အစၥေရး ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ကုိ ေဂ်႐ုဆလင္ ဟု အေမရိကန္က အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္းႏွင့္ အေမရိကန္ သံ႐ုံး ကိုေဂ်႐ုဆလင္ သုိ႔ေျပာင္းေရႊ႕မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ ၏ေၾကညာခ်က္သည္ ကုလ သမဂၢႀကီးကုိေရာ၊ အစၥလာမ္ ကမၻာႀကီးကုိေရာ ျပင္းအားႀကီး ငလ်င္ႀကီး လႈပ္ခတ္သြားေစသည့္ အလားျဖစ္ခဲ့ ၏။ အစၥလာမ္ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕မွ ၿပင္းျပင္းထန္ထန္ တံု႔ျပန္ခဲ့ရာ . . . ထူးထူးျခားျခား အာဆီယံထဲမွ မေလးရွား ပင္ စစ္ေရးအတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနပါၿပီဟု ထုတ္ေဖာ္လာခဲ့ရသည္အထိ ဂယက္႐ုိက္သြားခဲ့၏။
(၂၁. ၁၂. ၁၇) တြင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ၌ သမၼတထရမ့္ ၏ ေဂ်႐ုဆလင္ဆုိင္ရာ အဆိုႏွင့္ ပတ္ သက္ၿပီး မဲခဲြဆုံးျဖတ္ၾကသည္။ ထရမ့္ အေနျဖင့္ သူ႔ေၾကညာခ်က္ကုိ ၿပန္႐ုပ္သိမ္းႏုိင္ရန္ အတြက္ျဖစ္သည္။ ထုိ မဲခဲြဆုံးျဖတ္မႈသည္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈ မရွိေသာ၊ လုိက္နာရန္ မလုိေသာ (Non-Binding Resolution) ျဖစ္ေသာ္ လည္း ကုလတြင္ အင္အားစမ္းသပ္ျခင္းတစ္မ်ဳိးဟု ဆုိရပါလိမ့္မည္ ။ အေမရိကန္ကုိ ဆန္႔က်င္ သည့္ ဘက္မွမဲ သည္ (၁၂၈) မဲရွိခဲ့ၿပီး၊ ေထာက္ခံမဲမွာ (၉) မဲျဖစ္ကာ၊ ၾကားေန (၃၅) မဲ ျဖစ္ခဲ့ပါ၏။
အေမရိကန္သမၼတ၏ ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ ဆန္႔က်င္သည့္မဲမွာ (၁၂၈) မဲျဖစ္ေနသျဖင့္ယေန႔ အေမရိ ကန္သည္ အမ်ားစု၏စိန္ေခၚမႈကုိခံေနရခ်ိန္ေရာက္ေနၿပီလားဟု ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာသည္။ သုိ႔ေသာ္ လည္းအမ်ားစုမွာ အစၥလာမ္ႏုိင္ငံမ်ားပါဝင္ေနသည္ကုိသတိျပဳၾကရပါလိမ့္မည္။
ႀကိဳတင္ဖိအားႏုိင္ငံေရး ကစားမႈမ်ား
ကုလ အေရးေပၚ အေထြေထြညီလာခံတြင္ မဲမခဲြမီ၌ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး နစ္ကီဟာေလ က၊ အေမရိကန္ကုိ ဆန္႔က်င္ဘက္ျပဳေသာႏုိင္ငံမ်ားကုိ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈမ်ားျပဳလုပ္သြား မည္ဟု ဖိအားေပးခဲ့သည္။ ထရမ့္၏ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္လည္း နစ္ကီဟာေလ ေျပာၾကားခဲ့သလုိ ဟုတ္ပါသ လား . . . ဟူေသာေမးခြန္းအတြက္ ထရမ့္ကလည္း တက္တက္ႂကြႂကြပင္ . . .
“ဟုတ္ပါတယ္...နစ္ကီဟာေလ ေျပာတဲ့အတုိင္းပါပဲ၊ မဲခဲြရာမွာ အေမရိကန္ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ႏုိင္ငံေတြ အားလုံးကုိ တုံ႔ျပန္ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမွာ အေသအခ်ာပါ။” . . . ဟု အတည္ျပဳခဲ့သည္။
တူရကီ သမၼတ အာဒုိဂန္ ကမူ . . .
“ တူရကီ တုိ႔ရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ဆုိတာ အေမရိကန္ကုိ ေရာင္းခ်ဖို႔မဟုတ္ပါဘူး၊ တူရကီကုိ အေမရိကန္ဝယ္ လုိ႔ မရဘူး” . . . ဟု ကမၻာႀကီးကုိ ေၾကညာခဲ့သည္။
ယခု ကုလသမဂၢတြင္ ေဂ်႐ုဆလင္အေပၚ အစၥေရး၏ၿမိဳ႕ေတာ္ဟုအသိအမွတ္ျပဳမႈကုိ ႏုိင္ငံေပါင္း (၁၂၈) ႏုိင္ငံကဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကပါ၏။ ေဂ်႐ုဆလင္ကုိ အစၥေရး၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ဟု အသိအမွတ္ျပဳခဲ့သူမွာ ထရမ့္ တစ္ဦးတည္း ေတာ့မဟုတ္ေခ်။ အနီးစပ္ဆုံး သမၼတ မ်ားကုိေထာက္ျပရလွ်င္ ထရမ့္ေရွ႕က အုိဘားမား သည္ လည္းေကာင္း၊ ဘီလ္ကလင္တန္ သည္ လည္းေကာင္း အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၾကသူမ်ား၊ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ၾက သူမ်ားျဖစ္ပါေသာ္လည္း အဘယ့္ေၾကာင့္ ထရမ့္လက္ထက္က်မွ ယခုကဲ့သုိ႕ပြက္ေလာညံခဲ့ၾကပါသလဲ ?
ထရမ့္၏ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ မိန္႔ခြန္းမ်ားသည္သူ႔ေနာက္ခံ အရပင္ လူထုကုိ ပုိ၍အာ႐ုံစုိက္ေစခဲ့၏။ ပံ့ပုိးလုိက္သည့္အရာမွာ. . . အေမရိကန္သံ႐ုံးကုိ တယ္အဘီ မွ ေဂ်႐ုဆလင္ သုိ႔ေရႊ႕ေျပာင္းမည္ဟူေသာ အခ်က္ ျဖစ္လာပါ၏။