နဲ့ ေသဒဏ္ ခ် မွတ္ တာ ခံလိုက္ရပါတယ္။
ေပါဆယ့္ရြာ က လယ္သမား တဦးျဖစ္တဲ့ Cai Jingsong ကေတာ့ သူတို့ ရဲ့ အရင္က လယ္ယာ စိုက္မ်ိုး လုပ္ကိုင္ေန တဲ့ ရြာကေလးဟာ ကမၻာေက်ာ္ တဲ့ မူးယစ္ ဒုစရိုက္ျမံုျကီး အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သြားခဲ့တာကို
အစ အဆံုး ေတြ့ျမင္ခဲ့သူ တေယာက္ပါ။
မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္ ရာမွာ ပါဝင္ လုပ္ကိုင္ သူေတြ ဟာ ၁၀ ေယာက္ မွာ ၉ ေယာက္ေလာက္ က အသက္ ဆံုးရံႈးျကတဲ့ အတြက္ သူ ကေတာ့ ေျကာက္လို့ ဒီ အလုပ္ကို မလုပ္တာပါ လို့ ဆိုပါတယ္။
ဒီမွာ မူးယစ္ေဆး ထုတ္တာေတြ အရွိန္တန့္ေနေပမယ့္ မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ကေတာ့ အားေကာင္းေနဆဲ ပဲ၊ သူတို့ အခ်င္းခ်င္း လည္း တိုက္ခိုက္ေနျကျပီး အခုအခ်ိန္ အထိ ေသနတ္ေတြ လက္နက္ေတြ ဝယ္ေနျက တုန္းပဲ၊ မူးယစ္ေဆး လုပ္ငန္းဟာ ဒီမွာ ရွိေနတုန္း ပါပဲ၊ ဒါေပမယ့္ မျမင္နိုင္ တဲ့ ေနရာမွာ ပါလို့ Jingsong က ေျပာပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္သူ နာမည္ျကီး တခ်ို့ကေတာ့ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ေနျက ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
“ရြာမွာ အဓိက မိသားစုျကီး သံုးစု က မူးယစ္ေဆးေတြ ကို ကုန္ကူးေနျကတာပါ။ မူးယစ္ေဆး ေဖာ္ စပ္ နည္းေတြ ရလာေတာ့ ပထမဆံုး မိသားစု က စလုပ္ ခဲ့ျပီး အျမတ္ အစြန္း ကလည္း အေတာ္ေလးမ်ားတယ္။
ဒီလို နဲ့ပဲ မိသားစု တစ္စု က ေနာက္တစ္စု ကို သင္ေပးနဲ့၊ နွစ္ျကာ လာေတာ့ တစ္ရြာလံုး ဟာ မက္သအန္ ဖက္တမင္း ထုတ္သူေတြ ျဖစ္ကုန္ တာပါပဲ” လို့ ေပါဆယ့္ရြာ စီနင္းမႈတံုး က အဖမ္းခံရသူေတြ ထဲမွာ ပါသူ တစ္ဦးနဲ့ ေဆြမ်ိုးေတာ္စပ္ တဲ့ ရြာခံ အတြင္းလူ ျပန္ေျပာျပပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္ တာက ေဈးကြက္ ဝယ္လို အားေပၚ တည္ပါတယ္။ ကက္တမင္း နဲ့ မက္သအန္ ဖက္တမင္း ဟာ ေရာင္းေကာင္းတာ အတူတူ ပါပဲလို့လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး ထုတ္သူေတြက မူးယစ္ေဆး လုပ္ရံု သာမကဘဲ ေ ဆး ထဲမွာ ထည့္သံုး ရတဲ့ အေရးပါတဲ့ ဓာတု ပစၥည္းေတြ ကိုလည္း ထုတ္လုပ္ျကတဲ့ အျပင္ ေပါဆယ့္ က မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ဟာ တင္ပို့ ရမယ့္ ေဆးေဈး ကြက္ေတြ ကို လည္း ပိုင္ပိုင္နိုင္နိုင္ သိထားျက တာေျကာင့္ ေ ဆးေတြကို ေဈးေပါေပါ နဲ့ ေရာင္းနိုင္ျပီး ကက္တမင္းဟာ အခုဆို မက္သအန္ဖက္တမင္းေဆးေတြ ထက္ ပိုေဈးသက္သာတယ္ လို့
အဲဒီ အတြင္း လူက ေျပာပါတယ္။
မက္သအန္ဖက္တမင္း လိုေဆးေတြ ဟာ တေျဖးေျဖး လုပ္ရတာ လြယ္လာတဲ့ အတြက္ ေဈးေတြ က်ဆင္း လာေနတာ ျဖစ္တယ္ လို့လည္း ဆိုပါတယ္။
ေပါဆယ္ ရြာ မူးယစ္ေဆး ျပႆ နာ အျပတ္နွိမ္နင္း လို တရုတ္ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ ကေတာ့ မူးယစ္ေဆး ျပႆ နာေတြကို နွိမ္နင္းမႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္ လို့ လူသိရွင္ျကား ထုတ္ေဖာ္ေျပာျကားေနျက ပါတယ္။
မနွစ္က လုပ္ခဲ့တဲ့ ၆လ ျကာ ေပါဆယ့္ရြာ မူးယစ္ေဆး စစ္ဆင္ေရးျကီး မွာ ဖမ္းဆီး ရရွိမႈေပါင္း ၁ သိန္းေက်ာ္ ရွိ ခဲ့ျပီး မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲသူ ၆ သိန္း ကိုလည္း ဖမ္းမိခဲ့ပါတယ္။ ဒီ မူးယစ္ စစ္ဆင္ေရးျကီး မွာ ရဲ အရာ ရွိ ၉ ဦးေသဆံုး ခဲ့ျပီး ၆၀ဝ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုဆို ရဲေတြ ရဲ့ ေစာင့္ျကပ္ျကည့္ရႈေနမႈေျကာင့္ ေပါဆယ့္ မွာ မူးယစ္ေဆး လုပ္ငန္းေတြ ဟာ ပိုမို သိုသိပ္ လွ်ို့ဝွက္ လာျကေပမယ့္ မရပ္ျကေသးဘူး လို့ အဲဒီ ေပါဆယ့္ရြာ ခံ ကပဲေျပာပါတယ္။
ကမၻာ တဝန္း မွာ ကက္တမင္း ဖမ္းဆီး ရရွိမႈေတြဟာ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ နဲ့ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ အတြင္း ၈၅ ရာခိုင္နႈန္း အထိ ျမင့္တက္လာျပီး ကက္တမင္းေဆး အမ်ားစု ဟာ တရုတ္နိုင္ငံ က ထြက္ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုနွစ္ အထိ ကက္တမင္း ဖမ္းဆီး ရရွိမႈေတြ ရဲ့ ၆၀ ရာခိုင္နႈန္း ဟာ တရုတ္နိုင္ငံ နဲ့ ေဟာင္ေကာင္ အျကား နယ္စပ္ က ျဖစ္ပါတယ္။
Htay Tint
Amstelveen, Netherlands ·
BBC
http://www.theguardian.com/…/china-meth-boom-schoolteacher-…
ဒါေျကာင့္လည္း ေဒသခံေတြ က ေပါဆယ့္ ရြာ ကို ခံတပ္ျကီး လို့ ေခၚခဲ့ျကတာပါ။ ကေလး နဲ့ သက္ျကီး ရြယ္အိုေတြ အပါအဝင္ ရြာသားေတြ က တေယာက္နဲ့ တေယာက္ လက္ခ်င္း ဆက္ျပီး ရြာဝင္ေပါက္ ကို ပိတ္ဆို့ ခဲ့ျကတာမ်ိုး ရွိသလို တစ္ခါ တေလ မွာ AK 47 ရိုင္ဖယ္ေတြ လက္ပစ္ဗံုးေတြ ကိုင္ျပီး ေမာ္ေတာ္ ဆိုင္ကယ္ေတြ နဲ့ ရဲေတြ ကို ဝိုင္းဝန္း ေျခာက္လွန့္ တာမ်ိုးလည္း လုပ္ခဲ့ျကပါတယ္။
တစ္ကယ္ လို့ ရဲေတြ က လူ အုပ္စု ကို ေက်ာ္ျဖတ္ ဝင္ေရာက္နိုင္ခဲ့ ရင္လည္း သူတို့ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္ မွာ ရြာထဲ က မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္တဲ့ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ ျကက္ေပ်ာက္ ငွက္ေပ်ာက္ ေပ်ာက္သြား တာကို ပဲ ျကံု ခဲ့ ျကရပါတယ္။
ေပါဆယ့္ ရြာ က မူးယစ္ရာဇာေတြ ဟာ နယ္ေျမ ဆိုင္ရာ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီ နဲ့ ေဒသခံရဲေတြ ထဲမွာ သူတို့ အတြက္ သတင္းေပးေတြ ကို ေမြးထားျကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေျကာင့္ တရုတ္ အစိုးရ ထိပ္ပိုင္း အာဏာပိုင္ေတြ ဟာ ဒီ မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ကို ျဖိုခြင္းနိုင္ ဖို့ သူတို့ ရဲ့ ယံုျကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ သူေတြကို နွစ္ေပါင္း အေတာ္ျကာျကာ ကတည္းက ေပါဆယ့္ ရြာထဲမွာ လွ်ို့ဝွက္ ျမွတ္နွံ ထားခဲ့ျကပါတယ္။
ေနာက္ျပီး မယံုျကည္ ရတဲ့ သတင္းေပးလို့ သံသယ ရွိတဲ့ နယ္ေျမခံ ရဲေတြကို တေယာက္ျပီး တေယာက္ ဖယ္ရွား ခဲ့ျပီး ေနာက္ဆံုး မွာ တရုတ္ လက္ေရြးစင္ ရဲတပ္ဖြဲ့ဝင္ေတြ နဲ့ အစားထိုး တာဝန္ေပးခဲ့ပါတယ္။
စီးနင္း မႈ အစ
၂၀၁၃ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလ မနက္ လင္းအားျကီး ၄ နာရီေလာက္မွာ ေပါဆယ့္ ရြာ ကို ရဲတပ္ဖြဲ့ ဝင္ ၃၀ဝ၀ ေလာက္ ေလျကာင္း ကေရာ ေရေျကာင္း ကပါ ဝင္ေရာက္ ခဲ့ျကပါတယ္။
တခ်ို့က ရဟတ္ယာဉ္ေတြ နဲ့ ဆင္းလာ ခဲ့ျကျပီး တခ်ို့က ေပါဆယ့္ရြာ အနီးမွာ ရွိတဲ့ ဆိပ္ကမ္း ကို ေရလမ္း ကေန တဆင့္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ျကပါတယ္။ သူတို့ဟာ ရြာ ကို ၁၄ နာရီျကာ ပိတ္ဆို့ ရွာေဖြခဲ့ျကပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္ မွာ တယ္လီဖုန္း အဆက္အသြယ္ေတြ ကို ရဲက ျဖတ္ေတာက္ ထားခဲ့တာေျကာင့္ ေပါဆယ့္ ရြာ တရြာလံုး ဟာ သူတို့ ဝင္ေရာက္တာ ကို မသိလိုက္ျကပါဘူး။
အခ်ိန္ယူ စီစဉ္ ခဲ့တဲ့ ဒီ စီးနင္းမႈျကီး မွာ ရဲေတြ က ေဒသတြင္း အဆင့္ အျမင့္ ဆံုး အရာရွိျကီး တဦးျဖစ္ျပီး
ရြာ ရဲ့ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီ အတြင္းေရးမႉး လည္း ျဖစ္တဲ့ Cai Dongjia ကို ဖမ္းဆီးနိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ေပါဆယ့္ ရြာ ရဲ့ ေခါင္းကိုင္ အေဖ ေဂါ့ ဖါးသား Godfather လို့ တရုတ္ အစိုးရ မီဒီယာ က သံုးစြဲေဖၚျပခဲ့တဲ့
အဲဒီ ပုဂၢိုလ္ဟာ မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္သူ အားလံုး ကို အကာအကြယ္ေပးထားခဲ့ တဲ့ အဓိ က ပုဂၢိုလ္ျကီး တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သူ့ကို ဖမ္းဆီးနိုင္ခဲ့ျပီး တဲ့ေနာက္ ရဲေတြ ဟာ ရြာထဲ က မူးယစ္ေဆး ရာဇာေတြ ရဲ့ ခမ္းနား တဲ့ တိုက္ အိမ္ျကီးေတြ ကို ဆက္လက္ ရွာေဖြခဲ့ျကပါတယ္။
အိမ္ေတြ ရဲ့ ေျမေအာက္ တိုက္ခန္းေတြ နဲ့ အနီး ပတ္ဝန္းက်င္ ရွိ အေဆာက္ အဦးေဟာင္းေတြ ထဲ ကေန ၃ တန္ နီးပါး ရွိတဲ့ Methamphetamine မက္သအန္ဖက္တမင္း စိတ္ျကြေဆးေတြ နဲ့ မက္သအန္ ဖက္တမင္း ထုတ္လုပ္ ရာမွာ သံုးတဲ့ ပစၥည္း တန္ခ်ိန္ ၄၀ဝ ေလာက္ ကိုလည္း သိမ္းဆည္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။
အိမ္ အေတာ္ မ်ားမ်ား မွာ ေငြစကၠူ အပံုလိုက္ေတြ ေရွြေခ်ာင္းေတြ အျပင္ ေသနတ္ေတြ ကိုပါ ေတြ့ရွိ ရျပီး ေဖါက္ ခြဲေရး ပစၥည္း ထုတ္လုပ္တဲ့ စက္ရံု တခုကိုပါ ေတြ့ရွိခဲ့ျကပါတယ္။
ဘယ္လို မူးယစ္ေဆးေတြ ထုတ္ေနျကတာလဲ
ရဲေတြ ဟာ သူတို့ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အတိုင္း တရုတ္ နိုင္ငံ ရဲ့ ထိပ္တန္း ဓာတု မူးယစ္ေဆး တမ်ိုးျဖစ္တဲ့ မက္သအန္ဖက္တမင္း ခရစၥတယ္ အခဲေတြ ကို ေတြ့ရွိ ခဲ့တဲ့ အျပင္ မေမ်ာ္လင့္ ထားတဲ့ Ketamine ကက္တမင္း လို့ေခၚတဲ့ ေနာက္ မူးယစ္ေဆး တမ်ိုး တန္ခ်ိန္ဝက္ေက်ာ္ ကိုပါ ေတြ့ရွိခဲ့ပါတယ္။
ေပါဆယ့္ နဲ့ အနီး ပတ္ဝန္းက်င္ က မက္သအန္ဖက္တမင္း ထုတ္လုပ္မႈ ဟာ တရုတ္ တနိုင္လံုး ထုတ္လုပ္မႈ ရဲ့ သံုးပံု တပံု ရွိပါတယ္။
တရုတ္နိုင္ငံ မွာ Ketamine ကက္တမင္း မူးယစ္ေဆး ျပႆ နာ ျကီးမား လာေနေပမယ့္ ေပါဆယ့္ ရြာ ကေန ထုတ္ေနတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ လူေတြ မသိရွိျကေသးပါဘူး။
ကက္တမင္း ကို ျမင္းေတြ မွာ စိတ္ျငိမ္ေဆး အျဖစ္ သံုးတယ္လို့ လူအမ်ား သိထားျကျပီး တခ်ို့ ဖြံ့ျဖိုး ဆဲနိုင္ ငံေတြ မွာေတာ့ အခုအခ်ိန္ အထိ အေရးေပၚ ေမ့ေဆး အျဖစ္ သံုးေနျကတာ ေတြ့ရပါတယ္။
ကက္တမင္းေဆးပုလင္းေတြ ဒီလို ေဆးဝါး အျဖစ္ သံုးနိုင္တဲ့ ကက္တမင္း ကို အခု အခ်ိန္မွာေတာ့ လူငယ္ေတြ က ညကလပ္ေတြ မွာ အေပ်ာ္အပါး အျဖစ္ သံုးစြဲတာ ေခတ္စား လာေနပါတယ္။
ကက္တမင္းေျကာင့္ သူတို့ ဟာ မိုးေပၚကို ပ်ံတက္ လွြင့္ေမ်ာေန သလို ခံစားရျပီး ပကတိ ပတ္ဝန္းက်င္ က လြတ္ေျမာက္ သြားသလို တျခား ကမၻာ ကို ေရာက္သြား သလိုပါပဲ လို့ ဆိုျကပါတယ္။
နွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ကတည္းက ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ဖို့ အတြက္သာ ခက္ခက္ ခဲခဲ ထုတ္လုပ္ အသံုးျပု ခဲ့တဲ့ ကက္တမင္း ကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ နွစ္ေလာက္က စျပီး ေဈးေပါေပါ နဲ့ ဘယ္လို ထုတ္လို့ ရမယ္ ဆိုတာကို
တရုတ္ မူးယစ္ေဆး ဂိုဏ္းေတြ က ေဖာ္ထုတ္ေတြ့ရွိခဲ့ျကပါတယ္။
ကမၻာ တစ္ဝန္း မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲမႈ ကို ေလ့လာေစာင့္ျကည့္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆး နဲ့ မူခင္း ဌာန က ေဆးဝါးတု ဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္သူ Martin Raithelhuber ကေတာ့ ဒီလို တီထြင္ ထုတ္လုပ္ လာနိုင္တာဟာ
စိုးရိမ္စရာ ေကာင္းတယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။
ကက္တမင္း ထုတ္လုပ္မႈ
မူးယစ္ေဆး ေရာင္းဝယ္သူေတြ ဟာ ကက္တမင္း ကို တရားဝင္ ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာေတြ က ခိုးယူ စရာ မလိုေတာ့ ဘဲ ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္႔ ဘာသာ ထုတ္လုပ္ လာနိုင္တာဟာ တရုတ္ေတြ ရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ တရပ္ျဖစ္ ပါတယ္။
တျခားနိုင္ငံေတြ မွာ ကက္တမင္း ထုတ္တဲ့ လ်ို့ဝွက္ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာ သိရေပ မယ့္ တရုတ္နိုင္ ငံေလာက္ မမ်ား ဘူး လို့ သူက ဆိုပါတယ္။
တရုတ္နိုင္ငံ က မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ဟာ ကက္တမင္း ထုတ္လုပ္ဖို့ မက္စီကို မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ဆီ က အကူ အညီ ရခဲ့တာ ျဖစ္နိုင္တယ္ လို့လည္း မစၥတာ Raithelhuber က ေျပာပါတယ္ ။
ဒီလို ကက္တမင္း အေျမာက္ အမ်ား ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ ေပါဆယ့္ ရြာ ကို တရုတ္ ရဲေတြ ရဲ့ စီးနင္းမႈ ေအာင္ျမင္ ခဲ့ေပမယ့္ သူတို့ ရဲ့ အလုပ္က မျပီးေသးဘူးလို့ ထင္ေျကာင္း ရြာစီးနင္း မႈ အစီအစဉ္ ဆြဲရာမွာ ပါဝင္ ခဲ့တဲ့
ရဲ အရာရွိ တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
က်ေနာ္တို့ အခုလို ရြာကို ဝင္စီးနိုင္ဖို့ အတြက္ ၆ နွစ္ အခ်ိန္ယူ စီမံကိန္း ခ်ခဲ့ရတယ္၊ ဘာလို့လည္း ဆိုေတာ့ ဒီရြာ ကို အဆင့္ျမင့္ အာဏာပိုင္ေတြ က အကာ အကြယ္ေပးထားတာ မို့ပါ ဆိုျပီး သူက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုး မွာေတာ့ ေပါဆယ့္ရြာ မွာ လူေပါင္း ၁၈၂ ဦး ကို ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။
အဖမ္း ခံရသူေတြ ထဲမွာ တခ်ို့ ဆို မိသားစု လိုက္ ပါသြားျကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ရြာသား အမ်ားက မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္ တာကို မိသားစု လုပ္ငန္း တခုအေနနဲ့ လုပ္ကိုင္ျကတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။
မုန္တိုင္း Thunder စစ္ဆင္ေရး
ေပါဆယ့္ ရြာ စီးနင္းမႈ ဟာ Thunder စစ္ဆင္ေရး ရဲ့ အဓိက အစီအစဉ္ တခုျဖစ္ျပီး ဒုစရိုက္ေလာက မွာ ဩဇာ တိကၠမျကီးသူေတြ ပါဝင္ တာေျကာင့္ နာမည္ ဆိုးနဲ့ ေက်ာ္ျကား တဲ့ (Guangdong) ကြမ္တံုး ျပည္နယ္ အတြင္းက မူးယစ္ေဆးဝါး နွိမ္နင္းမႈျကီး လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္ တစ္နိုင္ငံလံုး မွာ မူးယစ္ေဆး ထိန္းခ်ုပ္ တဲ့ ဝန္ထမ္း၂ ေသာင္း သာ ရွိျပီး ျကီးမား ရႈပ္ေထြး တဲ့ မူးယစ္ေဆး နွိမ္နင္းေရးေတြ မွာ သူတို့ အေနနဲ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္နိုင္ျကဘူး လို့ တရုတ္ မူးယစ္ေဆး ထိန္းခ်ုပ္ေရး ဗ်ူရိုက ဒါရိုက္တာ Liu Yuejin က တရုတ္ မီဒီယာကို ေျပာျကားခဲ့ပါတယ္။
တရုတ္နိုင္ငံ မွာ ကက္တမင္း ဖမ္းဆီး ရရွိမႈ ဟာ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ မွာ ၄.၇ တန္ ရွိျပီး ၂၀၁၄ ခုနွစ္ မွာ ၉.၆ တန္ ထိ တိုးျမင့္ခဲ့ပါတယ္။
ကက္တမင္း မူးယစ္ေဆး ဟာ တရုတ္ နဲ့ အာရွ မွာပဲ ျပႆ နာ ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ဘဲ တစ္ကမၻာ လံုး မွာ ကုန္ကူးေနျကတဲ့ အတြက္ တျခားနိုင္ငံေတြ မွာ လည္း သံုးစြဲေနျကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လူငယ္ေတြ အျကား ကက္တမင္း သံုးစြဲသူ မ်ားလာတာ ဟာ ထုတ္လုပ္မႈ တိုးလာျပီး ေဈးကြက္ ထဲ အေျမာက္ အမ်ား ဝင္ေနတာေျကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ကက္တမင္း တရုတ္ နဲ့ ျဗိတိန္ ဆက္နြယ္မႈ
Image caption
ခြဲစိတ္ ဆရာဝန္ေဒးဗစ္ဂ်စ္လတ္
ကက္တမင္း ကို ျဗိတိန္နိုင္ငံ က Bristol ျမို့ မွာေတာ့ မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲသူေတြ အျကား Bristol Crystal လို့ ေခၚျက ပါတယ္။
ကက္တမင္း ကို ဆယ္ေက်ာ္သက္ လူငယ္ အေတာ္ မ်ားမ်ား က လူျမင္ကြင္း မွာ ျပုလုပ္တဲ့ free party ေတြ မွာ သံုးစြဲ လာျကပါတယ္။
Bristol မူးယစ္ေဆး စီမံကိန္း မွာ မူးယစ္ေဆးဝါး ဆိုင္ရာ အျကံေပး ပုဂၢိုလ္ အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေန တဲ့ Jim Bartlett ကေတာ့ သူ Bristol ျမို့ ကို စေရာက္တဲ့ ၉၀ ခုနွစ္ေနွာင္းပိုင္း မွာ ကတည္းက အဲဒီျမို့က လူေတြ ကက္တမင္းေဆး ကို သံုးစြဲေနျကတာေတြ့ရ လို့ အံဩရတယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။
ဆိပ္ကမ္းျမို့ ျဖစ္တဲ့ Bristol ျမို့မွာ အခ်ိန္ အေတာ္ျကာ ကတည္းက မူးယစ္ေဆးျပန့္နွံေနတာျဖစ္ျပီး ဆိပ္ကမ္း က တဆင့္ ေဆးေတြ ဝင္လာ သလို ျဗိတိန္ က က်န္ေဒသေတြ ကိုလည္း ေရာက္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကက္တမင္း သံုးစြဲသူေတြ ဟာ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္းေတြ ကိုပါ ေရာင္းေပးတဲ့ အတြက္ သူတို့ ကိုယ္ တိုင္ သံုးစြဲ ဖို့ ပိုက္ဆံေပးစရာ မလိုေတာ့ဘဲ ေရာင္းလည္းေရာင္း သံုးလည္းသံုး နဲ့ အလြယ္တကူ ရရွိနိုင္ တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း ဒီလို ေပါေပါေလာေလာ သံုးစြဲမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ ကက္တမင္းေဆး စြဲသူ အမ်ားစု ဟာ ဆီးအိမ္၊ အူ နဲ့ ေက်ာက္ကပ္ စတဲ့ အတြင္းအဂၤါတြမွာ ေရာဂါျဖစ္ျကပါတယ္။
Bristol ျမို့က နွစ္ရွည္ လမ်ား ကက္တမင္း အရည္ ကို အေျကာ ထဲ ထိုးသြင္း သံုးခဲ့ ဖူးတဲ့ Travis ဆိုသူ ကေတာ့ သူ့ မွာ ကက္တမင္းေျကာင့္ သူ အေပါ့ သြားတဲ့ အခါတိုင္းပူေလာင္ နာက်င္ တဲ့ ဒဏ္ ခံစား ရျပီး ဝမ္းဗိုက္ မွာ လည္း နာက်င္တဲ့ ဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ဆီးဖက္ ဆိုင္ရာ ခြဲစိတ္ ကုသမႈ ဆရာဝန္ David Gillatt ကေတာ့ ဆီးအိမ္ေရာင္ လို့ သူ့ ဆီေရာက္ လာသူေတြ ဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ကက္တမင္း သံုးစြဲသူေတြ ျဖစ္ျကတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
သူတို့ ရဲ့ ဆီးအိမ္ မွာ အမာရြတ္ေတြ ကိုေတြ့ရျပီး ဆီးအိမ္ေကာင္းေကာင္း အလုပ္ မလုပ္နိုင္ တာကို ေတြ့ ရ တယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။
ဒီလို ေရာဂါျဖစ္တာေတြ ရွိေနေပမယ့္ လည္း ကက္တမင္း သံုးစြဲမႈ ကေတာ့ လူငယ္ေတြ အျကားမွာ ေလ်ာ့က် မသြားခဲ့ ပါဘူး။ ကက္တမင္း သံုးသူ ရာခိုင္နႈန္း ၈၀-၉၀ ေလာက္ဟာ ၁၄ နွစ္ နဲ့ ၂၅ နွစ္ျကား လူငယ္ေတြ
တရုတ္နိုင္ငံ မွာ ဆိုလည္း ကာရာအိုေက ဘားေတြ မွာ ကက္တမင္း ဟာ လူငယ္ေတြ ရဲ့ အနွစ္သက္ဆံုး အျဖစ္ ရွိေနပါတယ္။
ဘား က သီးသန့္ခန္းေတြ ထဲမွာ လူငယ္ေတြ ဟာ ခရစ္တယ္ အခဲ ကေန ရရွိ တဲ့ ကက္တမင္း အမႈန့္ေတြ ကို ရႉျက တာျဖစ္ပါတယ္။
Shenzhen က ျပည့္တန္ဆာ တစ္ဦး ကေတာ့ အက္တမင္း ကို က်မ ရဲ့ မိတ္ေဆြေတြ နဲ့ အတူ သံုးျက တာပါ။ တစ္ေယာက္ က ေနာက္တစ္ေယာက္ ကို မိတ္ဆက္ေပးရင္း နဲ့ အခုေတာ့ ေန့တိုင္း သံုးေနျက ပါတယ္။
သိပ္ေပ်ာ္ဖို့ ေကာင္းပါတယ္ လို့ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
K powder လို့ေခၚတဲ့ ကက္တမင္း မူးယစ္ေဆးသစ္ တမ်ိုး ကို တရုတ္ျပည္ မွာ အြန္လိုင္း က မွာယူ နိုင္ျပီး နာရီပိုင္း အတြင္း ေပးထားတဲ့ လိပ္စာကို အေရာက္ပို့ေပးတယ္ လို့လည္း သိရပါတယ္။
သူငယ္ခ်င္းေတြ နဲ့ တစ္ည လံုးေပ်ာ္နိုင္ဖို့အတြက္ ကြမ္တံုး မွာ ကက္တမင္း တစ္ထုပ္ ကို ၁၆ ေဒၚလာ ျမန္မာ က်ပ္နဲ့ ဆို တေသာင္းေျခာက္ေထာင္ေလာက္ ပဲ ေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
Image caption
လယ္သမား Cai Jinsongနဲ့ သတင္းေထာက္ Celia Hatton
စီးနင္းမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ
ဒီလို လူငယ္ေတြ နွစ္သက္ တဲ့ ကက္တမင္း အျကီးအက်ယ္ ထုတ္လုပ္ တဲ့ ေပါဆယ့္ ရြာကို တရုတ္ ရဲ တပ္ ဖြဲ့ ဝင္ေတြ ရဲ့ မူးယစ္ စစ္ဆင္ေရးျကီး အျပီးမွာေတာ့ ေပါဆယ့္ရြာ ဟာအဆိပ္ အေတာက္ေတြ ကင္းစင္ သြားတဲ့ အေျကာင္း တရုတ္ မီဒီယာေတြ ကေျပာဆိုေန တာ ျကားနိုင္ပါတယ္။
ဒီေနာက္ပိုင္း မွာ ရြာလူျကီး က ရြာ တဝိုက္ ေစာင့္ျကပ္ျကည့္ရႈေန သလို ရဲတပ္ဖြဲ့ ဝင္ ၄၀ ေက်ာ္ ကလည္း ေန့ တိုင္း ကင္းလွည့္ေနတာ ကို ေတြ့ျမင္ျကရပါတယ္။
ရြာထဲ မွာေတာ့ မူးယစ္ သန္းျကြယ္သူေဌးေတြ ေနထိုင္ ခဲ့တဲ့ အိမ္ျကီး အိမ္ေကာင္း တိုက္အိမ္ျကီးေတြ ဟာ လူသူ ကင္းမဲ့ေနျကပါတယ္။ မျကာေသးခင္ ကပဲ ေဒသခံ ၁၃ ဦး ဟာ မူးယစ္ေဆး ကုန္ကူးမႈ နဲ့ ေသဒဏ္ ခ် မွတ္ တာ ခံလိုက္ရပါတယ္။
ေပါဆယ့္ရြာ က လယ္သမား တဦးျဖစ္တဲ့ Cai Jingsong ကေတာ့ သူတို့ ရဲ့ အရင္က လယ္ယာ စိုက္မ်ိုး လုပ္ကိုင္ေန တဲ့ ရြာကေလးဟာ ကမၻာေက်ာ္ တဲ့ မူးယစ္ ဒုစရိုက္ျမံုျကီး အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သြားခဲ့တာကို
အစ အဆံုး ေတြ့ျမင္ခဲ့သူ တေယာက္ပါ။
မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္ ရာမွာ ပါဝင္ လုပ္ကိုင္ သူေတြ ဟာ ၁၀ ေယာက္ မွာ ၉ ေယာက္ေလာက္ က အသက္ ဆံုးရံႈးျကတဲ့ အတြက္ သူ ကေတာ့ ေျကာက္လို့ ဒီ အလုပ္ကို မလုပ္တာပါ လို့ ဆိုပါတယ္။
ဒီမွာ မူးယစ္ေဆး ထုတ္တာေတြ အရွိန္တန့္ေနေပမယ့္ မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ကေတာ့ အားေကာင္းေနဆဲ ပဲ၊ သူတို့ အခ်င္းခ်င္း လည္း တိုက္ခိုက္ေနျကျပီး အခုအခ်ိန္ အထိ ေသနတ္ေတြ လက္နက္ေတြ ဝယ္ေနျက တုန္းပဲ၊ မူးယစ္ေဆး လုပ္ငန္းဟာ ဒီမွာ ရွိေနတုန္း ပါပဲ၊ ဒါေပမယ့္ မျမင္နိုင္ တဲ့ ေနရာမွာ ပါလို့ Jingsong က ေျပာပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္သူ နာမည္ျကီး တခ်ို့ကေတာ့ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ေနျက ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
“ရြာမွာ အဓိက မိသားစုျကီး သံုးစု က မူးယစ္ေဆးေတြ ကို ကုန္ကူးေနျကတာပါ။ မူးယစ္ေဆး ေဖာ္ စပ္ နည္းေတြ ရလာေတာ့ ပထမဆံုး မိသားစု က စလုပ္ ခဲ့ျပီး အျမတ္ အစြန္း ကလည္း အေတာ္ေလးမ်ားတယ္။
ဒီလို နဲ့ပဲ မိသားစု တစ္စု က ေနာက္တစ္စု ကို သင္ေပးနဲ့၊ နွစ္ျကာ လာေတာ့ တစ္ရြာလံုး ဟာ မက္သအန္ ဖက္တမင္း ထုတ္သူေတြ ျဖစ္ကုန္ တာပါပဲ” လို့ ေပါဆယ့္ရြာ စီနင္းမႈတံုး က အဖမ္းခံရသူေတြ ထဲမွာ ပါသူ တစ္ဦးနဲ့ ေဆြမ်ိုးေတာ္စပ္ တဲ့ ရြာခံ အတြင္းလူ ျပန္ေျပာျပပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္ တာက ေဈးကြက္ ဝယ္လို အားေပၚ တည္ပါတယ္။ ကက္တမင္း နဲ့ မက္သအန္ ဖက္တမင္း ဟာ ေရာင္းေကာင္းတာ အတူတူ ပါပဲလို့လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး ထုတ္သူေတြက မူးယစ္ေဆး လုပ္ရံု သာမကဘဲ ေ ဆး ထဲမွာ ထည့္သံုး ရတဲ့ အေရးပါတဲ့ ဓာတု ပစၥည္းေတြ ကိုလည္း ထုတ္လုပ္ျကတဲ့ အျပင္ ေပါဆယ့္ က မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ ဟာ တင္ပို့ ရမယ့္ ေဆးေဈး ကြက္ေတြ ကို လည္း ပိုင္ပိုင္နိုင္နိုင္ သိထားျက တာေျကာင့္ ေ ဆးေတြကို ေဈးေပါေပါ နဲ့ ေရာင္းနိုင္ျပီး ကက္တမင္းဟာ အခုဆို မက္သအန္ဖက္တမင္းေဆးေတြ ထက္ ပိုေဈးသက္သာတယ္ လို့
အဲဒီ အတြင္း လူက ေျပာပါတယ္။
မက္သအန္ဖက္တမင္း လိုေဆးေတြ ဟာ တေျဖးေျဖး လုပ္ရတာ လြယ္လာတဲ့ အတြက္ ေဈးေတြ က်ဆင္း လာေနတာ ျဖစ္တယ္ လို့လည္း ဆိုပါတယ္။
ေပါဆယ္ ရြာ မူးယစ္ေဆး ျပႆ နာ အျပတ္နွိမ္နင္း လို တရုတ္ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ ကေတာ့ မူးယစ္ေဆး ျပႆ နာေတြကို နွိမ္နင္းမႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္ လို့ လူသိရွင္ျကား ထုတ္ေဖာ္ေျပာျကားေနျက ပါတယ္။
မနွစ္က လုပ္ခဲ့တဲ့ ၆လ ျကာ ေပါဆယ့္ရြာ မူးယစ္ေဆး စစ္ဆင္ေရးျကီး မွာ ဖမ္းဆီး ရရွိမႈေပါင္း ၁ သိန္းေက်ာ္ ရွိ ခဲ့ျပီး မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲသူ ၆ သိန္း ကိုလည္း ဖမ္းမိခဲ့ပါတယ္။ ဒီ မူးယစ္ စစ္ဆင္ေရးျကီး မွာ ရဲ အရာ ရွိ ၉ ဦးေသဆံုး ခဲ့ျပီး ၆၀ဝ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုဆို ရဲေတြ ရဲ့ ေစာင့္ျကပ္ျကည့္ရႈေနမႈေျကာင့္ ေပါဆယ့္ မွာ မူးယစ္ေဆး လုပ္ငန္းေတြ ဟာ ပိုမို သိုသိပ္ လွ်ို့ဝွက္ လာျကေပမယ့္ မရပ္ျကေသးဘူး လို့ အဲဒီ ေပါဆယ့္ရြာ ခံ ကပဲေျပာပါတယ္။
ကမၻာ တဝန္း မွာ ကက္တမင္း ဖမ္းဆီး ရရွိမႈေတြဟာ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ နဲ့ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ အတြင္း ၈၅ ရာခိုင္နႈန္း အထိ ျမင့္တက္လာျပီး ကက္တမင္းေဆး အမ်ားစု ဟာ တရုတ္နိုင္ငံ က ထြက္ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုနွစ္ အထိ ကက္တမင္း ဖမ္းဆီး ရရွိမႈေတြ ရဲ့ ၆၀ ရာခိုင္နႈန္း ဟာ တရုတ္နိုင္ငံ နဲ့ ေဟာင္ေကာင္ အျကား နယ္စပ္ က ျဖစ္ပါတယ္။
Htay Tint
Amstelveen, Netherlands ·
BBC
http://www.theguardian.com/…/china-meth-boom-schoolteacher-…
No comments:
Post a Comment